Đồng hồ điểm lúc 0h, trong cái giá lạnh tứ chi tê buốt của ngày tận, tháng cuối năm 2012, chúng tôi tìm đến khu chợ đêm chuyên mua bán rau, quả, củ… trên đường Lê Đức Thọ (kéo dài), thuộc phường Mai Dịch (Cầu Giấy, Hà Nội) để ghi nhận hoạt động kinh doanh, buôn bán của hàng trăm tiểu thương ở khắp nơi lân cận đổ về đây mưu sinh (chợ đêm Mai Dịch cũ chuyển ra đây - PV).
Có thể cảm nhận rằng, càng về khuya, nhiệt độ càng giảm sâu và cái giá lạnh dần bao trùm toàn bộ khu chợ. Và chỉ khi không khí có vẻ được hâm nóng lên bởi những chiếc xe ô tô, xe máy, xe đạp và dòng người tất tả tiến vào chợ.
Dưới ánh đèn điện cao áp, những tiểu thương bày hàng với đủ loại hàng hóa khác nhau. Người bán buôn, người mua lẻ nhâng lên, hạ xuống những bó hành, cân tỏi, mớ rau, củ khoai, bắp ngô…
Kế bên, một vài người đàn ông khỏe mạnh cắp nách tải củ khoai tây, người thì kệ lệ trên vai bao tải bí, rồi có chị đủng đẳng trên tay túi dưa chuột, túi rau… bước đi vội gấp. Tất cả tạo nên những cung bậc đầy màu sắc của cuộc sống mưu sinh quen thuộc.
Mặc dù hôm nay là đầu năm mới 2013, nhưng dường như mọi thứ đối với họ vẫn diễn ra như những ngày thường. Chỉ có điều khác biệt hơn câu chuyện thường ngày ấy, khi chúng tôi nhắc đến hôm nay là ngày đầu năm Quý Tỵ 2013, thì họ cũng bày tỏ mong muốn công việc kinh doanh của một năm mới làm ăn phát đạt.
Tuy nhiên, khi chúng tôi hỏi: “Hôm nay là Tết dương lịch mà không nghỉ à?” thì họ cũng chỉ ậm ừ: “Nhanh thật đấy, quay đi quẩn lại lại hết năm rồi…!”.
“Những người kinh doanh, buôn bán về đêm như chúng tôi có quan trọng gì Tết Tây đâu. Cái đó chỉ bọn trẻ thôi, còn chúng tôi mùa Hè hay mùa Đông, mưa hay nắng cứ ngày lăn ra ngủ, đêm lại “cày”, ngày nào cũng thế thôi. Cuộc sống mà chú” – cô Lê Thị Mến quê ở Hoài Đức – Hà Nội, bán rau ở chợ, chia sẻ.
Ngồi kế bên, chú Thắng quê ở Hưng Yên, khuôn dung tươi tỉnh, góp lời: “Nhà báo à, có gì đâu mà chụp ảnh, ghi hình. Chúng tớ quần áo suốt ngày lôi thôi lếch thếch, bẩn thỉu đưa lên mạng người ta nhìn thấy khéo chạy mất dép cả luôn. Thôi sang bên kia mà chụp mấy bà kia kìa…”.
Dạo một vòng quanh chợ và gặp các tiểu thương, chúng tôi thực sự cảm nhận được cuộc sống mưu sinh chỉ hoạt động về đêm này. Mỗi người một công việc, mỗi người một cuộc sống riêng, nhưng có thể hiểu được âu đó cũng là vì miếng cơm manh áo mà thôi.
Chú Toàn quê ở Thạch Thất, Hà Nội (chủ hàng bán dưa), chỉ tay vào xe dưa, than phiền: “Chúng tôi buôn bán chả để ý ngày dương lịch hay Tết dương mấy, chỉ xem lịch ta thôi. Nhưng nói ngày đầu năm Tết dường mà hôm này mua phải mẻ hàng này chán quá.
Đây dưa lấy từ Hải Phòng về mà xấu quá phải phân loại ra hàng đẹp, hàng kém hơn để không mất giá, chứ đổ buôn thế này người ta ép giá lỗ mấy nghìn một cân ngay. Thế này vẫn còn đang lỗ đây này, nhưng kinh doanh cũng phải lúc gặp, khi thua chứ”.
Và cũng chính hoạt động của khu chợ này là muôn nẻo đường mưu sinh khác từ bà bán trà đá, chị bán ngô luộc đến anh bán bánh mỳ phục vụ bà con tiêu thương khi đêm về, chợ họp…
Dù chỉ một vài một vài tiếng trong đêm để hòa cùng những chặng đường tất tả mưu sinh của các tiểu thương tại chợ rau quả này cũng ít nhiều thấy được sự vất vả nơi cuộc sống quanh họ. Nhưng trên hết đó là lao động bằng chính mồ hôi, công sức của họ vì nó những lao động đích thực trong muôn vàn niềm tự hào và hạnh phúc được toát lên.