Các lễ hội thường niên độc đáo đầu năm tại Miền Bắc

Dạ Thảo |

Cứ mỗi độ Tết đến, Xuân về là các phường, xã, tỉnh thành trên cả nước lại nô nức tổ chức các lễ hội độc đáo, thường niên của quê hương mình nhằm mang lại may mắn đầu Xuân đồng thời cũng nhằm thu hút khách du lịch bốn phương về tụ họp.

1. Lễ hội gò Đống Đa (Hà Nội) được tổ chức vào ngày mùng 5 âm lịch hàng năm

Hội gò Đống Đa diễn ra hàng năm vào ngày mùng 5 Tết Nguyên Đán tại gò Đống Đa, Phường Quang Trung, Quận Đống Đa, Hà Nội.

Đây là lễ hội chiến thắng, được tổ chức để tưởng nhớ tới công tích lẫy lừng của vua Quang Trung - người anh hùng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

Trong ngày hội có nhiều trò chơi vui khoẻ, thể hiện rõ tinh thần thượng võ.

Trong đó, trò rước Rồng lửa Thăng Long là độc đáo nhất.

Hơn 200 năm trước (1789), nơi đây là một chiến trường đẫm máu.

Đêm mùng 4, rạng mùng 5 tết Kỷ Dậu (tức ngày 29, 30 tháng 2 năm 1789) đồn trại giặc ở Khương Thượng bị phá huỷ khiến tên Thái thú Điền Châu Sầm Nghi Đống phải thắt cổ tự tử tại đây.

Gò Đống Đa đã trở thành một di tích lịch sử vẻ vang của nhân dân ta kể từ đó, đồng thời còn là một chứng tích về sự thất bại nhục nhã của kẻ thù phương Bắc xâm lược.

Le hoi mien Bac
Lễ hội gò Đống Đa (Hà Nội)

Gò Đống Đa hiện nay nằm trên phố Tây Sơn, tên phố được đặt theo tên nghĩa quân Tây Sơn, thuộc phường Quang Trung, Hà Nội. Xưa nơi đây thuộc đất của làng Khương Thượng, thuộc huyện Quảng Đức, phủ Thuận Thiên.

Cả khu vực gò Đống Đa này là một khu chiến trường xưa, nơi diễn ra trận đánh thần tốc của vị vua áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ.

2.  Lễ hội Chùa Hương - từ mùng 6 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch

Đây được xem là lễ hội có lượng du khách đông nhất và kéo dài nhất của nước ta. Lễ hội chùa Hương bắt đầu diễn ra từ ngày mùng 6 tháng 1 âm lịch, kéo dài đến tháng 3 âm lịch.

Hội chùa Hương diễn ra trên địa bàn xã Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội.

Lễ hội Chùa Hương là một lễ hội lớn nhất trong năm, đây cũng chính là địa điểm di tích linh thiêng mà bất cứ du khách nào cũng muốn ghé tới mỗi dịp Xuân về để cầu cho một năm làm ăn phát đạt, mưa thuận, gió hòa.

Người dân đến Chùa Hương ngoài việc lễ Phật cầu bình an cho một năm mới mà còn được ngồi trên thuyền để vãn cảnh sông núi thanh bình hoặc được thưởng thức những đặc sản núi rừng thú vị nơi đây hoặc đi cáp treo để ngắm phong cảnh tuyệt đẹp khi nhìn từ trên cao xuống.

Các địa điểm tham quan ở chùa Hương rất phong phú như: Bến Đục, bến Thiên Trù, suối Yến, chùa Thiên Trù, động Hương Tích.

Sông nước, núi non, hang động kết hợp tạo thành bức tranh thiên nhiên mỹ miều thu hút nhiều khách du lịch đến với nơi đây.

3. Hội chùa Thầy - từ mùng 5 đến mùng 7 tháng 3 âm lịch

Hội chùa Thầy diễn ra từ ngày mùng 5 đến ngày mùng 7 tháng 3 âm lịch hàng năm tại Chùa Thầy ở xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, Hà Nội.

Trong ngày hội, nhiều tăng ni từ các nơi khác trong vùng cùng về đây dự lễ. Lễ cúng Phật và trai đàn được thực hiện có sự phối hợp của các nhạc cụ dân tộc. 

Chùa Thầy với vẻ đẹp của cảnh quan thiên nhiên và những giá trị văn hóa lịch sử, thật sự đã tạo nên một điểm du lịch hấp dẫn.

Trên khung cảnh núi non hùng vĩ của Sài Sơn, chùa Thầy hiện ra trong sự yên tĩnh, dưới những làn sương mờ mờ ảo ảo hay trong những dòng người tấp nập đi lễ chùa.

Le hoi mien Bac
Lễ hội Chùa Thầy

Ngày hội quan trọng nhất là ngày mồng 7 tháng 3 Âm lịch, tương truyền đó là ngày Pháp sư Từ Đạo Hạnh hóa Phật và Hội chùa Thầy được mở ra chính là để tưởng niệm sư Từ Đạo Hạnh.

