Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Nhà Trắng sau cuộc tấn công của Hamas nhằm vào Israel. Ảnh: Newsweek
Theo tuần báo Newsweek, cuộc tấn công bất ngờ của Hamas nhằm vào Israel buộc Nhà Trắng phải đối mặt với viễn cảnh về một cuộc chiến tranh khu vực tiềm ẩn và khiến chính quyền Mỹ mệt mỏi trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng tới để đưa ra một chính sách đối ngoại phù hợp trong bối cảnh Tổng thống Joe Biden đang tăng cường chiến dịch tái tranh cử của mình.
Và khi số người chết tăng lên, cùng với tình hình con tin căng thẳng, đến giá dầu leo thang sẽ làm tăng lạm phát và gây tổn hại kinh tế, ông Biden sẽ phải đối mặt với những thách thức ngày càng lớn hơn khi những vấn đề trên có tác động đáng kể đến nền chính trị Mỹ.
Một cuộc chiến tranh toàn diện ở Trung Đông có thể không xảy ra. Nhưng khi Israel chuẩn bị chiến dịch trên bộ quy mô lớn nhằm vào Hamas ở dải Gaza, các quan chức ở Washington đang chuẩn bị cho kịch bản bạo lực có thể leo thang.
Lucy Kurtzer-Ellenbogen, Giám đốc Chương trình Xung đột Israel - Palestine tại Viện Hòa bình Mỹ, nói: “Kịch bản ác mộng đối với chính quyền Biden là trước khi được ngăn chặn, cuộc xung đột lan rộng và Israel phải đối mặt với một cuộc chiến trên nhiều mặt trận”.
Các cựu quan chức tình báo và quốc phòng Mỹ cùng những người khác nói với tuần báo Newsweek rằng liệu xung đột có lan rộng hay không sẽ phụ thuộc một phần vào vai trò của Iran trong việc giúp Hamas lên kế hoạch tấn công. Các nhóm vũ trang khác như Hezbollah cũng có thể góp phần leo thang xung đột khi quân đội Israel đẩy mạnh những gì họ đã tuyên bố là một chiến dịch quy mô lớn ở Gaza.
Các cuộc đụng độ dọc biên giới phía Bắc của Israel sau khi Hamas phát động cuộc tấn công cuối tuần trước cũng làm dấy lên lo ngại rằng Hezbollah, nhóm chiến binh Hồi giáo ở Liban, có thể bị lôi kéo vào cuộc giao tranh.
Danny Sebright, chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp Mỹ-UAE và là cựu quan chức tình báo Mỹ, nêu quan điểm: “Đây là một trong những tình huống mà mọi thứ có thể nhanh chóng vượt khỏi tầm kiểm soát”.
Tính đến ngày 11/10, khoảng 1.200 người ở Israel và hơn 900 người ở Gaza đã thiệt mạng kể từ khi Hamas phát động cuộc tấn công. Ông Biden cho biết trong số những người thiệt mạng có ít nhất 14 người Mỹ. Hàng nghìn người khác đã bị thương trong vụ mà Israel mô tả là cuộc tấn công nguy hiểm nhất trong lịch sử 75 năm của quốc gia này.
Hamas cũng được cho là đang bắt giữ khoảng 150 người làm con tin. Các quan chức thuộc Lực lượng Phòng vệ Israel tin rằng con số thực tế có thể cao hơn. Hiện có rất ít thông tin về các con tin, bao gồm cả quốc tịch của họ hoặc nơi họ đang bị Hamas giam giữ. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cho biết các con tin bao gồm một số công dân Mỹ, điều sẽ gây áp lực buộc Nhà Trắng phải hành động để đảm bảo những con tin người Mỹ được phóng thích.
Diễn biến này có thể sớm được so sánh với cuộc khủng hoảng con tin kéo dài ở Iran, diễn ra sau khi những người ủng hộ Cách mạng Iran chiếm đại sứ quán Mỹ ở Tehran năm 1979 và bắt giữ 52 người Mỹ làm con tin. Sự phẫn nộ của công chúng Mỹ đối với Tổng thống Jimmy Carter vì không giải thoát được con tin đã góp phần khiến ông thất bại trước Ronald Reagan trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1980.
Dù các sự kiện là không hoàn toàn giống nhau, nhưng nhưng các chuyên gia cho rằng Tổng thống Biden có thể phải đối mặt với áp lực chính trị tương tự để bảo đảm trả tự do cho những người Mỹ đang bị Hamas giam giữ nhằm tránh lặp lại cuộc khủng hoảng con tin kéo dài đã nhấn chìm nỗ lực tranh cử nhiệm kỳ thứ hai của ông Carter.
Và mặc dù chính sách đối ngoại nhìn chung có thể không quyết định lớn đến cuộc bầu cử ở Mỹ, nhưng tác động kinh tế tiềm tàng của cuộc xung đột đối với cử tri đã trở nên rõ ràng vào đầu tuần này khi giá dầu tăng vọt do căng thẳng.
Cơ sở hạ tầng ở Gaza bị phá hủy sau các cuộc tấn công trả đũa của Israel. Ảnh: AFP
Cuộc tấn công của Hamas vào Israel cũng đặt câu hỏi về nỗ lực của chính quyền Mỹ nhằm định hình lại Trung Đông thông qua các hiệp định ngoại giao mà không đạt được tiến bộ có ý nghĩa để giải quyết xung đột Israel - Palestine.
Jeremy Ben-Ami, Chủ tịch nhóm vận động tự do có ảnh hưởng J Street, nói: “Không có cái gọi là hòa bình ở Trung Đông trừ khi bạn giải quyết được cuộc xung đột giữa Israel và Palestine".
Trong khi đó, Shadi Hamid, một chuyên gia kỳ cựu về Trung Đông, cho biết thời điểm Hamas tấn công có thể nhằm mục đích gây khó khăn hơn cho Israel và Saudi Arabia trong việc hoàn tất thỏa thuận bình thường hóa quan hệ. Nhưng nó cũng củng cố quan điểm cho rằng chính quyền Biden đã không chú ý đến các vấn đề quan trọng trong việc phát triển một chiến lược mạch lạc ở Trung Đông.
Chuyên gia Hamid nói: “Chính quyền Biden coi Trung Đông là một mối phiền toái. Cuộc tấn công của Hamas thực sự khiến Nhà Trắng phân tâm khỏi những gì các trợ lý hàng đầu của ông Biden muốn tập trung vào, đó là sự cạnh tranh giữa các cường quốc, đối phó với Trung Quốc và rõ ràng là cuộc xung đột Nga - Ukraine".
Bạo lực ở Trung Đông đã làm dấy lên các cuộc biểu tình trên khắp thế giới và có những dấu hiệu cho thấy nó đã tác động với hoạt động chính trị của các ứng cử viên tổng thống Mỹ.
Cựu Tổng thống Donald Trump, ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 2024 và các đảng viên Cộng hòa khác đã lợi dụng cuộc tấn công của Hamas để chỉ trích chính quyền Biden vì đã không làm nhiều hơn để hỗ trợ Israel cũng như các chính sách của ông đối với Iran.
Mối quan hệ Mỹ - Israel từ lâu đã chia rẽ các đảng viên Đảng Dân chủ. Những căng thẳng giữa những người cấp tiến, những người chỉ trích Israel và những đảng viên đảng Dân chủ ôn hòa hơn đã thể hiện rõ trong những ngày gần đây. Nhưng sự ủng hộ dành cho Israel thu hút được hầu hết đảng viên Cộng hòa và có thể gây được tiếng vang đặc biệt với những người theo đạo Cơ đốc giáo bảo thủ, Robert Blizzard, một nhà thăm dò ý kiến của đảng Cộng hòa, chia sẻ.
Ông Blizzard cho biết, cuộc xung đột Israel - Hamas có thể củng cố nhận thức của các cử tri Mỹ rằng Tổng thống Biden đang lãnh đạo nước Mỹ trong một thời kỳ bất ổn và xung đột, cả ở Trung Đông và Ukraine cũng như ở trong nước, nơi Quốc hội Mỹ đã bị tê liệt bởi các cuộc tranh luận về chi tiêu của chính phủ và cuộc đua giành chức Chủ tịch Hạ viện.
“Cộng hưởng tất cả những vấn đề này chỉ dẫn đến câu chuyện này rằng mọi thứ chắc chắn nằm ngoài tầm kiểm soát và thiếu sự lãnh đạo mạnh mẽ từ tổng thống. Đó là một vấn đề thực sự đối với ông Biden. Khi có sự hỗn loạn, điều đó thường không tốt cho người đương nhiệm”, ông Blizzard kết luận.