Bóng ma chiến tranh ám ảnh cuộc sống của người dân thành phố biên giới Ukraine

Khoác lên mình bộ quần áo dày cộp để chống chọi với thời tiết giá lạnh, một người lính biên phòng Ukraine nâng khẩu súng trường tự động và nhìn ra ngoài hàng rào có dây thép gai.

Lính biên phòng Ukraine làm nhiệm vụ ở khu vực giáp Nga. Ảnh: AP

"Chúng tôi luôn trong trạng thái cảnh giác", sĩ quan biên phòng Ukraine Mykola Feryn cho biết. "Chúng tôi tiến hành huấn luyện và đào tạo, đặc biệt là lực lượng dự bị tác chiến. Trong trường hợp Nga tấn công, chúng tôi sẽ là lực lượng dẫn đầu".

Trong bối cảnh Mỹ và phương Tây liên tiếp cảnh báo về nguy cơ Nga tiến hành một cuộc tấn công toàn diện đối với Ukraine, nhiều khu vực biên giới tại quốc gia này đang "căng như dây đàn".

Trước thời điểm Nga sáp nhập Bán đảo Crimea và xung đột nổ ra tại phía Đông Ukraine, biên giới này hầu như không tồn tại. Người dân ở hai quốc gia thuộc Liên Xô cũ thường xuyên qua lại với nhau và xây dựng các mối quan hệ giao thương chặt chẽ.

Sau các vụ bạo lực và đổ máu ở Ukraine năm 2014, việc củng cố biên giới ở cực bắc đất nước đã trở thành ưu tiên hàng đầu của chính phủ Ukraine. Dù không thấy bất cứ động tĩnh gì ở bên kia biên giới, ngoại trừ những cánh đồng im lìm phủ đầy tuyết trắng, nhưng lực lượng bảo vệ biên giới Ukraine luôn trong trạng thái sẵn sàng ứng phó với xung đột.

Mykola Feryn chỉ vào một tháp quan sát được trang bị hệ thống giám sát có thể quét cả một khu vực cách xa tới 10km. Cạnh đó là hàng rào biên giới và một chiến hào, được dựng lên từ năm 2015. Trong cái giá lạnh tê tái, những người lính biên phòng quây quần với nhau để sưởi ấm cạnh một bếp lò trong lô cốt.

Nhu cầu về các khóa học bắn súng tăng vọt

Giao lộ Goptivka – từng là tuyến đường chính dẫn tới Nga, giờ trở nên vắng lặng và có rất ít phương tiện qua lại. Cách đó khoảng 40km, 1,5 triệu người dân của thành phố Kharkiv – thành phố lớn thứ 2 tại Ukraine, đang dần quen với suy nghĩ rằng chiến tranh có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Đối mặt với những lo ngại về việc Kharkiv có thể rơi vào tình trạng bạo lực, người dân trong thành phố cho biết, họ sẽ chuẩn bị cho những điều tồi tệ nhất. Nhiều người đã học cách sử dụng súng trường Kalashnikov và súng ngắn trong các buổi tập huấn bảo vệ lãnh thổ do một số cựu chiến binh tổ chức.

Makarova, 44 tuổi là một trong số rất nhiều phụ nữ đăng ký tham gia các khóa học tự vệ. Cô cho biết: "Chúng tôi sẽ không bỏ chạy và từ bỏ thành phố Kharkiv thân yêu của mình, điều này có nghĩa là chúng tôi phải học cách bảo vệ nó".

Vào cuối tuần, Makarova tập bắn súng trường trên một cánh đồng tuyết. Nhu cầu về những khóa học như vậy tại các khu vực biên giới với Nga đã tăng vọt trong thời gian gần đây. Igor Pushkarev, người đã chiến đấu ở miền đông Ukraine và điều hành các khóa học tự vệ tại Kharkiv, cho biết: "Khi nguy cơ chiến tranh gia tăng, người dân dường như có nhiều động lực hơn, họ muốn nâng cao kỹ năng của mình và tìm hiểu tin tức".

Lập trình viên máy tính Dmytro Bolshutkin cho rằng: "Biết cách sử dụng vũ khí là một kỹ năng cần thiết, đặc biệt nếu bạn sống ở Kharkiv. Chúng tôi phải sẵn sàng trong mọi tình huống. Chúng tôi luôn hy vọng vào những điều tốt nhất nhưng vẫn chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất".

Galyna Kuts – một nhà lập pháp địa phương cho biết, sau 8 năm xung đột cuộc sống đã thay đổi, nỗi sợ hãi và sự hoảng loạn đã biến mất. Chúng tôi hiểu rằng chúng tôi đang ở tuyến đầu. Chúng tôi sẽ không rời Kharkiv và sẽ quyết tâm bảo vệ thành phố này".

Theo bà Galyna Kuts, nhiều người dẫn đã sẵn sàng ứng phó trong trường hợp các dịch vụ cơ bản như điện, nước hay mạng điện thoại bị cắt. Với giọng điệu hài hước, nghị sỹ này cho biết đã ngừng mua giày cao gót phòng trường hợp phải gấp rút sơ tán và cũng đã học cách sơ cứu người bị thương.

Còn tại một ngôi làng gần chiến tuyến của khu vực Donetsk, Svetlana – một người dân địa phương cho biết, cô sẵn sàng đối mặt với những gì sắp xảy ra.

"Điều gì đến thì chắc chắn sẽ đến. Chúng tôi sẽ ở nhà hoặc nơi làm việc nếu xung đột xảy ra. Có thể chúng tôi sẽ sống sót, có thể không. Dù sợ hãi nhưng chúng tôi có thể đi đâu được?".

Theo một cuộc khảo sát mới đây của Viện xã hội học quốc tế Kiev, hơn một nửa số người dân tại Ukraine cho biết sẽ tham gia chiến đấu trong trường hợp chiến tranh nổ ra.

Tuy vậy, ngay cả khi quân đội Nga đã xuất hiện ở cả 3 phía của biên giới Ukraine, nhà chức trách nước này vẫn chưa ban hành bất cứ mệnh lệnh điều động quân dự bị nào vì cho rằng đây là điều không cần thiết và có thể khiến người dân hoảng sợ, cũng như gây bất ổn cho nền kinh tế./.