Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với cả hai ứng cử viên, đặc biệt là ông Trump.
Ông cần chứng tỏ bản thân một cách thật thuyết phục để giành được lá phiếu của những cử tri chưa quyết định và củng cố cam kết của những người ủng hộ ông. Ông sẽ phải lật tẩy những lý lẽ của chiến dịch Biden, đặc biệt là về việc đóng cửa kinh tế và đại dịch. Quan trọng nhất, ông Trump cần tránh lặp lại màn thể hiện thảm hại của cuộc tranh luận đầu tiên.
Về phần mình, ông Biden phải thuyết phục được cử tri rằng ông có thể quản lý đại dịch tốt hơn và đủ năng lực phục hồi nền kinh tế. Ông cần thuyết phục cử tri rằng các chính sách của ông dựa trên nền tảng chống phân biệt chủng tộc và bất công, cùng với một tầm nhìn rằng Mỹ không có gì đặc biệt – sẽ mang sự thịnh vượng cho nước Mỹ và sự hoà hợp cho một quốc gia đang bị chia rẽ.
Cuối cùng, ông ấy cần phải làm sao cho các cử tri thấy ông không phải là một ông già đã đến lúc run chân tay, dễ buột ra những câu nói hớ khiến người ta phải băn khoăn liệu ông có trụ nổi hết một nhiệm kỳ tổng thống hay không.
01.
Ai chiến thắng trong cuộc tranh luận?
Ông Trump. Tổng thống đương nhiệm đã hoàn thành nhiệm vụ đặt ra. Ông Biden đã thất bại trước đối thủ của mình.
02.
Màn đấu khẩu "ăn miếng trả miếng"
Ông Trump đã rút được nhiều kinh nghiệm từ cuộc tranh luận đầu tiên với ông Biden: cố gắng không quá lấn lướt khi tranh luận; không ngắt lời; tuân thủ yêu cầu của người điều hành cuộc tranh luận Kristin Welker, người đã thực hiện xuất sắc vai trò này.
Ông Trump liên tục ra đòn tấn công vào điểm yếu của ông Biden – thành tích nghèo nàn trong sự nghiệp 47 năm làm nghị sỹ, đặc biệt trong 8 năm làm Phó Tổng thống của ông Barack Obama. Ông đã chỉ trích một cách rất thuyết phục rằng ông Biden là người "nói được, không làm được".
Ông Trump gọi ông Biden là một "chính trị gia", sẵn sàng nói gì cũng được chỉ để đổi lấy phiếu bầu. Còn bản thân mình chỉ là một "kẻ ngoại đạo" trong hệ thống chính trị đầu não tại Washington. Và rằng, ông ấy tranh cử tổng thống là bởi vì những các chính trị gia như ông Biden.
Mỗi khi ông Biden phát biểu trước công chúng thì nhiều người xem đã mang tâm thế chờ xem lúc nào ông sẽ đuối sức và bộc lộ đúng một Biden thực sự. Như trong cuộc tranh luận này, ông Biden đã có màn thể hiện tốt trong 1 tiếng đầu và bắt đầu rệu rã trong nửa tiếng còn lại. Đó là lúc người xem thấy các câu nói được sắp xếp lộn xộn, tư duy đứt mạch, và nói nhầm. Chứng kiến điều này chỉ khiến người ta thấy buồn.
Nhiều người đang chờ xem liệu vụ bê bối tham nhũng của gia đình ông Biden có nổ ra hay không. Vụ việc đã nổ ra. Ông Biden và con trai mình, Hunter Biden bị cáo buộc nhận tiền từ các nhà tài phiệt ở Nga, Ukraine và Trung Quốc. Ông Biden khẳng định những chuyện này chỉ là sự xuyên tạc của Nga.
Ảnh: NY Times
Thật không may, các bằng chứng email cho thấy sự việc này có vẻ đúng như vậy. Thêm vào đó, cựu cộng sự của Hunter tuyên bố anh ta là nhân chứng sống trong vụ tham nhũng liên quan đến nhà Biden. Tới đây, có thể sẽ là các cuộc điều tra hình sự.
Đối mặt với câu hỏi về vấn đề này, ông Biden phản ứng lại bằng việc tố cáo ông Trump đã tham nhũng vì ông có một tài khoản ngân hàng "bí mật" ở Trung Quốc. Ông Trump đã có một tài khoản ở Trung Quốc từ năm 2013 đến 2015 vì thời điểm đó ông là một doanh nhân, có ý định xây dựng khách sạn ở đây. Sự việc này diễn ra trước khi ông ra tranh cử Tổng thống.
Với câu hỏi của ông Trump liên quan đến đại dịch, ông Biden nói ông sẽ quản lý đại dịch theo một cách khác. Ông nói rằng các biện pháp sẽ bao gồm xét nghiệm, giãn cách xã hội, đeo khẩu trang… Ông Trump đáp trả: "Tôi đã thực hiện toàn bộ những việc đó…"
Ông Biden đã công kích ông Trump ở chính sách tách trẻ em nhập cư trái phép khỏi cha mẹ. Khoảng 500 trẻ em đã không được đoàn tụ với gia đình sau khi ly tán. Nhưng ông Biden đã lờ đi lý do của việc chia tách gia đình.
Những người nhập cư trái phép thường thuê "những kẻ buôn người" đưa con cái của họ vào Mỹ bằng con đường bất hợp pháp. Nhiều trẻ em trong số này kết cục lại trở thành nạn nhân của các âm mưu buôn bán tình dục và tham gia các băng đảng tội phạm. Quy định này đưa ra với mục đích để tách trẻ em khỏi những kẻ tội phạm, khỏi những âm mưu bóc lột trẻ em chứ không phải chia tách khỏi cha mẹ. Ông Trump đã vô hiệu hoá cáo buộc của ông Biden khi chỉ ra được điều này.
