Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2017, một vấn đề đã được các thành viên Chính phủ bàn thảo là tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho ngành chăn nuôi, nông sản nói chung, chăn nuôi lợn nói riêng.
Bộ trưởng Dũng cho hay, trong khi giá thịt lợn hơi rất thấp thì giá thịt lợn ở các thành phố lớn, siêu thị, chợ vẫn được bán giá rất cao.
"Có nơi bán 80 - 90.000 đồng/kg thịt lợn, thậm chí có nơi còn bán đến 100.000 đồng/kg. Trong khi giá thịt lợn hơi xuống rất thấp, có những thời điểm đạt 50% so với mức giá hòa vốn mà giá hòa vốn hiện nay phải ở mức 34.000 - 35.000 đồng/kg thịt hơi.
Ở đây, có thời điểm thịt lợn hơi xuống 15.000 - 18.000 - 20.000 đồng/kg và hiện đã nhích lên chút xíu.
Nhưng có điều nghịch lý là không thể nào giá thịt lợn hơi xuống thấp thế mà giá thịt lợn bán ở thị trường vẫn ở mức cao.
Từ đó, tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là không để xảy ra tình trạng tương tự. Các cơ quan chức năng phải làm rõ vấn đề này, tại sao giá thịt lợn hơi xuống thấp ảnh hưởng đến cuộc sống người chăn nuôi nhưng giá thịt bán tại các địa phương, chợ lại rất cao.
Thêm vào đó, Thủ tướng đặt vấn đề về cơ chế, đề nghị một số cơ sở chế biến tăng thu mua và chế biến sản phẩm, giám sát thị trường...", Bộ trưởng Dũng nói.
Từ giá cả thịt lợn hiện nay, Chính phủ cũng nhìn rộng ra về thực tế giá cả nông sản nói chung và khâu yếu là lâu dài cần có giải pháp hạ giá thành sản xuất, tăng cường chế biến sâu, điều chỉnh quy mô, cơ cấu ngành chăn nuôi phù hợp với thị trường
"Trong chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ NN và PTNT rất quyết liệt là phải hạ giá thành thức ăn chăn nuôi, mở rộng thị trường, khuyến khích các cơ quan, đơn vị, kể cả lực lượng vũ trang hỗ trợ mua, tiêu thụ thịt heo", Bộ trưởng nêu rõ
Ông Hà Công Tuấn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & phát triển nông thôn cho biết thêm, bằng nhiều giải pháp trước mắt, mấy ngày qua giá thịt lợn hơi đã tăng lên, tăng 5.000 đồng một kg so với thời điểm thấp nhất. Giá thịt bán tại các siêu thị cũng đã giảm so với cách đây 10 ngày.
Hiện vẫn còn 300.000 – 400.000 tấn thịt lợn đủ tiêu chuẩn xuất chuồng. "Chúng ta cố gắng cân bằng cung – cầu trong khoảng 2-3 tháng nữa", ông Tuấn chia sẻ.
Lãnh đạo ngành nông nghiệp nêu 3 giải pháp tập trung cả trước mắt, lâu dài để không tái diễn cảnh "giải cứu" đàn lợn thời gian tới.
Thứ nhất, giải quyết tốt quan hệ cung cầu, không để đứt quãng; rà soát đảm bảo tổng đàn và quy mô đàn chăn nuôi có cơ cấu hợp lý.
Thứ hai, trước mắt bộ sẽ có giải pháp kiểm soát lợn nái, tổ chức liên kết chuỗi và lâu dài sẽ đề xuất với Chính phủ không hỗ trợ trực tiếp người chăn nuôi mà sẽ hỗ trợ qua chuỗi.
Thứ ba, mở rộng thị trường ngoài Trung Quốc để tăng xuất khẩu thịt lợn.
Cho rằng con số tạm nhập tái xuất thịt lợn không đáng kể, khoảng 52-55% sản lượng sản xuất trong nước, nhưng để tránh hiện tượng thẩm lậu hàng vào nội địa, Chính phủ yêu cầu tạm dừng hoạt động này.
Ông Đỗ Thắng Hải – Thứ trưởng Bộ Công Thương bổ sung, nhập khẩu thịt lợn không ảnh hưởng tới tiêu thụ trong nước.
Ông Hải dẫn con số nhập khẩu mặt hang này năm 2016, khi chỉ nhập 39.400 tấn thịt lợn và các sản phẩm liên quan, với kim ngạch 44 triệu USD, chiếm 0,1% sản lượng tiêu thụ mặt hàng này trong nước.
Về tạm nhập tái xuất, năm 2016 nhập 20 triệu USD, chủ yếu là các sản phẩm liên quan thịt lợn. Tuy nhiên, để tránh thẩm lậu mặt hàng này, Ban chỉ đạo 389 đã đề xuất tạm ngừng hoạt động này và đã được Chính phủ đồng ý.
Lý giải chuyện Việt Nam vẫn khó khăn trong xuất khẩu các mặt hàng nông sản, trong khi nhập về nhiều, ông Hải cho hay, trong khu vực ASEAN Việt Nam chỉ ký được hiệp định thú ý, chứng nhận kiểm dịch với 2 thị trường là Hồng Kông, Malaysia.
Tuy nhiên, chủ yếu chỉ xuất được sản phẩm lợn sữa (20 – 30kg một con), sản lượng rất ít. Vì thế, xuất khẩu thịt lợn chủ yếu vẫn qua đường tiểu ngạch.
Năm 2016 đã có 600.000 tấn thịt lợn được xuất qua tiểu ngạch vào thị trường Trung Quốc, nhưng từ đầu năm 2017 thị trường này kiểm soát khắt khe chất lượng nên đã ảnh hưởng tới việc xuất khẩu mặt hàng này.
"Để tăng xuất khẩu bằng chính ngạch, việc đầu tiên ngành nông nghiệp cần tăng chất lượng sản phẩm, ký kết kiểm dịch thú ý với các thị trường, đặc biệt là Trung Quốc", ông Hải nói.