Ông chủ Nhà Trắng Donald Trump đang kiên quyết với ý định xây bức tường dọc theo biên giới Mỹ-Mexico nhằm ngăn người nhập cư, bất chấp thế bế tắc giữa ông và các nghị sĩ Dân chủ khiến chính phủ Mỹ bị đóng cửa một phần trong thời gian dài.
Việc Tổng thống Trump cố gắng bám giữ ý tưởng xây tường biên giới có thể khiến ông tiếp tục được lòng của những người ủng hộ trước đây và hiện nay. Bằng việc duy trì yêu sách này, ông Trump gửi tới cử tri thông điệp rằng ông hiểu các quan ngại của họ, và với tư cách là một nhà đại xây dựng, ông sẵn lòng “lắc mạnh con thuyền Washington” để đạt được điều gì đó.
Tuy nhiên, nếu bức “trường thành” này được xúc tiến xây dựng thì đó có thể là sự khởi đầu cho thảm họa chính trị của Tổng thống Trump, vì những lý do sau:
Thứ nhất, ông sẽ mất phiếu từ một bộ phận cử tri dao động mà ông cần để đủ sức đương đầu với đối thủ trong kỳ tái tranh cử tổng thống Mỹ vào năm 2020.
Thứ hai, hầu hết các chuyên gia về nhập cư đều nhất trí rằng bức tường biên giới sẽ không giải quyết được các vấn đề mà ông Trump viện dẫn cho việc xây tường. Bởi lẽ: Số lao động không được thống kê trong giấy tờ tại Mỹ đã sụt giảm trong những năm gần đây. Hầu hết ma túy được đưa vào Mỹ thông qua các chốt kiểm soát hiện nay hoặc qua các cửa khẩu.
Rất ít tên khủng bố vượt biên bất hợp pháp kể từ loạt vụ tấn công khủng bố 11/9/2001. Và trái với các khẳng định của ông Trump, những người nhập cảnh trái phép không nhất thiết là các phần tử tội phạm. Ngoài ra, xây một bức tường dài qua một sa mạc nóng bỏng, không phù hợp cho việc sinh sống sẽ không giải quyết được bất cứ vấn đề nào mà các nhà hoạt động chống nhập cư muốn thấy được xử lý.
Thứ ba, bức tường biên giới này sẽ cực kỳ đắt. Tổng thống Trump hiện đang yêu cầu khoản kinh phí hơn 5 tỷ USD để khởi động việc xây tường. Nhưng một khi bức tường này được hoàn thành thì mức phí cuối cùng sẽ nhiều khả năng đội lên cao hơn thế nhiều.
Trong khi đó, khoản tiền 5, 10 hoặc 20 tỷ USD trong chi phí của chính phủ mà dành cho các vấn đề thiết thực như biến đổi khí hậu hay y tế thì xét từ góc độ chính trị, sẽ là cách sử dụng nguồn lực khôn ngoan hơn.
Thứ tư, bức tường có nguy cơ không bao giờ được xây xong. Nếu ông Trump không tái đắc cử, việc dừng xây tường sẽ là một trong những hành động đầu tiên của bất cứ một vị tổng thống Mỹ nào thuộc phe Dân chủ.
Ngay cả khi ông Trump giành được nhiệm kỳ tổng thống thứ 2, phe Dân chủ vẫn tiếp tục có cơ hội để cắt giảm chi tiêu của chính phủ vì sự ủng hộ của công chúng dành cho bức tường chưa bao giờ mạnh mẽ cả. Điều này dẫn tới viễn cảnh rất thật là một vài đoạn tường xây dựng dở trên biên giới Mỹ-Mexico sẽ trở thành chứng tích cho giai đoạn ông Trump làm Tổng thống Mỹ.
Thứ năm, có một câu hỏi được đặt ra là ai sẽ xây tường? Nhiều nhà thầu quốc phòng sẽ đấu thầu để được quyền xây tường biên giới. Các hãng quan tâm tới dự án bất thường nhưng vô cùng béo bở này sẽ phải làm mọi thứ có thể để hạ giá mời thầu. Bất cứ ai trúng thầu sẽ đối mặt với thách thức là vừa phải thuê các công nhân có kỹ năng, được trả lương tốt cho mảng chính của dự án vừa phải tìm kiếm cả các lao động lương thấp, trình độ hạn chế hơn để lo xây các phần còn lại.
Nhưng những công nhân giá thấp đó lại thường là các công nhân nhập cư không được đưa vào hồ sơ chính thức – nhiều người trong số họ đến từ chính Mexico. Nếu điều này xảy ra và được công bố rộng rãi thì ảnh hưởng chính trị của ông Trump sẽ bị giảm và ông khó thu thêm được phiếu bầu./.