Theo Liberty Times Net (Đài Loan), cơ quan tình báo Đài Loan mới đây xác nhận rằng Trung Quốc có thể cố gắng "giành" khoảng hai đồng minh trước thời điểm cuộc bầu cử Đài Loan diễn ra vào tháng 1 năm sau. Cơ quan An ninh Đài Loan đã đệ trình một báo cáo về các nội dung trên cho chính quyền địa phương vào ngày 23/9.
VOA (Mỹ) cho rằng, Bắc Kinh đang cố gắng gây ảnh hưởng đến chiến dịch tái tranh cử của bà Thái Anh Văn - lãnh đạo Đài Loan đương nhiệm, người phản đối Đồng thuận 1992 và giải pháp "Một quốc gia, hai chế độ" đối với vùng lãnh thổ này.
Tháng trước, các quốc đảo Thái Bình Dương gồm Quần đảo Solomon và Kiribati đã lần lượt chấm dứt quan hệ với Đài Loan trong vòng một tuần và chuyển sang thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh.
Hầu hết các đồng minh duy trì mối quan hệ hiện nay với Đài Loan là tập trung ở khu vực Thái Bình Dương, Caribean và Trung Mỹ. Một số phương tiện truyền thông dự đoán, Haiti sẽ là quốc gia tiếp theo rời bỏ Đài Loan và bắt tay với Bắc Kinh.
Đài Loan sẽ "trắng tay" về số đồng minh?
Ngoại trưởng Quần đảo Solomon Jeremiah Manele trò chuyện với đồng cấp Vương Nghị trước khi phát biểu họp báo chung tại Nhà khách chính phủ TQ Điếu Ngư Đài ngày 21/9/2019. Ảnh: Reuters
Hồi giữa tháng 9, sau khi Quần đảo Solomon chấm dứt quan hệ với Đài Loan, báo đảng Trung Quốc Nhân dân nhật báo đã đưa ra cảnh báo: "Chỉ cần đảng Dân tiến tái đắc cử, số đồng minh của Đài Loan sớm muộn cũng về con số không".
Tuy nhiên, ông Michael Mazza, một nhà nghiên cứu về chính sách ngoại giao và quốc phòng tại Viện Nghiên cứu Doanh nghiệp Mỹ (AEI) nhận định, đây là lời đe dọa của truyền thông nhà nước Trung Quốc nhưng Bắc Kinh có thực sự có ý định cắt đứt mọi mối quan hệ ngoại giao hiện nay của Đài Loan hay không "thì vẫn chưa rõ".
Trả lời phỏng vấn VOA, chuyên gia Mỹ cho hay, "Bắc Kinh nên hiểu rõ điều này, đây là cách làm vô cùng mạo hiểm, nó sẽ đẩy Đài Loan tiến tới độc lập chính thức mà không phải chấp nhận hiện trạng".
Ông này nhấn mạnh, nếu Bắc Kinh cố gắng "giành bạn" với Đài Loan, mối quan hệ Mỹ-Đài sẽ càng được thúc đẩy và sự hợp tác của hai bên sẽ càng được khuyến khích.
Trong khi đó, chuyên gia nghiên cứu về Trung Quốc tại Viện dự án 2049 Ian Easton nhận định, từ góc độ của nước Mỹ thì lợi ích quốc gia Mỹ là thiết lập mối quan hệ mạnh mẽ hơn với Đài Loan, hình thành mối quan hệ đa phương với các quốc gia khác, như Nhật Bản, bởi điều này rất quan trọng về an ninh tập thể.
"Khi tập thể cùng đối mặt với đe dọa, chúng ta cũng cần phải đối phó với [đe dọa này] bằng phương thức tập thể", ông nói.
Kể từ khi bà Thái Anh Văn - đại diện đảng Dân tiến trở thành lãnh đạo Đài Loan vào năm 2016 mối quan hệ hai bờ eo biển trở nên căng thẳng hơn. Vào đầu năm 2019, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh giải pháp "một quốc gia, hai chế độ" đối với Đài Loan, để đạt được mục tiêu thống nhất đất nước.
Theo VOA, song song với đó thì sự ủng hộ của Mỹ đối với Đài Loan cũng đang tăng lên. Hồi đầu nhiệm kỳ, Tổng thống Donald Trump đã có cuộc điện đàm bất ngờ với bà Thái Anh Văn khiến Bắc Kinh tức giận phản đối.
Kể từ khi ông Donald Trump nhậm chức Tổng thống Mỹ, Washington đã tăng cường bán vũ khí quân sự cho Đài Loan như xe tăng, máy bay chiến đấu, tên lửa, chỉ tính riêng trong năm 2019, các hợp đồng mua bán vũ khí song phương đã lên tới 10 tỷ USD.
Ngoài ra, Quốc hội Hoa Kỳ đã thông qua một số dự luật, bao gồm Luật Lữ hành Đài Loan và Đạo luật Sáng kiến Tái bảo đảm châu Á - những dự luật có lợi cho Đài Loan cũng như có những tương tác giúp Đài Loan duy trì quan hệ ngoại giao với các đồng minh.