Thiền sư Từ Đạo Hạnh khi đã học được pháp thuật, trở về núi Sài dựng gậy tích, ngày đêm tụng tập rồi đi khắp nơi tham thiền vấn đạo, sau trở về núi Sài dạy học, hái thuốc cứu dân, dạy dân nhiều trò vui, trong đó có múa rối nước.

Nhân dân đã tôn thiền sư làm thầy. Vì vậy chùa Ngài tu là chùa Thầy, núi Ngài hóa là núi Thầy, làng Ngài sống là làng Thầy.

4. Lễ hội Tịch Điền Đọi Sơn - Từ mùng 5 đến mùng 7 tháng Giêng

Lễ hội Tịch Điền Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, Hà Nam là một lễ hội mang ý nghĩa khuyến nông, là nét đẹp văn hóa trở về nguồn cội.

Lần đầu tiên lễ hội được diễn ra vào thế kỷ X ở Hà Nam, trên quê hương vua Lê Đại Hành và được khôi phục sau nhiều năm thất truyền kể từ năm 2009.

Theo UBND huyên Duy Tiên, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn 2012 dự kiến tổ chức trong 3 ngày, từ 27 - 29/01/2012 (tức ngày 05 - 07 tháng Giêng năm Nhâm Thìn) tại khu vực chùa Đọi, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam.

Le hoi mien Bac
Lễ hội Tịch Điền cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt

Lễ hội gồm: Phần lễ (lễ cáo yết xin Thành Hoàng cho mở lễ hội tại đình Đọi Tam; lễ rước nước lên chùa Đọi; lễ sái tịnh tại chùa Đọi; hội thi vẽ và trang trí trâu; lễ cầu an trên chùa Đọi; biểu diễn nghệ thuật và đốt cây bông, pháo thăng thiên; lễ rước kiệu của làng Đọi Tam đi đón vua; lễ rước kiệu vua từ trên chùa xuống núi Đọi; lễ tịch điền) và phần hội (tổ chức các gian hàng trưng bày sản phẩm, bán hàng lưu niệm; tổ chức giải vật Tịch điền Đọi Sơn và một số trò chơi dân gian, vui chơi giải trí).

5. Lễ hội đền Gióng Phù Đổng từ mùng 6 đến mùng 8 tháng Giêng âm lịch

Hội Gióng Phù Đổng là hội làng truyền thống tưởng nhớ công đức của vị Phù Đổng Thiên Vương (Thánh Gióng), được tổ chức thường niên tại xã Phù Đổng, huỵện Gia Lâm, Hà Nội, nơi sinh ra người anh hùng huyền thoại “Phù Đổng Thiên Vương”.

Đây là một lễ hội đặc sắc đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại.

Hội Gióng Phù Đổng tái hiện cảnh đoàn quân Thánh Gióng xuất thân từ những người dân lam lũ đứng lên đánh giặc Ân đến từ phương Bắc, bảo vệ bờ cõi khi bị xâm lăng.

Khi tổ chức lễ hội, người dân tổ chức trong 3 ngày liên tiếp với các nghi lễ truyền thống: lễ khai quang, lễ rước, lễ dâng hương, dâng hoa tre lên đền Thượng, nơi thờ Thánh Gióng. iện tại, khu di tích gồm: đền Trình, đền Mẫu, chùa Đại Bi, đền Thượng,

Tượng đài thánh Gióng, chùa Non nước và các lăng bia đá ghi lại lịch sử và lễ hội đền Sóc.

6. Lễ hội Yên Tử (Quảng Ninh)

Lễ hội Yên Tử là lễ hội được tổ chức tại khu di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử (thuộc xã Thượng Yên Công, huyện Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) bắt đầu từ ngày 10 tháng Giêng đến hết tháng Ba âm lịch.

Mỗi độ xuân sang, du khách thập phương lại về Yên Tử, thành tâm chiêm bái chốn Tổ Thiền Trúc Lâm, thăm Khu Di tích lịch sử - thắng cảnh nổi tiếng của vùng Đông Bắc Tổ quốc.

Le hoi mien Bac
Lễ hội Yên Tử là một lễ hội lớn nhất năm

Hội xuân truyền thống được tổ chức với nhiều hoạt động như: Lễ dâng hương cúng Phật, bái Tổ Trúc Lâm; văn nghệ diễn xướng tái hiện sự tích lịch sử, văn hóa tâm linh, những huyền thoại về Tam Tổ Thiền phái Trúc Lâm tôn kính; Lễ khai ấn "Dấu Thiêng Chùa Đồng" đầu năm rất quan trọng và các hoạt động văn hóa dân gian, múa Rồng Lân, võ thuật cổ truyền, trò chơi dân gian,… tưng bừng, nhộn nhịp.

7. Lễ hội chợ Viềng - mùng 8 tháng Giêng

Hội chợ Viềng diễn ra vào mùng 8 tháng giêng âm lịch hàng năm tại Xã Kim Thái, huyện Vụ Bản và thị trấn Nam Giang, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định.

Tuy nhiên, những người ở xa thường về từ sớm, rậm rịch họp chợ từ 11, 12 giờ đêm hôm trước, cho đến sáng và hết cả ngày hôm sau.