Ông Trump đã khiến ông Biden phải thừa nhận rằng ông Obama đã làm bung bét chính sách nhập cư.
Ảnh: AP
Ông Biden cũng một lần nữa cố gắng tô vẽ ra một ông Trump là kẻ phân biệt chủng tộc và là người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng trong nỗ lực khiến đối thủ của mình mất điểm trước các cử tri da đen. Ông Trump đáp lại rằng ông không hiểu tại sao mọi người lại nghĩ ông là một người phân biệt chủng tộc bởi so với những tổng thống trước đó, ông là người đã làm được nhiều nhất cho cộng đồng người da đen tại Mỹ.
Tiếp đó, Tổng thống liệt kê tất cả các chính sách của mình như cải cách tư pháp hình sự và hệ thống nhà tù, tạo việc làm cho người da đen, tài trợ cho các trường đại học, cao đẳng dành cho người da đen và nhiều việc khác nữa. Ông Biden đã phải rút lui.
Ảnh: AP
Lý lẽ hùng biện của ông Biden viện dẫn ví dụ là những người nghèo, bị ảnh hưởng nặng nề hơn bởi đại dịch Covid-19: mất việc làm, mất nhà cửa, mất người thân. Ở một cấp độ nào đó, cách lý luận này tỏ ra hiệu quả, nhưng trong trường hợp này, cách nói như vậy chỉ toát lên thông điệp là ông Biden đang đổ lỗi cho ông Trump như kiểu ông Trump có thể kiểm soát được dịch.
Những tuyên bố chính sách ông Biden đưa ra rất có khả năng sẽ quay lại ám ảnh ông ấy. Ông Biden cam kết sẽ đóng cửa nền kinh tế nếu đại dịch trở nên tồi tệ hơn bất chấp việc đó kéo theo những tổn thất kinh tế to lớn và hàng ngàn người chết vì trầm cảm, nghiện rượu và lạm dụng ma túy. Ông Biden cho biết ông sẽ kết liễu ngành công nghiệp dầu mỏ và nhiên liệu hóa thạch - việc này sẽ không chỉ gây ra thất nghiệp hàng loạt mà còn hy sinh "sự độc lập về năng lượng" của nước Mỹ.
03.
Hai tầm nhìn đối lập cho nước Mỹ
Phần khoá đuôi của cuộc tranh luận là màn hùng biện 1 phút của hai ứng cử viên để thuyết phục cử tri về tầm nhìn đặt ra cho nước Mỹ.
Ông Biden, đúng chuẩn chỉ, đã lặp lại tầm nhìn của đảng Dân chủ "dập vùi nước Mỹ", rằng nước Mỹ không phải như những gì từng tuyên bố từ trước đến nay. Những khiếm khuyết sâu sắc của Mỹ nghiêm trọng đến mức mọi thứ cần phải được phá bỏ và xây dựng lại.
Tuyên bố này của ông Biden không khác gì cách báo chí cánh tả tuyên truyền về công bằng xã hội. Theo ông Biden, người dân Mỹ đang chuẩn bị bước vào một "mùa đông rất đen tối" do ông Trump tạo ra. Ông cũng tuyên bố rằng mình sẽ hàn gắn nước Mỹ và đoàn kết người dân với nhau (sau khi ông loại bỏ những người không cùng quan điểm với mình).
Về phần mình, ông Trump tuyên bố rằng "thành tựu đạt được" là điều sẽ đoàn kết đất nước. Nước Mỹ đã và đang đi theo hướng nhất quán về tăng trưởng và phát triển. Đây là hướng đi được vạch ra dưới sự điều hành của ông ấy trong thời kỳ phục hưng kinh tế trước đó. Đối với ông Trump, nước Mỹ đang xoay chuyển tình thế trong đại dịch và thời cơ tốt đẹp vẫn đang chờ đón.
Người dân Mỹ sẽ quyết định tầm nhìn nào phù hợp nhất với họ.
04.
Các cuộc tranh luận có quan trọng không?
Với tất cả những ồn ào về các cuộc tranh luận này, chúng có thực sự ảnh hưởng đến kết quả bầu cử không? Câu trả lời ngắn gọn: Có một chút.
Tỷ lệ cử tri chưa quyết định về lá phiếu của mình chiếm 5% đến 10%. Họ là mục tiêu của cả hai ứng cử viên. Đại đa số cử tri đã quyết định và sẽ không bị dao động. Và khoảng 40% người Mỹ đã bỏ phiếu từ trước cuộc tranh luận này.
Số phiếu của mỗi ứng cử viên có thể bị ảnh hưởng bởi số lượng người đi bỏ phiếu. Một số người sẽ không bỏ phiếu với lý do là họ thấy rằng ứng cử viên mà họ ủng hộ đang dẫn trước rất xa hoặc đang bị tụt hậu quá xa. Rồi điều kiện thời tiết cũng là một tác nhân.
Việc kiểm phiếu ở giai đoạn này vô cùng nhiều vấn đề.
Kết luận
Cuộc tranh luận này cho thấy những cuộc tranh luận có giá trị quan trọng thế nào nếu được tiến hành đúng cách. Đến lúc này, người dân Mỹ chắc chắn đã có sự lựa chọn của mình.
* Tiêu đề do tòa soạn đặt lại.