Vụ tấn công đã giết chết 13 người, trong đó có 2 nhà ngoại giao, 5 sĩ quan và 2 tướng của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) Mohammad Reza Zahedi và Mohammad Hadi Haji Rahimi. Tướng Zahedi là sĩ quan cấp cao nhất của IRGC bị thiệt mạng kể từ vụ ám sát tướng Qasem Soleimani tháng 1/2020.
Nơi ở của Đại sứ Iran Hossein Akbari nằm ở hai tầng trên cùng của tòa nhà, rất may khi xảy ra vụ tấn công ông và gia đình đang ở Đại sứ quán thuộc ngôi nhà liền kề nên thoát chết.
Bộ Quốc phòng Syria cho biết, tòa lãnh sự quán Iran đã bị sáu tên lửa phóng từ máy bay F-35 của Israel bắn trúng và bị phá hủy hoàn toàn.
Từ trước tới nay, Israel đã tấn công vào nhiều mục tiêu của Iran, nhưng đây là lần đầu tiên họ được cho là nhằm vào một cơ quan ngoại giao của Tehran.
Ngày 1/4/2024, Israel được cho là đã tấn công tòa lãnh sự quán Iran nằm trong tổ hợp Đại sứ quán Iran ở Thủ đô Damascus của Syria khiến 13 người thiệt mạng. Nguồn: X
Israel chưa thừa nhận đã tấn công
Truyền thông phương Tây đưa tin, đến nay Israel vẫn chưa chính thức công nhận chính quân đội IDF của họ đã thực hiện vụ tấn công. Trong khi đó, Đại sứ Israel tại Moscow Simone Halperin tuyên bố trong một cuộc họp báo rằng, tòa nhà bị phá hủy do cuộc tấn công của Israel không phải là lãnh sự quán Iran mà là một tòa nhà bên cạnh.
Các nhà chức trách Israel không chính thức xác nhận hay phủ nhận sự liên quan của họ trong vụ tấn công, nhưng một số quan chức Israel, đề nghị giấu tên, nói với The New York Times rằng cuộc tấn công được thực hiện bởi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF).
Các hãng thông tấn lớn có uy tín trên thế giới như BBC, AP, AFP, TASS... đều đưa tin Israel tấn công lãnh sự quán ở Syria. Trước khi đưa tin, phóng viên của họ phải đến hiện trường kiểm chứng rất kỹ.
Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã họp khẩn cấp và hầu hết các nước trên thế giới, kể cả các nước Liên minh châu Âu (EU) đều đã lên án Israel về vụ tấn công này.
Hành động này không chỉ làm tăng thêm tình trạng đối đầu giữa Israel và Iran, mà còn mở rộng phạm vi cuộc chiến ra toàn bộ khu vực Trung Đông vốn đang hết sức nguy hiểm từ 6 tháng nay do cuộc xung đột Israel - Hamas.
Vụ tấn công lãnh sự quán Iran ở Syria và một số tướng lĩnh của IRGC không những không giải quyết được vấn đề gì mà ngược lại sẽ chỉ làm cho các tổ chức thân Iran như Hezbollah, Hamas, Jihad Islami, Houthi và nhiều nhóm vũ trang khác ở Syria, Iraq, Lebanon....tìm cách trả thủ Israel.
Năm 2020, Mỹ và Israel đã giết tư lệnh Vệ binh Cách mạng IRGC, tướng Qassem Soleimani, sau đó nhiều tướng lĩnh, chuyên gia hàng đầu của Iran bị sát hại, nhưng không những không dập tắt được các hoạt động chống Israel mà còn làm cho tình hình trở nên căng thẳng hơn, không có lợi cho chính bản thân Israel.
Các kịch bản có thể xảy ra
Lãnh tụ tối cao Iran, Giáo chủ Ali Khamenei và Tổng thống Ebrahim Raisi tuyên bố hành động của Israel phải bị trừng trị. Iran đã ra lệnh báo động tất cả các lực lượng vũ trang và sẵn sàng cho kịch bản đối đầu trực diện với Israel.
Ngày 6/4, Tham mưu trưởng quân đội Iran Mohammad Bagheri khẳng định đòn đáp trả của Iran sẽ gây thiệt hại tối đa và khiến Israel phải hối hận. Iran sẽ cân nhắc thời gian phù hợp cho đòn giáng trả cùng một kế hoạch thực hiện chu toàn.
