Theo tin tức vũ trụ mới nhất, Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ (ISRO) đang chuẩn bị cho một giai đoạn thú vị trong sứ mệnh Chandrayaan-3.
Khi bình minh mới ló dạng trên Mặt trăng vào ngày 21/9, các trạm mặt đất đang chuẩn bị đánh thức tàu đổ bộ Vikram và tàu thám hiểm Pragyan của sứ mệnh khỏi giấc ngủ trong bầu không khí cực kỳ lạnh giá, khắc nghiệt của đêm Trăng, Business Today thông tin.
Hình minh họa Mặt trời chiếu sáng lên Mặt trăng. Ảnh: NASA
Theo ISRO, các nỗ lực hồi sinh Vikram và Pragyan dự kiến sẽ bắt đầu từ thứ Năm 22/9, khi có ánh nắng Mặt trời tối ưu.
S. Somanath - Chủ tịch ISRO cho biết họ hy vọng khi Mặt trời mọc ở Shiv Shakti Point - nơi đậu tàu đổ bộ và tàu thám hiểm - thiết bị sẽ hoạt động trở lại.
Indian Express dẫn lời các quan chức ISRO cho hay, khả năng hồi sinh của tàu đổ bộ Vikram và tàu thám hiểm Pragyan là không cao lắm. Tuy nhiên, các quan chức ISRO vẫn khẳng định đây không phải là tình thế vô vọng. Có thể mô-đun tàu đổ bộ hoặc rover tự hành có thể thức dậy nhưng không thể lấy lại đầy đủ chức năng như trước khi chìm vào giấc ngủ vào ngày 2/9.
Điều kiện khắc nghiệt trong đêm Trăng
Bộ đôi tàu Vikram và Pragyan của sứ mệnh Chandrayaan-3 đều chạy bằng năng lượng Mặt trời. Vì vậy, chúng có thể lấy năng lượng từ tia Mặt trời, nhưng vấn đề là tàu đổ bộ và tàu thám hiểm được thiết kế với thời gian thực hiện sứ mệnh chỉ trong 14 ngày Trái đất kể từ ngày hạ cánh (23 tháng 8).
Ngoài ra, các thiết bị điện tử trên rover tự hành Pragyan không được chế tạo để chịu được nhiệt độ ban đêm cực lạnh trên Mặt trăng, có thể giảm xuống dưới -200 độ C gần cực Nam, nơi 2 con tàu của sứ mệnh Chandrayaan-3 hạ cánh.
ISRO vẫn chớp lấy cơ hội khi quyết định cho tàu đổ bộ Vikram và tàu thám hiểm Pragyan vào trạng thái ngủ sau khi đạt được mọi mục tiêu chính. Pin đã được sạc đầy trong thời gian tàu thăm dò và tàu đổ bộ chuyển sang chế độ ngủ. Vì vậy, ISRO vẫn hy vọng chúng sẽ hồi sinh.
Tàu Vikram và Pragyan của sứ mệnh Chandrayaan-3 trải qua đêm lạnh giá của Mặt trăng qua xử lý của AI. Nguồn: India Today/Sajeev Kumarapuram
Vào thứ Năm 22/9, khi ánh sáng Mặt trời tại điểm hạ cánh đủ sáng để cung cấp năng lượng cho các thiết bị, các đội từ Mạng chỉ huy, theo dõi và đo từ xa của ISRO (ISTRAC) sẽ bắt đầu quá trình nhập lệnh để hồi sinh các thiết bị. Nếu máy phản hồi khi tự sạc lại, sứ mệnh sẽ kéo dài thời gian hoạt động và các nhà khoa học sẽ có thể thu thập nhiều dữ liệu hơn.
Tuy nhiên, kỳ tích này có thể không dễ dàng như người ta tưởng. Nhiệt độ ban đêm trên bề mặt Mặt trăng có thể giảm xuống mức thấp nhất là -200 độ C, và càng gần các vùng cực, nhiệt độ thậm chí còn thấp hơn, khoảng -250 độ C.
