Chiều ngày 10/1, TS Lê Hồng Sơn - Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (bộ tư pháp) - đã ký văn bản “tuýt còi” Nghị định 105/2012 về tổ chức tang lễ cán bộ, công chức, viên chức.
Theo ông Sơn, qua xem xét cục đã thấy một số nội dung trong nghị định cần được trao đổi, nghiên cứu tiếp.
Đó là khoản 3, điều 4 nghị định quy định “linh cữu của người từ trần quàn tại nhà tang lễ hoặc tại gia đình không để ô cửa có lắp kính trên nắp quan tài ”.
“Thực tế hiện nay việc để ô cửa có kính trên nắp quan tài được các gia đình, thân nhân của người quá cố sử dụng ngày càng nhiều” - ông Sơn nói.
Việc sử dụng, viếng hoa tại các đám tang quá nhiều cũng cũng bị hạn chế trong nghị định mới.
Tại Hà Nội và một số thành phố lớn khác, việc thiết kế nắp quan tài có ô cửa lắp kính là phổ biến. Dư luận nói chung cho rằng việc để ô có lắp kính trên nắp quan tài là để tạo điều kiện cho người đến viếng được nhìn mặt lần cuối người đã khuất.
“Ở đây có yếu tố tâm linh và cũng như yếu tố tình cảm rất linh thiêng, rất đáng trân trọng. Nói rằng để bảo đảm vệ sinh, ngừa khả năng kính vỡ rơi vào mặt người quá cố hoặc một vài lý do khác mà đưa ra quy định đó theo chúng tôi là không có sức thuyết phục” - TS Sơn nói và cho rằng nghị định của chính phủ không nên đi vào chi tiết, cực đoan như vậy.
Ngoài ra, điều 4 Nghị định 105 quy định không rắc vàng mã trong quá trình đưa tang từ nhà tang lễ hoặc gia đình tới nơi an táng, không đốt vàng mã tại nơi an táng cũng thiếu tính khả thi và không tạo ra sự đồng thuận trong dư luận cũng như thân nhân người quá cố.
Theo ông Sơn, trong điều kiện hiện nay nên chọn phương án đưa ra khuyến nghị, đảm bảo tiết kiệm cũng như tạo điều kiện cho gia đình người quá cố cân nhắc lựa chọn sẽ phù hợp và đảm bảo tính khả thi hơn.
Nghị định 105 cũng quy định về số lượng vòng hoa và luân chuyển vòng hoa trong lễ tang viếng cho những người đến viếng người quá cố tuy thể hiện tinh thần tiết kiệm, tránh phô trương nhưng lại rất khiên cưỡng. Nếu không cần vòng hoa khi viếng thì nên quy định rõ là khi đến viếng không mang theo vòng hoa.
Việc đặt một vòng hoa để luân chuyển ngay tại lễ viếng thì tâm lý người đến viếng cũng thấy lấn cấn. “Tôi đã nghe dư luận nói rằng điều này thể hiện sự thiếu tôn trọng người quá cố và bản thân người đến viếng cũng thấy không thành tâm” - ông Sơn bày tỏ.
Hơn nữa, kỹ thuật soạn thảo văn bản trong Nghị định 105 cũng được Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đề nghị xem lại.
Theo đó một số nội dung của nghị định được hiểu là giao thẩm quyền, trách nhiệm cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân cấp cao của Đảng, Nhà nước như giao trách nhiệm cho ban chấp hành Trung ương, Quốc hội, Chủ tịch nước… thông báo về lễ quốc tang; quy định bộ chính trị quyết định thành lập ban tang lễ Nhà nước; quy định trưởng ban lễ tang Nhà nước là Tổng bí thư; quy định ban tổ chức Trung ương, ban tuyên giáo Trung ương có trách nhiệm, thẩm quyền ban hành các văn bản về lễ quốc tang… cần phải xem xét lại.
Ông Sơn cho rằng thông thường một số văn bản nếu quy định về vấn đề này đều lựa chọn phương thức dẫn chiếu, dẫn chỉ hoặc có cách quy định mềm như “thực hiện theo quy định của bộ Chính trị về thành lập ban tang lễ Nhà nước ”… mà không lựa chọn cách quy định giao thẩm quyền, trách nhiệm trực tiếp như trong Nghị định.
Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật kiến nghị bộ trưởng bộ tư pháp chỉ đạo Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Vụ các vấn đề chung về xây dựng pháp luật có báo cáo cụ thể về quá trình tham gia soạn thảo, thẩm định của những quan điểm của các đơn vị được giao trách nhiệm giúp bộ trưởng, Chính phủ theo dõi thi hành pháp luật.