Trong bối cảnh Việt Nam và Australia vừa kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 20 năm quan hệ quốc phòng, Infonet đã có cuộc trao đổi với Tùy viên Quốc phòng Australia tại Việt Nam, Đại tá Nerolie McDonald về mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước.
Đại tá Nerolie McDonald - Tùy viên quốc phòng Đại sứ quán Australia tại Việt Nam đang trao đổi với phóng viên Infonet.
Trong bối cảnh Việt Nam và Australia vừa kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2018) cũng như 20 năm thiết lập quan hệ quốc phòng (1998-2018), theo bà, đâu là những thành tựu nổi bật nhất trong quan hệ giữa hai nước?
Đại tá Nerolie McDonald: Australia và Việt Nam có một mối quan hệ quốc phòng rất tuyệt vời. Chúng tôi rất tự hào bởi mối quan hệ đó được xây dựng dựa trên sự tin tưởng và hiểu biết lẫn nhau. Có rất nhiều thành tựu mà hai bên đã đạt được trong 20 năm qua, nhưng nếu bạn hỏi về những thành tựu nổi bật nhất thì tôi có thể kể đến ở đây, đó là đã có hơn 2.000 học viên quân sự Việt Nam đã được huấn luyện tại Việt Nam thông qua những chương trình tiếng Anh của chúng tôi tổ chức hoặc là tham gia các khóa đào tạo khác tại Australia.
Một thành tựu nổi bật khác có thể nhắc đến là về lĩnh vực an ninh hàng hải. Chúng tôi đã có ít nhất một lần thăm chính thức của tàu Hải quân Hoàng gia Australia tới Việt Nam hàng năm. Và một thành tựu nổi bật nhất phải nói là hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình. Mới đây, Việt Nam đã triển khai thành công bệnh viện dã chiến cấp độ 2 tới Nam Sudan trên máy bay vận tải C17 của Australia.
Đề cập đến hợp tác quốc phòng, những kết quả đạt được giữa Việt Nam và Australia thời gian qua được đánh giá rất cao, điều này càng khẳng định rằng hợp tác quốc phòng chính là một điểm sáng trong quan hệ hai nước. Việt Nam và Australia đã tham gia rất nhiều các cuộc tham vấn và hợp tác chung tại nhiều diễn đàn đa phương, như là Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+). Vậy, bà có đánh giá như thế nào về tiềm năng cũng như tương lai của quan hệ Việt Nam – Australia, đặc biệt là trong lĩnh vực quốc phòng?
Đại tá Nerolie McDonald: Australia vẫn sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Việt Nam. Chúng tôi nhìn nhận được rất nhiều đối tác an ninh quan trọng trong khu vực để đảm bảo hòa bình và ổn định trong ASEAN. Các diễn đàn ASEAN như ADMM+ là đặc biệt quan trọng để giúp tất cả các nước cùng làm việc, hợp tác với nhau nhằm đem lại sự hòa bình và ổn định. Và Australia với vai trò là một nước quan sát tích cực, một đối tác nhiệt thành của ASEAN, chúng tôi rất sẵn lòng làm việc với các nhóm chuyên gia để hỗ trợ Việt Nam và các thành viên ASEAN thúc đẩy nền hòa bình và sự ổn định đó.
Australia đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ Việt Nam triển khai bệnh viện dã chiến cấp 2 để tham gia vào nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc tại Nam Sudan. Sự hỗ trợ này có đóng góp như thế nào vào mối quan hệ quốc phòng Việt Nam – Australia, thưa bà?
Đại tá Nerolie McDonald: Điều này càng khẳng định thêm sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai nước. Chúng tôi rất tự hào khi được hỗ trợ Việt Nam trong quá trình triển khai bệnh viện dã chiến cấp 2 lần đầu tiên tới Nam Sudan. Việt Nam đã bắt đầu có mặt tại Nam Sudan từ đầu năm 2014 khi cử các chiến sĩ gìn giữ hòa bình tới thực hiện các nhiệm vụ của Liên Hợp Quốc tại đây. Thật tuyệt vời khi Australia và Việt Nam cùng nhau làm việc, hợp tác trong các vấn đề quan trọng như gìn giữ hòa bình. Cùng với nhiều quốc gia khác, Australia thường xuyên cung cấp sự hỗ trợ, song chúng tôi chủ yếu là tổ chức các khóa huấn luyện tiếng Anh cho các binh sĩ và Australia đã làm việc với phía Việt Nam về gìn giữ hòa bình kể từ năm 2012. Chúng tôi cũng quyên góp các trang thiết bị cho bệnh viện dã chiến cấp độ 2, tuy nhiên sự hỗ trợ ý nghĩa nhất mà rất nhiều người biết đến, đó là việc Australia đã điều 2 máy bay vận tải C17 đến giúp Việt Nam đưa các binh sĩ và trang thiết bị bệnh viện tới Nam Sudan.
Chúng tôi biết rằng Việt Nam tiếp tục có khát vọng muốn tham gia vào các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình và Australia hy vọng sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong tương lai.
Quan điểm của Australia về vấn đề Biển Đông là gì?
Đại tá Nerolie McDonald: Chúng tôi luôn tin tưởng vào một trật tự dựa trên các quy tắc, vì vậy Australia không đưa ra tuyên bố hay đứng về phía nào trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông, song lập trường kiên định của chúng tôi là giải quyết mọi tranh chấp một cách hòa bình và tuân thủ theo luật pháp quốc tế.
Chúng tôi tin tưởng chắc chắn rằng trật tự dựa trên các quy tắc và luật pháp quốc tế là phương thức để tạo nên hòa bình trên Biển Đông. Chúng tôi nhận thấy đây là khu vực đặc biệt quan trọng đối với Australia, có rất nhiều hoạt động giao thương diễn ra ở khu vực này. Sự hòa bình và ổn định của khu vực Biển Đông là đặc biệt quan trọng đối với an ninh và ổn định của tất cả các quốc gia.
Là Tùy viên quân sự tại Việt Nam, chắc hẳn bà đã tiếp xúc và làm việc với rất nhiều sĩ quan quân đội Việt Nam, vậy bà có ấn tượng thế nào về quân đội Việt Nam?
Đại tá Nerolie McDonald: Tôi rất may mắn vì đã có quãng thời gian gắn bó lâu dài với Việt Nam. Tôi bắt đầu học tiếng Việt từ năm 1999, vì vậy tôi đã có cơ hội tiếp xúc với nhiều sĩ quan quân đội Việt Nam kể từ thời điểm đó.
Họ đã để lại ấn tượng mạnh đối với tôi, tất cả đều rất chuyên nghiệp. Họ tự hào vì là người Việt Nam, họ tự hào khi giới thiệu văn hóa và các di sản của Việt Nam ra nước ngoài và họ rất dễ để làm việc cùng. Và tôi nghĩ điều tuyệt vời nhất về mối quan hệ quốc phòng giữa Việt Nam và Australia đó là có sự thấu hiểu lẫn nhau ngày càng tốt hơn, dù chúng ta có những khác biệt văn hóa nhưng hai bên đã tìm ra được điểm chung, tương đồng.
Dù nhiều người cho rằng quân nhân là những người nghiêm khắc và khô khan, song chúng tôi cũng đã có nhiều khoảng thời gian vui vẻ khi làm việc cùng nhau. Có thể nói rằng, quân đội Việt Nam là một đối tác tuyệt vời và Australia hy vọng trong tương lai sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Việt Nam nói chung và với các lực lượng quốc phòng nói riêng.
Bà có thể chia sẻ cảm xúc và trải nghiệm khi là nữ Tùy viên quân sự đầu tiên của Australia tại Việt Nam?
