Nhằm đảm bảo khả năng chiến đấu cho xe tăng T-54/55 trong môi trường chiến tranh hiện đại, ngoài việc nâng cao sức mạnh hỏa lực thì tăng cường mức độ bảo vệ của vỏ giáp là một trong những yêu cầu cấp thiết.
Các cán bộ, kỹ sư của Viện Thuốc phóng - Thuốc nổ, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng từ lâu đã ấp ủ dự án chế tạo giáp phản ứng nổ (ERA) "mặc ngoài" cho xe tăng, che phủ những vị trí dễ bị tiêu diệt, vô hiệu hóa đạn đặc chủng.
Yêu cầu đối với ERA là ngoài bảo vệ xe tăng trước đạn xuyên lõm còn phải chống hiện tượng nổ lây, tức khi bắn vào phần nào trên giáp thì chỉ chỗ đó nổ, không lây qua những phần khác.
Theo Thượng úy Hoàng Trung Kiên, nhóm nghiên cứu phải tìm hiểu cấu tạo module giáp phản ứng nổ từ nhiều nguồn tài liệu tiếng Anh lẫn tiếng Nga do không có cơ hội tiếp xúc với nguyên mẫu.
Năm 2009, nhóm đã làm ra được ERA thế hệ 1. Trải qua các lần thử nghiệm "bắn tĩnh" đạn B-41 vào tấm thép được phủ giáp bên ngoài để điều chỉnh, khả năng xuyên của đạn B-41 trên "áo giáp" giảm dần và cuối cùng đạt đến độ cho phép.
Sang giai đoạn bắn nghiệm thu trên xe tăng thật, giáp phải đương đầu với các loại đạn chống tăng bắn từ khoảng cách 100 m và đạn bộ binh bắn ở cự ly 200 - 300 m. Kết quả thu được cho thấy giáp đủ khả năng bảo vệ xe tăng trước đạn B-41 hoặc kích cỡ tương đương trở xuống.
Tuy đạt được mục tiêu là cản phá thành công đạn B-41 nhưng ERA thế hệ 1 vẫn còn khiếm khuyết, nhất là trọng lượng lên tới 2.500 - 3.000 kg, ảnh hưởng đến sức cơ động và khó lắp ráp.
Do vậy nhóm đề tài tiếp tục nghiên cứu và hiện đã chế tạo thành công giáp phản ứng nổ thế hệ 2, bảo vệ được xe tăng trước đạn hỏa lực mạnh hơn B-41 như tên lửa chống tăng B-72 hoặc tương đương.
Ngoài ra trọng lượng "áo giáp" mới chỉ hơn 1.000 kg, cho phép tháo lắp nhanh chóng, ít gây ảnh hưởng đến việc di chuyển của xe tăng. Đây là một thành tựu thực sự đáng ghi nhận!
Xe tăng T-55 nâng cấp của Việt Nam được lắp giáp phản ứng nổ tại phần mũi và tháp pháo. Ảnh bìa Tạp chí Kỹ thuật và Trang bị số tháng 9/2016.
Nhằm đáp ứng nhu cầu huấn luyện sẵn sàng chiến đấu của bộ đội trong tình hình mới, Xí nghiệp liên hợp Z751, Tổng cục Kỹ thuật đã triển khai nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, lắp đặt và thử nghiệm pháo 105 mm trên xe Ural.
Qua quá trình đánh giá thực tế các phiên bản, loại pháo này được nhận xét có chất lượng tốt và tính ứng dụng cao. Hiện tại nhiều đơn vị pháo binh đã tăng cường tổ chức huấn luyện cho cán bộ, chiến sĩ nắm chắc tính năng kỹ chiến thuật của loại pháo cải tiến này.
Pháo tự hành 105 mm thế hệ hai do Việt Nam chế tạo sử dụng khung gầm xe tải việt dã Ural-432007-10. Ảnh: Truyền hình Quốc phòng Việt Nam.
Hiện nay, phiên bản đầu tiên của tổ hợp pháo cải tiến đang được huấn luyện tại các lữ đoàn pháo binh của Quân khu 1 và Quân đoàn 4, giúp bộ đội nắm bắt nhanh khả năng tác chiến của khí tài mới. Việc triển khai huấn luyện cũng tạo cơ sở để các cơ quan chức năng có thêm nhận định khoa học nhằm cải tiến vũ khí trang bị.
Dựa trên những hình ảnh đã công khai, có ít nhất 3 mẫu thử nghiệm của pháo tự hành bánh lốp 105 mm thế hệ hai đang trong quá trình đánh giá tính năng. Đề tài này khi triển khai đại trà chắc chắn sẽ nâng cao rõ rệt năng lực chiến đấu của Bộ đội Pháo binh Việt Nam.
Xem video: Cải tiến nâng cao uy lực pháo 105 mm. Nguồn: Truyền hình Quốc phòng Việt Nam.
Cải tiến nâng cao uy lực pháo 105 mm