"Số tay súng này sẽ đi qua vùng Balkan hoặc cắm rễ ở đó. Đây là vấn đề nghiêm trọng và không thể giải quyết ở tầm khu vực. Chúng ta cần một câu trả lời mang tính toàn cầu" - ông Russo nói với kênh truyền hình Al Arabiya (Ả Rập Saudi) bên lề một hội nghị của NATO ở Rome gần đây.
Hồi tháng 10 qua, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Joseph Dunford, tiết lộ có khoảng 40.000 tay súng nước ngoài từ 120 quốc gia khác nhau đã tới Syria và Iraq gia nhập IS. Theo đài CNN, các quan chức Mỹ khẳng định một trong những trọng tâm của chiến lược chống IS mà chính quyền Tổng thống Donald Trump theo đuổi là ngăn chặn các tay súng nước ngoài quay về quê nhà.
Liên quân chống IS do Mỹ dẫn đầu ước tính còn chưa tới 3.000 phần tử IS trụ lại Syria và Iraq nhưng đa phần đã bị đẩy lùi ra khỏi các đô thị lớn. Tuy phía Mỹ quả quyết không có chuyện các tay súng IS trốn khỏi Raqqa sau khi thành phố từng là thành trì của IS tại Syria này thất thủ song nhiều chuyên gia cho rằng hàng ngàn tay súng có thể đã trà trộn vào dân thường tị nạn hoặc hối lộ để tìm đường sang Thổ Nhĩ Kỳ, theo đài CNN.
"Một số tay súng nhiều khả năng đang ở vùng Balkan, chờ cơ hội tỏa đi các khu vực còn lại ở châu Âu" - chuyên gia về khủng bố Bruce Hoffman của Trường ĐH Georgetown (Mỹ) nhận định. Dù vậy, theo ông Seth Jones, Giám đốc Trung tâm Chính sách quốc phòng và an ninh quốc tế (Mỹ), không nhiều tay súng có ý định quay về quê nhà bởi chờ sẵn ở đó là các án tù nặng nề.
Thay vào đó, một số tay súng IS di chuyển tới các mặt trận thánh chiến khác ở châu Phi (như Libya, Somalia), châu Á: Yemen, Afghanistan, Philippines... để gia nhập các chi nhánh IS địa phương. Ông Thomas Sanderson, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế (CSIS), cho hay ít nhất 80 tay súng người Morocco, Nga, Ả Rập Saudi và Yemen đã đến miền Nam Philippines để hội quân với nhóm khủng bố bản địa Abu Sayyaf từ hồi tháng 5.
Còn Tướng Dunford tiết lộ người đồng cấp với ông ở Philippines cho hay 30 tay súng người Philippines đã quay về từ Syria và Iraq.