Nga lo lắng trước các hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Anatoly Antonov tuyên bố, nước này sẽ buộc phải thực hiện những biện pháp đối phó trước sự phát triển không giới hạn của hệ thống phòng thủ tên lửa NATO, vốn có khả năng đánh chặn các tên lửa đạn đạo liên lục địa.
Hãng tin Nga Interfax đưa tin, Nga hiện cảm thấy bất an bởi các hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ và đồng minh đang bao vây quanh mình, đặc biệt trong bối cảnh mới đây Ukraine tuyên bố cân nhắc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa (của Mỹ) trên lãnh thổ nước mình.
Giới truyền thông Na Uy cũng vừa thông báo, vào tháng 10 năm nay, khu trục hạm Aegis mang số hiệu F-310 Fridtjof Nansen của Hải quân nước này lần đầu tiên sẽ tham gia cuộc tập trận liên hợp Sea Demonstration 2015 do Mỹ tổ chức.
F-310 là khu trục hạm được trang bị hệ thống Aegis, có khả năng phòng không và phòng thủ tên lửa rất mạnh của Na Uy. Nó sẽ tham gia cuộc tập trận chung, kết nối các nước thành viên của Diễn đàn về phòng thủ tên lửa chiến trường trên biển do Mỹ lãnh đạo.
“Cuộc diễn tập sẽ được thực hiện trong khu vực đông bắc Đại Tây Dương, không nhằm ngoài mục đích xây dựng kế hoạch tập luyện đánh chặn tên lửa đạn đạo của Nga. Những cuộc diễn tập kiểu này không thể không làm chúng tôi bận tâm” - Thứ trưởng Antonov nói.
Vừa qua, Nga đã bày tỏ thái độ giận dữ trước việc Mỹ tăng cường hệ thống phòng thủ tên lửa trên đất liền (NMD) tại đông Âu, cùng với việc Ukraine tuyên bố có thể triển khai các hệ thống này trên lãnh thổ của mình. Vì thế, cuộc tập trận này hiển nhiên sẽ làm Moscow lo lắng.
Hiện nay, Mỹ đang triển khai 3 hệ thống phòng thủ tên lửa siêu hạng, bao gồm: Hệ thống đánh chặn từ mặt đất (PAC-3, THAAD…); vũ khí laser trên không và các chiến hạm được trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis (Advanced Electronic Guidance Information System).
Các chiến hạm Aegis thuộc loại tàu khu trục hạng nặng, định hình thiết kế là khu trục hạm phòng không.
Chúng đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ cả hạm đội trước sự tấn công của các loại máy bay; tên lửa đạn đạo chống hàng không mẫu hạm và tên lửa hành trình đối hạm của đối thủ, đồng thời đánh chặn cả tên lửa đạn đạo tấn công mặt đất.
Bởi vậy, việc Mỹ và đồng minh triển khai cuộc tập trận, có bao gồm khoa mục phòng thủ tên lửa ở bắc Đại Tây Dương bị Nga coi là động thái luyện tập khả năng vô hiệu hóa các tên lửa đạn đạo liên lục địa - phương tiện răn đe hạt nhân mạnh nhất của Nga.
Vòng vây chiến hạm Aegis Mỹ
Hiện nay hệ thống Aegis đang được triển khai trên tuần dương hạm lớp Ticonderoga, khu trục hạm lớp Arleigh Burke của Mỹ và một số đồng minh như: Hàn Quốc với Sejongdaewang (Sejong the Great - Sejong Đại đế); Na Uy có lớp Fridtjof Nansen và Tây Ban Nha là Álvaro de Bazán...
Hải quân Mỹ đang có 82 tàu, bao gồm cả tuần dương hạm và khu trục hạm được trang bị hệ thống đánh chặn tên lửa Aegis, trong đó 26 chiếc đã được nâng cấp mạnh vào cuối năm 2012. Từ đó đến nay, hải quân Mỹ đã tiếp tục nâng cấp toàn bộ số tàu còn lại.
Nhật Bản hiện sở hữu 6 khu trục hạm Aegis, trong đó 4 chiếc thuộc lớp Kongo và 2 chiếc thuộc lớp Atago. Ngoài ra, họ còn đang triển khai kế hoạch đóng thêm 2 tàu nữa, được nâng cấp hệ thống Aegis phiên bản mới nhất, nâng tổng số tàu loại này lên con số 8.
4 chiếc thuộc lớp Kongo bao gồm: DDG-173 Kongo, DDG-174 Kirishima, DDG-175 Myoko và DDG-176 Cyokai. 2 tàu thuộc lớp Atago là DDG-177 Atago và DDG-178 Ashigara.
2 chiếc đầu tiên của lớp Kongo được trang bị tên lửa SM-2, còn 2 chiếc sau và 2 chiếc thuộc lớp Atago được trang bị cả tên lửa SM-2 và SM-3.