Các thành viên của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) được nhìn thấy trong một cuộc duyệt binh. Ảnh: presstv.ir
Cơ quan tình báo Mỹ (CIA) và Israel (MOSSAD) cũng coi việc đáp trả của Iran là không tránh khỏi và cả hai nước đang tích cực chuẩn bị để đối phó với cuộc tấn công có thể xảy ra.
Ngày 4/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thảo luận khả năng Iran tấn công trực tiếp vào Israel và cho đây là một trong những tình huống xấu nhất mà Tel Aviv và Washington phải chuẩn bị ứng phó.
Về phần mình, Mỹ cùng đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn của Iran vào lực lượng Mỹ ở Trung Đông.
Các nhà phân tích chính trị nêu ra một số kịch bản có thể diễn ra sau đây:
Thứ nhất: Iran tấn công bằng tên lửa đạn đạo tầm xa nhằm vào các mục tiêu bên trong lãnh thổ Israel.
Hãng thông tấn Iran (IRNA) cho biết hiện nay Iran có 9 loại tên lửa đạn đạo có thể vươn tới lãnh thổ Israel.
Tel Aviv chắc chắn sẽ đáp trả mạnh mẽ nếu Iran đối đầu trực tiếp với Israel. Ngay sau vụ tấn công lãnh sự quán Iran ở Syria, Israel đã phải báo động toàn quốc, đặt toàn bộ quân đội trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu, siết chặt các biện pháp an ninh để đối phó với nguy cơ bị tấn công trả thù.
Tổng tham mưu trưởng IDF, Trung tướng Herzi Halevi cảnh báo quân đội sẵn sàng hành động theo mọi hướng trước các cuộc tấn công từ Iran.
Đây là kịch bản hết sức nguy hiểm, sẽ dẫn tới một cuộc chiến tranh tổng lực ở Trung Đông, lôi kéo nhiều bên tham gia, không ai muốn.
Iran hoàn toàn có khả năng tấn công Israel bằng tên lửa đạn đạo. Khả năng này không loại trừ, nhưng rất khó xảy ra. Iran tuyên bố hết sức cứng rắn, nhưng chưa sẵn sàng cho một cuộc chiến tranh lớn trực diện với Israel.
Thứ hai: Các tổ chức thân Iran, trước hết là Hezbollah, tăng cường bắn tên lửa và máy bay không người lái vào Israel.
Hezbollah là một lực lượng vũ trang phi nhà nước quyền lực nhất thế giới, mạnh hơn cả quân đội chính quy Lebanon. Sức mạnh chiến đấu của Hezbollah đã tăng lên đáng kể kể từ Chiến tranh Lebanon năm 2006. Theo các nguồn tin quân sự, Hezbollah hiện có khoảng 120 nghìn đến 130 nghìn tên lửa các loại. Tehran đã cung cấp cho Hezbollah các loại vũ khí mới, hiện đại.
Đây cũng là một kịch bản rất nguy hiểm, nhưng vẫn có khả năng xảy ra. Hiện nay, Hezbollah và các tổ chức kháng chiến thân Iran ở Iraq, Syria vẫn thường xuyên bắn tên lửa vào Israel. Dù Israel có huy động toàn bộ lực lượng phòng không để đánh chặn những tên lửa này, cuộc tấn công vào các thành phố và cơ sở quân sự của Israel sẽ gây tổn thất lớn cho Tel Aviv.
Thứ ba: Iran không tuyên bố trả đũa bằng việc đánh vào các mục tiêu của Israel ở nước ngoài, trong đó có các cơ quan ngoại giao. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những nguy cơ lớn đối với Israel. Không loại trừ các cơ quan ngoại giao, các nhà ngoại giao Israel ở nước ngoài bị các phần tử quá khích tấn công. Mặc dù Iran không đe dọa, Israel đã phải đóng cửa 28 đại sứ quán và lãnh sự quán của họ tại nhiều nước trên thế giới.
Đến nay, chưa ai biết Iran sẽ trả đũa như thế nào và khi nào. Iran đang xem xét rất kỹ các biện pháp và thời điểm trả đũa Israel.