Đại tá Nerolie McDonald: Tôi cảm thấy rất vui khi là nữ Tùy viên Quân sự đầu tiên của Australia tại Việt Nam. Theo rất nhiều cách thì đó chính là sự may mắn, như vào năm 1999 khi quân đội Australia cho phép tôi học thêm một ngoại ngữ và tiếng Việt là ngôn ngữ được chọn.
Khi đó, bản thân tôi cũng băn khoăn tiếng Việt là ngôn ngữ như thế nào và tôi sẽ làm gì với ngoại ngữ này. Nhưng gần 20 năm sau thì tôi đã đến Việt Nam với tư cách là nữ tùy viên quân sự đầu tiên, đây quả là một trải nghiệm rất thú vị. Là nữ tùy viên đầu tiên nhưng tôi không hề thấy có sự khác biệt, tôi được đối xử cũng giống như các nam đồng nghiệp khác.
Tôi nghĩ rằng phụ nữ Việt Nam rất mạnh mẽ, vì vậy tôi chắc hẳn các sĩ quan Việt Nam sẽ không cảm thấy kỳ lạ khi gặp một nữ tùy viên quân sự như tôi. Và Việt Nam cũng đã có nữ tùy viên quân sự đầu tiên tại Singapore, vì vậy đối với tôi đây không phải là một hành trình khó khăn.
Tất nhiên, trong quân đội Australia và Việt Nam có một số điểm khác biệt, ví dụ như ở Australia, phụ nữ có thể gia nhập mọi đơn vị trong quân đội, như bộ binh, chúng tôi hoàn toàn lựa chọn dựa trên năng lực cá nhân. Quân đội Việt Nam có thể chưa đến giai đoạn đó nhưng điều đó không có nghĩa là trong tương lai sẽ không thể thay đổi. Đối với cá nhân tôi, đây là một cơ hội tuyệt vời để đại diện cho phụ nữ, để có thể thấy được rằng phụ nữ cũng có vị trí nhất định trong lực lượng quân đội, đặc biệt là ở khu vực châu Á khi xét về văn hóa.
Những câu chuyện thú vị về Việt Nam thì tôi nghĩ rằng mình có rất nhiều điều để kể bởi tôi đã học tiếng Việt, làm việc với các sĩ quan, học viên Việt Nam từ 19, 20 năm nay. Đối với tôi, việc các bạn Việt Nam tìm đến tôi để bày tỏ lòng biết ơn sau các khóa học tiếng Anh hay cảm ơn tôi vì đã huấn luyện về chuyên môn là một sự vinh hạnh rất lớn. Điều đó khiến tôi rất hạnh phúc, ấm áp và cảm thấy rằng công việc mà mình đang làm thực sự quan trọng và tuyệt vời. Tôi luôn cảm thấy rất thú vị khi được sống giữa những người bạn Việt Nam.
Sau thời gian dài gắn bó với Việt Nam, bà có ấn tượng như thế nào đối với văn hóa Việt Nam?
Đại tá Nerolie McDonald: Cũng giống như những người nước ngoài khác khi đến Việt Nam, ẩm thực ở đây là điều tôi vô cùng ấn tượng. Món ăn ưa thích nhất của tôi là bánh cuốn nhưng tôi đều thích hầu hết tất cả các món ăn Việt Nam.
Một điều tôi muốn chia sẻ nữa, đó là tôi đã rất may mắn khi 6 tháng trước, được nhận nuôi một cô con gái người Việt ở Bắc Cạn. Cô bé chính là cuộc sống của tôi và chúng tôi dành rất nhiều thời gian cuối tuần ở bên nhau. Hiện tại tôi cảm thấy rất hạnh phúc và vui vẻ với cuộc sống của một tùy viên quân sự và một người mẹ mới. Đó là trải nghiệm hết sức thú vị.
Xin chúc mừng Đại tá và cảm ơn bà đã tham gia buổi phỏng vấn!