Điều gì xảy ra nếu Vikram và Pragyan thức dậy?
Nếu chúng thức dậy với đầy đủ chức năng, tàu đổ bộ và tàu thám hiểm có thể tiếp tục hoạt động thêm 14 ngày Trái đất nữa (bằng 1 ngày Trăng),
Tàu thám hiểm Pragyan sẽ bắt đầu di chuyển xung quanh bề mặt Mặt trăng trở lại và thiết bị trên tàu đổ bộ Vikram cũng sẽ lặp lại quá trình thu thập dữ liệu, giúp làm phong phú thêm dữ liệu khoa học và quan sát mà chúng đã gửi đến các trạm mặt đất. Điều này sẽ cho phép các nhà khoa học Ấn Độ có được nhiều thông tin hơn nữa về bề mặt Mặt trăng.
Tàu đổ bộ trước đó cũng "nhảy đến" một địa điểm mới trước khi đi vào trạng thái ngủ - "nhảy" cách bề mặt khoảng 40 cm và nó hạ cánh an toàn cách vị trí cũ khoảng 30-40 cm - điều này có thể mang lại cho các nhà khoa học nhiều góc nhìn hơn nếu nó được kích hoạt lại thành công.
Cú nhảy đột phá của tàu đổ bộ Vikram trên Mặt trăng. Nguồn: ISRO
Mặc dù đây chỉ là một bước nhảy rất nhỏ nhưng thí nghiệm nhảy vọt đã chứng minh khả năng của ISRO trong việc khiến tàu đổ bộ khai hỏa động cơ và tạo ra lực đẩy để nâng nó lên khỏi bề mặt, Indian Express nhận định.
Tàu Ấn Độ không có RHU: ISRO giải thích thế nào?
Các tàu vũ trụ trước Chandrayaan-3 đã vượt qua đêm Trăng khắc nghiệt thành công. Ví dụ, tàu đổ bộ và tàu thám hiểm Chang'e-4 của Trung Quốc vào năm 2019 đã hồi sinh sau khi vượt qua đêm lạnh -190 độ C.
Sở dĩ, Chang'e-4 làm được điều đó vì Trung Quốc đã trang bị Thiết bị sưởi ấm đồng vị phóng xạ (RHU) cho tàu nhằm đảm bảo mức nhiệt cần thiết cho các thiết bị hoạt động bình thường ngay cả khi nhiệt độ bên ngoài tàu giảm xuống.
Hình ảnh tàu đổ bộ Chang'e-4 này được tàu thám hiểm Yutu-2 chụp vào đầu năm 2019. Nguồn: CNSA
RHU là những thiết bị nhỏ sử dụng sự phân rã của plutonium-238 để cung cấp nhiệt nhằm giữ ấm cho các bộ phận và hệ thống của tàu vũ trụ để tàu có thể tồn tại trong môi trường không gian lạnh giá.
Cả tàu đổ bộ và tàu thám hiểm của Chandrayaan-3 đều không được trang bị các thiết bị sưởi ấm này, Hindustan Times cho biết.
Giải thích điều này, một quan chức cấp cao của ISRO cho biết: "Nếu chúng tôi có RHU, chúng tôi sẽ không được hy vọng. Chúng tôi vẫn muốn tin tưởng vào sự hồi sinh bền bỉ của Vikram và Pragyan".
Các nhà khoa học xác nhận rằng ISRO đang nỗ lực phát triển RHU cho các sứ mệnh liên hành tinh dài ngày, điều này sẽ đảm bảo nhiệt độ được duy trì ở một mức nhất định để thiết bị có thể tồn tại trong thời gian dài trong điều kiện lạnh giá.
Các quan chức của ISRO cho biết, buổi trình diễn công nghệ của những thiết bị này dự kiến sẽ sớm diễn ra.
Nguồn: Business Today, Hindustan Times, Indian Express