Hiện Tây Ban Nha sở hữu 5 chiếc là F-101 Álvaro de Bazán, F-102 Almirante Juan de Borbón, F-103 Blas de Lezo, F-104 Méndez Núñez và F-105 Cristóbal Colón.
Hải quân Hàn Quốc cũng đang biên chế 3 khu trục hạm Aegis là DDG-991 Sejong, DDG-992 Yulgok Yi I, DDG-993 Seoae Ryu Seong-ryong. Nước này đã công bố kế hoạch đóng tiếp 3 chiếc nữa.
Na Uy cũng có khả năng phòng không/phòng thủ tên lửa khá mạnh với 5 khu trục hạm loại này là F-310 Fridtjof Nansen, F-311 Roald Amundsen, F-312 Otto Sverdrup, F-313 Helge Ingstad và F-314 Thor Heyerdahl.
Hải quân Na Uy được coi là có khả năng đánh chặn tên lửa tốt nhất trong số các nước nằm gần Nga.
Để đánh chặn tên lửa hành trình và vệ tinh tầm thấp, các tàu Aegis được tích hợp radar AN/SPY-1D(V) hiện đại nhất thế giới. Nó có thể phát hiện 300 mục tiêu và theo dõi 100 mục tiêu với tầm quét 320 km, điều khiển chiến hạm tấn công 18 mục tiêu khác nhau với độ chính xác cao.
Hiện nay, các tàu sử dụng hệ thống radar Aegis cải tiến được điều khiển bằng các những máy tính cực mạnh, có khả năng chống lại tác hại của bom xung điện từ.
Hệ thống máy tính có những phần mềm chuyên dụng để phát hiện, bám sát, khóa mục tiêu, đồng thời sử dụng 2 loại tên lửa đánh chặn có tính năng tiệm cận nhau là SM-2 Block IV, SM-3 cùng với tên lửa thế hệ mới nhất là SM-6 để đánh chặn.
Tính năng của các tên lửa trong hệ thống Aegis
Tên lửa SM-2 có tầm bắn ngắn hơn so với SM-3, chỉ bắn hạ được mục tiêu trong khoảng 200 km.
Tuy nhiên tên lửa SM-3 lại chỉ phù hợp đánh chặn tên lửa đạn đạo, còn SM-2 vừa có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo, vừa có khả năng bắn hạ máy bay, mà giá của tên lửa SM-2 Block IV lại chỉ bằng một nửa SM-3.
Tên lửa đánh chặn RIM-161A, còn gọi là SM-3 được chế tạo dựa trên nguyên mẫu của loại SM-2 Block IV, có tầm bắn khoảng 500 km, độ cao đánh chặn đạt tới 160 km. Cả 2 loại tên lửa này đều được phóng bằng hệ thống phóng thẳng đứng Mk-41.
Quá trình đánh chặn của SM-3 chia làm 4 giai đoạn.
2 giai đoạn đầu, hệ thống động lực đẩy tên lửa bay vào tầng khí quyển, giai đoạn 3 nó điểm hỏa hai lần, đẩy tên lửa đánh chặn bay vượt lên trên tầng khí quyển trái đất.
Trước khi mỗi động cơ của tên lửa điểm hỏa, nó thu nhận và đọc dữ liệu của hệ thống định vị toàn cầu (GPS) để hiệu chuẩn đường bay đến mục tiêu.
Giai đoạn 4 là nhiệm vụ của đầu đạn đánh chặn động năng ngoài tầng khí quyển hạng nhẹ (LEAP), có trọng lượng chỉ 9 kg. Đầu tiên, nó sử dụng bộ cảm biến hồng ngoại để gây nhiễu mục tiêu, sau đó mới bắn hạ.
Còn SM-6 là tên lửa hạm đối không 2 giai đoạn thế hệ mới nhất của Mỹ. Loại tên lửa này cũng có khả năng phòng thủ tên lửa đạn đạo, là sự bổ sung hữu hiệu cho tên lửa Standard Missile-3.
SM-6 được phát triển trong khuôn khổ chương trình ERAM (Extended Range Active Missile) đã triển khai từ năm 2004 dựa trên thân và động cơ của tên lửa phòng không SM-2 Block-IVA. Hải quân Mỹ lên kế hoạch sẽ mua tổng số 1.800 tên lửa SM-6 từ nay đến năm tài khóa 2024.
SM-6 có trọng lượng 1,5 tấn, chiều dài 6,55 m, đường kính 0,53 m, sải cánh 1,57 m, đầu đạn khi nổ sẽ phóng thành từng mảnh tạo nên hiệu suất tiêu diệt mục tiêu rất cao. Tên lửa có tầm bắn 240 km, trần bay 33 km và đạt tốc độ hành trình Mach 3.5 (tương đương 4.200 km/h).
SM-6 được trang bị hệ thống xử lý tín hiệu, hệ thống dẫn đường mới được phát triển dựa trên hệ thống tự dẫn chủ động của tên lửa không đối không tầm trung AIM-120D, với cả chế độ điều khiển chủ động, bán chủ động và quán tính.
