Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) ngày 25/4 công bố báo cáo cho biết, trong năm 2021, các nước đã chi 2.113 tỷ USD cho ngân sách quốc phòng, tăng 0,7% so với năm 2020.
5 quốc gia có chi tiêu quốc phòng lớn nhất trên thế giới lần lượt là Mỹ (801 tỷ USD), Trung Quốc (293 tỷ USD), Ấn Độ (76,6 tỷ USD), Vương quốc Anh (68,4 tỷ USD) và Nga (65,9 tỷ USD) – chiếm 62% chi tiêu quốc phòng toàn cầu.
Ảnh: US Army
Sau giai đoạn giảm nhẹ từ 2011 đến 2014, chi tiêu quân sự toàn cầu tăng 7 năm liên tiếp. Theo giới chuyên gia, với tình hình căng thẳng tại Ukraine hiện nay, một số nước châu Âu tiếp tục xem xét lại chi tiêu quốc phòng để tăng cường khả năng cho các lực lượng của mình.
Một ví dụ điển hình cho nhận định này là quyết định tăng chi tiêu quốc phòng lên mức kỷ lục mới đây của Thủ tướng Đức Olaf Scholz, nhằm tăng cường sức mạnh quân đội, cũng như cung cấp cho Ukraine.
"Chúng tôi đã yêu cầu ngành công nghiệp vũ khí của Đức cho chúng tôi biết họ có thể cung cấp vũ khí gì trong tương lai gần. Ukraine hiện đã đưa ra lựa chọn từ danh sách này và chúng tôi đang cung cấp cho họ số tiền cần thiết để mua. Trong số này, như trước đây, sẽ bao gồm vũ khí chống tăng và thiết bị đánh chặn, các loại đạn dược và vũ khí pháo binh", Thủ tướng Đức Scholz cho biết.
Theo ông Lucie Beraud-Sudreau, Giám đốc chương trình chi tiêu quân sự và sản xuất vũ khí của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm, chi tiêu quân sự của châu Âu thực tế đã có xu hướng tăng từ năm 2015 khi châu Âu thay đổi chính sách an ninh.
Sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea, các nước châu Âu cảm thấy nguy cơ tăng lên, cùng lúc đó chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng gây áp lực muốn các thành viên NATO đầu tư nhiều hơn cho các lực lượng vũ trang. Xung đột tại Ukraine hiện nay sẽ khiến cho xu hướng tăng chi ngày càng mạnh hơn.
Trong khi đó, trong 10 năm qua, Mỹ - quốc gia có chi tiêu quốc phòng vượt xa thế giới đã giảm số tiền mua bán vũ khí, song chi nhiều hơn cho nghiên cứu và phát triển quân sự, tập trung vào các công nghệ thế hệ mới. Điều này hoàn toàn dễ hiểu khi Chính phủ Mỹ đã nhiều lần nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì ưu thế công nghệ của quân đội trước các đối thủ chiến lược.
Đối với các nước châu Âu, từ Thụy Điển đến Tây Ban Nha, có những dấu hiệu cho thấy hiện đại hóa và nâng cấp hệ thống vũ khí sẽ là một ưu tiên. Các nước này đang phải lựa chọn giữa việc mua thiết bị từ các nhà sản xuất vũ khí trên thế giới, hoặc áp dụng cách tiếp cận lâu dài là đầu tư vào công nghiệp sản xuất và phát triển vũ khí trong nước.
Tình hình ở Ukraine khiến những người bên ngoài quan sát cho rằng họ cũng cần những thứ đó trong trường hợp chiến tranh xảy ra./.