Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Ðức Phớc
Nếu ngân sách hết tiền, lấy đâu nguồn trả lương?
+ Hiện dư luận xã hội đang có nhiều ý kiến, lo ngại về việc ngân sách Trung ương đã cạn tiền, trống rỗng. Ông có thể lý giải rõ hơn về việc này?
- Thực ra nhiều người đã hiểu sai vấn đề nên tưởng rằng ngân sách Trung ương đã hết tiền, trống rỗng. Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, vấn đề “ngân sách trống rỗng” mà dư luận hiểu là tôi muốn nói đến ngân sách “dự phòng” Trung ương.
Đúng là nguồn ngân sách dự phòng hiện nay đã hết, chứ không phải ngân sách Trung ương đã cạn tiền, hay trống rỗng. Thực tế đến nay, thu ngân sách vẫn đạt 77% và thu năm nay vẫn vượt so với dự toán ngân sách Quốc hội giao. Như vậy ngân sách làm sao mà trống rỗng được !?
+ Bộ trưởng có thể giải thích rõ hơn về điều này, đặc biệt là số ngân sách dự phòng đã hết?
- Theo Luật Ngân sách, khoản ngân sách dự phòng chiếm từ 2 - 4% tổng chi ngân sách để sử dụng cho việc phòng, chống dịch bệnh, thiên tai, hoả hoạn và những vấn đề phát sinh bất khả kháng xảy ra. Tính ra, nguồn ngân sách dự phòng này khoảng 17 nghìn tỷ đồng. Do tình hình dịch bệnh COVID-19 năm nay diễn biến rất phức tạp, nên nguồn dự phòng này đã chi hết cho các địa phương, bộ, ngành chống dịch.
Tuy nhiên, nhu cầu chi cho công tác phòng chống dịch đối với các lực lượng tham gia phòng chống dịch như Công an, Quân đội và các địa phương vẫn là rất lớn. Chính vì vậy, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép chuyển nguồn tiết kiệm chi thường xuyên 14.620 tỷ đồng điều chỉnh vào dự phòng ngân sách Trung ương, để thực hiện các nhiệm vụ chi cấp bách cho công tác phòng, chống dịch COVID-19.
Trong ngân sách của Trung ương có một khoản chi dự phòng. Và xin được nhấn mạnh, nguồn ngân sách “đã hết tiền” ở đây là ngân sách dự phòng, chứ không phải ngân sách Trung ương. Ngân sách Trung ương mà hết thì lấy đâu chống dịch, lấy đâu cho đầu tư công, đầu tư phát triển, lấy đâu trả lương...
“Nhiều người đã hiểu sai vấn đề, tưởng rằng ngân sách trống rỗng, hết tiền. Ngân sách hết tiền ở đây là ngân sách dự phòng, chứ không phải ngân sách Trung ương. Thu ngân sách vẫn đạt 77% và thu năm nay vẫn vượt so với dự toán ngân sách Quốc hội giao. Như vậy, ngân sách Trung ương làm sao mà trống rỗng được?”. Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Ðức Phớc
Chưa tính phương án ứng tiền năm sau
+ Con số hơn 14 nghìn tỷ đồng mà Bộ trưởng đề cập được sử dụng từ nguồn nào?
- Để có được nguồn đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo cắt giảm 10% chi thường xuyên, tức cắt giảm các khoản chi cho các bộ, ngành… Bằng các giải pháp đó đã giảm được 14.620 tỷ đồng. Theo Luật Ngân sách, muốn bổ sung vào dự toán ngân sách, phải được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép. Bởi dự toán này đã được Ủy ban Thường vụ trình Quốc hội ban hành rồi. Vì thế Chính phủ mới phải trình ra Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Tại phiên họp, tôi đề cập ngân sách dự phòng đã hết tiền, là mong muốn Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến sớm để cấp kinh phí phòng chống dịch. Vì chúng tôi đã trình 5.500 tỷ đồng cho phòng chống dịch rồi, tuy nhiên vẫn phải có sự phê chuẩn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới triển khai được. Có thể cách nói của tôi bị hiểu sai ý, cũng có thể do tôi nói tiếng Nghệ An, nên nghe không rõ (cười).
+ Sau phiên họp, Ủy ban Thường vụ cũng đề nghị Chính phủ có thể sử dụng nguồn dự phòng và nguồn điều chỉnh tăng hỗ trợ phần lãi suất qua hệ thống ngân hàng để tạo dòng tiền hỗ trợ các doanh nghiệp. Vậy hai giải pháp này sẽ được thực hiện ra sao, thưa Bộ trưởng?
- Về nguồn dự phòng như tôi đã nói, do không còn nguồn nên Chính phủ mới đề xuất 14.620 tỷ đồng đó chuyển vào nguồn dự phòng, phục vụ phòng, chống dịch. Còn giải pháp về lãi suất, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú đã có ý kiến tại phiên họp, cho rằng việc thực hiện rất khó khăn. Còn cụ thể thế nào, báo chí phải trao đổi lại với bên ngân hàng.
+ Để có thêm nguồn cho phòng, chống dịch COVID-19, có ý kiến đề xuất ứng dự toán của năm sau, tức năm 2022. Bộ trưởng thấy sao về giải pháp này?
- Để ứng nguồn ngân sách năm 2022 rất khó, vì lấy đâu để ứng đây? Ví dụ, tôi vay của NHNN, cuối năm tôi phải trả, muốn vậy phải có nguồn thu mới trả được. Mặt khác, khoản này cũng phải có trong dự toán ngân sách mới làm được, còn không thì phải xin ý kiến Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Phương án này rất khó thực hiện và chính sách tài khóa chưa tính đến.
Do vậy, việc chuyển nguồn vẫn chủ yếu từ tiết kiệm chi ngân sách Trung ương, địa phương, giảm 50% phần hội họp, công tác phí, công tác nước ngoài, các khoản tiếp khách… Bên cạnh đó cũng phải thực hiện các giải pháp tăng thu cho ngân sách Nhà nước.
Cảm ơn Bộ trưởng!