Xe thiết giáp BTR-82A - Taxi chiến trường mới của Bộ binh cơ giới Việt Nam

Nhu cầu về một dòng taxi chiến trường mới

Như đã biết, trong biên chế của các đơn vị bộ binh cơ giới Việt Nam, dòng xe thiết giáp - taxi chiến trường được trang bị phổ biến nhất chính là BTR-60PB có xuất xứ từ Liên Xô (Nga ngày nay).

Qua sử dụng nhiều năm, hầu hết đều đã cũ, mặc dù Cuộc vận động 50 "Giữ tốt, dùng bền, an toàn, tiết kiệm và an toàn giao thông" đã góp phần rất lớn duy trì sức sống, sức chiến đấu cho tất cả mọi vũ khí trang bị, trong đó có BTR-60PB, nhưng với định hướng hiện đại hóa, rất có thể sắp tới, Lục quân Việt Nam sẽ tìm kiếm một ứng viên mới để thay thế chúng.

Sau khi Mỹ chính thức dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam thì cơ hội mua xe thiết giáp thế hệ mới của phương Tây đã mở ra. Ứng viên thì có nhiều, vì xe thiết giáp - taxi chiến trường được các quốc gia có nền công nghiệp quốc phòng mạnh chú trọng phát triển.

Việc lựa chọn loại xe nào cho phù hợp là điều không dễ dàng, tuy nhiên, có một ứng viên rất tiềm năng đó là dòng xe thiết giáp BTR-82A của Nga.

Xe thiết giáp BTR-60PB. Ảnh: QĐND.

Tại sao lại là BTR-82A mà không phải là loại khác?

Thứ nhất, đây là dòng xe mới hoàn thiện thiết kế, đang được Nga rất tích cực chào bán ra thị trường nước ngoài.

Được biết, mẫu BTR-82A đầu tiên đã lộ diện năm 2009 và chúng đã có màn trình diễn xuất sắc tại Triển lãm Interpolitex lần thứ 15 tại Moscow vào tháng 10 năm 2011. Ngay lập tức chúng đã giành được khách hàng đầu tiên khi Bộ Quốc phòng Kazakhstan đặt mua 30 chiếc BTR-82A vào tháng 12 năm 2012.

Việc sản xuất BTR-82A cho Lục quân Nga bắt đầu vào tháng 9 năm 2013 và lô xe thiết giáp bánh hơi đầu tiên đã được bàn giao trong năm 2014.

Thứ hai, hiện chúng đang được Lục quân Nga đặt mua mới khá nhiều, cho dù dòng xe thiết giáp bánh hơi Boomerang thế hệ kế tiếp đã được hoàn thiện thiết kế, có thể đưa vào sản xuất loạt lớn. Việc Nga còn sử dụng BTR-82A trong hàng chục năm nữa cho thấy họ hoàn toàn tin tưởng vào tính năng kỹ - chiến thuật của chúng. Đó chính là "tem đảm bảo" cho chất lượng.

Được sử dụng phổ biến và sản xuất với số lượng lớn, chắc chắn giá thành sẽ giảm vì chi phí nghiên cứu triển khai đã được phân bổ cho nhiều đầu xe xuất xưởng.

Theo Dự báo Forecast International ấn hành tháng 7/2015, BTR-82A có thể sẽ được sản xuất với số lượng lớn cho tới tận năm 2024, do vậy nếu mua dòng xe này thì chắc chắn phụ tùng dữ trữ sẽ rất dồi dào, dễ kiếm.

BTR-82A phô diễn sức mạnh.

Ước tính đơn giá của BTR-82A vào khoảng 700.000-800.000 USD/chiếc bởi lẽ dù là dòng xe mới, nhưng được phát triển trên BTR-80A với những cải tiến vừa phải, chưa có nhiều tính đột phá nên giá của chúng không thể cao vọt lên so với đơn giá 500.000 USD/chiếc BTR-80A mà Kazakhstan đặt mua từ Nga năm 2007 (theo số liệu của SIPRI).

Thứ ba, mặc dù có một số điểm hạn chế như vỏ giáp mỏng, khả năng kháng mìn vừa phải, cửa hông lên xuống kiểu vỏ sò có thể không che chắn thật an toàn cho kíp chiến sĩ bộ binh kèm xe, nhưng phải khẳng định, BTR-82 vẫn có những ưu điểm vượt trội, đáng để lựa chọn.

Chúng được thiết kế để hỗ trợ hỏa lực và vận chuyển lính chiến đấu được bảo vệ trong lớp giáp nhẹ tới trận địa trong mọi điều kiện thời tiết, bất kể ngày hay đêm, 24/24 giờ.

Xe có thể bố trí 10 chỗ ngồi cho kíp xe gồm trưởng xe, lái xe và pháo thủ cùng 7 lính chiến đấu thuộc phân đội bộ binh kèm xe.

Xe BTR-82A được trang bị động cơ diesel mạnh mẽ công suất 300 mã lực và lớp giáp tốt, giúp tăng đáng kể khả năng việt dã và phòng vệ của xe so với các thế hệ xe bọc thép chở quân trước đó. Tốc độ tối đa của chúng trên đường nhựa có thể lên tới hơn 100km/h.

Thực tế chiến đấu đã chứng minh BTR-80 hoạt động cực kỳ hiệu quả trong vùng địa hình đồi núi gập ghềnh, cung cấp hỏa lực hỗ trợ đáng kể cho phân đội bộ binh mang vũ khí nhẹ chuyên chở trong xe. Do vậy, không lý gì BTR-82A lại không được kế thừa và phát huy nhưng ưu điểm ấy.

Với tháp pháo thế hệ mới cỡ nòng 30mm có thể bắn nhiều loại đạn như xuyên giáp, đạn nổ mạnh văng mảnh,... và có góc tà trong khoảng -7° tới +70° cùng kính ngắm quang học kiểu mới, BTR-82A có khả năng tiêu diệt cả các mục tiêu trên không, trên bộ.

Xe BTR-82A mang 6 ống tạo màn khói ngụy trang phía cạnh trước tháp pháo. Ngoài ra với thiết kế bánh lốp chống đạn, xe có khả năng vận hành ngay cả khi lốp xe đã bị đạn hoặc mảnh pháo xuyên thủng. Đặc biệt, xe vẫn có khả năng di chuyển khi đã dính mìn chống tăng hay 2 bánh về một phía bị hư hỏng.