Mỹ mắc kẹt trong đại dịch, Iran liên tiếp ra đòn còn khủng bố có "cơ hội vàng" để trỗi dậy

Ngày 15/4, tờ Jerusalem Post xuất bản bài viết: "Iran regime, ISIS and other extremists exploit coronavirus to wreak havoc" (tạm dịch: Iran và các nhóm cực đoan sẽ tận dụng đại dịch để tàn phá) của tác giả Seth J.Frantzman.

Nhằm đem lại cho độc giả cái nhìn đa chiều (Jerusalem Post là tờ báo có tiếng của Israel) trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Iran sau các vụ việc đối đầu ở Vịnh Ba Tư, chúng tôi xin được lược dịch bài viết.

2 vụ việc diễn ra cùng một ngày: Thông điệp của Iran?

Những kẻ giấu mặt có vũ trang đã xâm nhập một tàu chở dầu trong vùng nước êm đềm gần eo biển chiến lược Hormuz ngoài khơi Iran và là tuyến đường biển huyết mạch phân phối dầu đi khắp thế giới.

Các tay súng này đã nhanh chóng rời đi ngay sau khi con tàu gắn cờ Hong Kong bị nắm quyền kiểm soát. Việc không có bất kỳ nhóm vũ trang nào trong khu vực nhận trách nhiệm khiến mọi nghi ngờ đổ dồn về Iran.

Chỉ vài giờ sau, một biên đội gồm 11 tàu cao tốc tấn công nhanh của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã dàn đội hình bủa vây và uy hiếp nhóm tàu hải quân và tàu tuần tra Mỹ đang huấn luyện cùng các trực thăng AH-64E Apache của Lục quân nước này ở vịnh Ba Tư.

Theo các nhà phân tích Israel, dây chỉ là một trong nhiều hành động "biểu dương sức mạnh" đã và sẽ diễn ra của hải quân Iran "nhân cơ hội" đại dịch Covid-19 hoành hành trong các lực lượng hải quân thế giới - đặc biệt là với các yếu tố gây áp lực then chốt như tàu sân bay.

Ngày 16/4, tàu sân bay duy nhất của Pháp đã có tới 660 ca dương tính với SARS-CoV-2, tàu sân bay USS Theodore Roosevelt thường hoạt động ở Trung Đông đã phải "đắp chiếu" tại cảng khi có tới 585 ca dương tính.

Một loạt tàu sân bay, tàu ngầm và tàu chiến khác cũng đã phải cách ly thủy thủ đoàn vì xuất hiện các ca dương tính với virus.

Các nhóm khủng bố trên toàn cầu cũng "hưởng lợi" nhờ Covid-19

Tại Châu Phi, Cộng Hòa Chad đang dao động trong việc hỗ trợ các hoạt động chống khủng bố ở Sahel. Canada đang rút bớt binh sĩ khỏi việc huấn luyện lực lượng an ninh Iraq chống lại IS, lực lượng Pháp, Anh, Tây Ban Nha và Séc thì đã bàn giao căn cứ ở Iraq và trở về nhà.

Cùng với việc lính Mỹ rút về 3 căn cứ ở Iraq, IS đang tận dụng lợi thế, tiến hành nhiều cuộc tấn công ở phía bắc Baghdad gần Kirkuk.

IS cũng tìm cách tận dụng dịch bệnh không thể kiểm soát dọc hai bờ sông Euphrate để tăng cường hoạt động tại các khu vực thuộc tỉnh Homs và Deir Ezzor.

Tại Libya, lực lượng trung thành với Chính phủ Hiệp định Quốc gia - GNA (đồng minh của Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar) trong bối cảnh đại dịch diễn biến phức tạp đã bất ngờ tiến hành một đợt phản công lớn.

Ở phía đối địch, Quân đội Quốc gia Libya (LNA) trung thành với Tướng Khalifa Haftar được UAE và Saudi hậu thuẫn cũng đã tăng cường hoạt động chống lại các tay súng GNA ở Tripoli.

Xung đột trên thế giới giữa đại dịch Covid-19 không những không giảm mà ngày càng trở nên phức tạp với sự trỗi dậy của các nhóm khủng bố.

Tại Mali, các tay súng khủng bố đã cướp phá một căn cứ quân sự trong một cuộc tấn công vào đầu tháng 4/2020, ngay cả khi Chiến dịch Barkhane được dẫn đầu bởi Pháp đã phải thực hiện 83 lượt không kích vào tháng 3/2020 để ngăn chặn các cuộc tấn công tương tự trên khắp Sahel.

Khu vực Sahel bao gồm các quốc gia như Burkina Faso, Chad, Mali, Mauritania và Nigeria, tất cả đều bị mắc kẹt trong xung đột với các nhóm cực đoan. Nigeria thì có Boko Haram còn Somalia đau đầu với việc al-Shabab gia tăng hoạt động.

Có một "cảnh báo gia tăng bạo lực" đang diễn ra trên khu vực rộng hàng ngàn km của châu Phi.

Các lực lượng chính phủ ở Sahel không có thời gian để nghỉ ngơi, đại dịch đã biến các cuộc xung đột trở nên tồi tệ và phức tạp do khủng bố tận dụng việc phòng thủ yếu ở biên giới và các vùng đất không người để di chuyển từ nước này sang nước khác.

Khủng bố cũng đã tấn công Mozambique ở phía đông Châu Phi, mối đe dọa tưởng chừng đã bị loại bỏ vào năm 2018 và 2019 nhưng hiện tại lại đặc biệt nguy hiểm khi IS đang chiếm cứ các ngôi làng ở Cabo Delgado.

Al-Shabab ở Somalia cũng gây rắc rối. Vào tháng 1, nó đã tấn công vào lực lượng Mỹ và để đáp trả, máy bay Mỹ đã thực hiện các cuộc không kích vào ngày 25/3.

Vào ngày 9/3, các cuộc không kích khác đã tấn công nhóm khủng bố này nhưng nó cũng đã khiến một thống đốc ở Somalia thiệt mạng.

Các cuộc tấn công của al-Shabab đã gây thiệt hại cho Kenya và Ethiopia và các nước này cũng đã tiến hành tấn công trả đũa vào nhóm khủng bố.

Nhưng các cuộc không kích không thể thay đổi được tình thế, vào ngày 15/3 tại Congo đã chứng kiến các cuộc tấn công của các nhóm vũ trang.

Chiến trường Afghanistan đã xuất hiện một sự gia tăng đáng kể trong hoạt động của IS bao gồm việc bắn phá các căn cứ quân sự và khủng bố nhằm vào người Sikh ở Kabul. Còn tại Ai Cập, ngày 13/4 đã diễn ra một cuộc khủng bố.

Không còn nghi ngờ gì về việc các nhóm khủng bố trên toàn thế giới đang theo dõi đại dịch Covid-19 và chờ đón một sự "thả cửa" trong hoạt động.