Sản phẩm được đem ra mua bán ở đây chủ yếu là các cây trồng, vật nuôi: từ cây trồng để lấy gỗ, cây hoa cây cảnh, các loại cây ăn quả, thậm chí cả cây cà, cây chanh, cây ớt.

Và sau nữa là đến các vật dụng sản xuất nhỏ của nhà nông. Người ta có thể tìm mua ở đây từ cái cày cái cuốc đến các vận dụng nhỏ như đôi quang thúng, cái đòn gánh, hay những thực phẩm cần thiết cho cuộc sống như gạo, thịt, quần áo, giày dép….

Du khách còn có thể tìm thấy ở đây những bộ tế khí, những chiếc lư hương bằng đồng, cùng trăm vật dụng khác.

8. Lễ hội Lim (Bắc Ninh)

Lễ hội Lim được tổ chức từ ngày mùng 10 âm lịch, tuy nhiên ngày 13 tháng Giêng mới chính thức là ngày chính của lễ hội được tổ chức trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Hội Lim được mở đầu bằng lễ rước.

Đoàn rước với đông đảo người dân tham gia trong những bộ lễ phục ngày xưa, sặc sỡ sắc màu và vô cùng cầu kì, đẹp mắt kéo dài tới cả gần km.

Trong ngày lễ, có nhiều nghi lễ và tục trò dân gian nổi tiếng, trong đó có tục hát thờ hậu.

Toàn thể quan viên, hương lão, nam đinh của các làng xã thuộc tổng Nội Duệ phải tề tựu đầy đủ tại lăng Hồng Vân để tế lễ hậu thần. Trong khi tế có nghi thức hát quan họ thờ thần.

Le hoi mien Bac
Lễ hội Lim (Bắc Ninh)

Hội Lim là lễ hội lớn của vùng Kinh Bắc, với những hoạt động lễ và hội phong phú, gần như hội đủ những hoạt động văn hóa nghệ thuật và tín ngưỡng tâm linh của các lễ hội trên vùng quê Bắc Ninh - mảnh đất có nhiều lễ hội dân gian.

Lễ hội cũng là dịp để các Liền anh, Liền chị có cơ hội được giao lưu, hát giao duyên, thể hiện giọng ca và truyền thống quan họ rất riêng ở Bắc Ninh.

9. Lễ hội đền Trần - từ ngày 13 đến ngày 15 tháng Giêng

Lễ hội ở đền Trần thường diễn ra 3 ngày, từ 13 đến 15 tháng Giêng âm lịch hàng năm tại đền Trần (thành phố Nam Định).

Lễ hội mở đầu bằng lễ khai ấn bắt đầu từ giờ Tý (giữa đêm). Thời gian gần đây, ngày càng nhiều người tới hành lễ tại đền Trần vào dịp hội để xin/mua được tờ ấn với mong ước sẽ được thăng tiến trong nghề nghiệp.

Le hoi mien Bac
Lễ khai ấn được coi là nét văn hóa độc đáo nhất trong lễ hội Đền Trần

Đền Trần Thương là một trong 3 ngôi đền lớn của cả nước, nơi thờ chính Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.

Tương truyền trên đường đi đánh quân Nguyên Mông, Trần Hưng Đạo thấy địa thế nơi đây hiểm yếu, bèn đặt 6 kho lương để phục vụ cuộc kháng chiến.

Địa điểm ngôi đền hiện nay là kho lương chính. Sau khi chiến thắng trở về, ngài đã cắm sinh phần, lấy đây làm dân “tạo lệ” và từ đó xuất hiện thôn Trần Thương và các thôn khác như: Đội Xuyên, Hoàng Xá, Khu Mật… những tên cổ gắn với việc đồn trú của quân đội nhà Trần.

10. Hội đền Hùng - từ ngày mùng 9 đến ngày 13 tháng 3 âm lịch

Lễ hội đền Hùng còn gọi là Giỗ tổ Hùng Vương - một lễ hội lớn mang tầm vóc quốc gia ở Việt Nam, tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn công lao lập nước của các vua Hùng, những vị vua đầu tiên của dân tộc.

Hội mở từ ngày 9 đến 13 tháng 3, chính hội vào ngày 10 tháng 3 âm lịch, có các nghi thức rước bánh chưng - bánh giầy tại đền Hùng (Hy Cương, Phong Châu, Phú Thọ).

Từ trước chính hội, lễ hội đã diễn ra với những phong tục như đâm đuống (đánh trống đồng) của dân tộc Mường, hành hương tưởng niệm các vua Hùng, và kết thúc vào ngày 10 tháng 3 âm lịch với lễ rước kiệu và dâng hương trên đền Thượng.

Phần lễ trong ngày hội chính gồm 2 phần là: lễ rước kiệu vua và lễ dâng hương.  Phần hội có nhiều trò chơi dân gian đặc sắc. Đó là những cuộc thi hát xoan (tức hát ghẹo), thi đấu vật, thi kéo co, thi bơi,...

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại