Người Việt Nam có tính cần kiệm nổi tiếng, điều này ai cũng biết. Cứ lấy ví dụ là cây dừa, cái cây mà được người ta xài triệt để nhất từ xưa đến giờ.
Từ nước đến cơm dừa ăn được thì không nói làm gì, lá đưa đem đi gói bánh cũng thôi, vỏ dừa còn có thể làm nồi giữ nhiệt cho ấm trà, làm củi… thân cây dừa dùng để xây nhà, lắp bờ ruộng…
Nói ra thì không có bộ phận nào mà mình không xài cả. Tuy nhiên những công dụng ngoài luồng thì không nói làm gì, có những bộ phận hoa quả tưởng chừng phải bỏ đi, nhưng vẫn được chế biến ăn ngon lành đấy.
Có thể bạn sẽ thấy vài món trong list sau rất quen thuộc, nhưng vậy mới thấy được sự tài tình của ông bà ta khi tìm ra các cách để tiết kiệm đồng thời làm ra những món ăn ngon cho thời nay.
Phải xem qua mới thấy các món làm từ vỏ, cùi, hạt... trái cây thực sự rất hấp dẫn đấy.
Vỏ bưởi
Vỏ bưởi sấy làm mứt.
Vỏ bưởi thì chắc không ai xa lạ nữa. Nếu đã từng nếm qua chè bưởi thì sẽ biết những miếng nhân giòn giòn mà thơm thơm, có vị đắng thanh nhẹ hòa quyện với vị ngọt.
Đấy chính là vỏ bưởi. Vỏ bưởi vừa có thể làm mứt, vừa có thể làm chè (lấy phần cùi).
Ngày xưa khi ăn bưởi còn lại vỏ, bà mình chưa bao giờ cho đem vứt cả, mà cẩn thận thu thập lại, đem ngâm nước muối khử cay làm mứt Tết.
Mứt bưởi sên đường là một trong những món mứt ngon nhất đấy, có vị chua chua ngọt ngọt ăn mãi không ngán.
Chè bưởi cũng là một món làm từ vỏ bưởi nổi tiếng.
Vỏ cam
Vỏ cam cũng như vỏ bưởi, có nhiều công dụng lắm. Vỏ cam có thể đem làm mứt cam, cũng có thể đem phơi, hoặc bào nhỏ để ướp với tí thịt cũng khiến món ăn thơm ngon hơn gấp bội đấy. Vỏ cam khô có thể pha nước uống giải nhiệt, trị khó tiêu các kiểu đấy.
Mứt cam làm từ vỏ cam vừa dẻo vừa thơm.
Cùi dưa hấu
Cùi dưa hấu xào ớt chuông và gỏi cùi dưa hấu.
Cùi dưa hấu là một món cực kì “đa zi năng” khi mà chỉ với phần giữa vỏ và thịt này, có thể tạo ra vô số món như nộm, món xào, ngâm chua làm dưa…
Có nơi người ta còn bào mỏng, trộn với thịt bằng và tôm nõn làm nhân các loại bánh bao, há cảo…
Để làm cùi dưa hấu thì trước hết phải ăn sạch phần thịt đỏ (hiển nhiên), sau đó bỏ lớp vỏ mỏng bên ngoài, còn lại phần trắng ở giữa. Phần này tùy theo các món mà được chế biến khác nhau đấy.
Hạt mít và xơ mít
Hạt mít và xơ mít đều có thể chế biến thành các món ngon.
Có một điều phải công nhận là nếu ăn mít mà chỉ ăn thịt mít, thì đúng là “phí của giời”, khi mà phần hạt và phần xơ chiếm một “dung lượng” lớn trong cả quả mít.
Mít không quá rẻ, nên không mấy ngạc nhiên khi mà ông bà ta nảy ra ý tận dụng hết cỡ này. Hạt mít thì nhiều người quá quen rồi, các đơn giản nhất là luộc hoặc hấp, khi ăn có vị bùi bùi na ná củ khoai vậy.
Xơ mít thì chắc ít người biết hơn vì hay dùng trong các món dân dã, không hay thấy lắm. Xơ mít làm gỏi là phổ biến nhất, song ít ai biết người ta có thể kho cá, chiên giòn, xào mỡ hành với món này đấy!
Xơ mít vừa có thể chiên giòn, vừa có thể kho với cá đấy!
Vỏ thanh trà
Quả thanh trà họ đào, rất phổ biến ở các tỉnh miền Tây.
Quả thanh trà thì chắc hiếm ai biết, nhưng là một loại quả khá phổ biến ở các tỉnh miền Tây như Vĩnh Long, An Giang...
Quả này nếu phải so sánh thì chắc cũng giống với các loại trái cây chua chua ngọt ngọt mà chị em hay dùng để ăn vặt như cóc, ổi.
Tuy nhiên nó có họ đào, ăn khá giòn, thường người miền Tây sẽ rửa sạch và chấm với muối. Thanh trà có thể làm mứt, và vỏ thanh trà cũng thế.
Mứt vỏ thanh trà làm tương tự như mứt bưởi là ngâm muối khử đắng và ngào với đường ở nhiệt độ cao.
Mứt thanh trà là món ngon làm từ vỏ quả thanh trà.
Ngoài ra, quả thanh trà cũng là một đặc sản có tiếng xứ Huế. Người dân xứ này rất hay uống trà với mứt vỏ thanh trà đấy.