Theo trang web idcommunism.com, ông Kostas Sarantidis đã trút hơi thở cuối cùng ngày 25/6 bên người thân tại thủ đô Athens (Hy Lạp).
Sinh ra trong một gia đình công nhân ở miền bắc Hy Lạp, năm 1943 khi mới 16 tuổi, ông Kostas Sarantidis bị bắt đi lính để đưa sang Đức phục vụ cho các lực lượng phát xít. Đến Nam Tư, anh trốn thoát, sống trên những chuyến tầu lửa ngược xuôi dọc biên giới Nam Tư - Hy Lạp.
Sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, ông Kostas không thể trở về Hy Lạp vì không giấy tờ tùy thân. Sau đó, ông bị tham gia đội quân lê dương của Pháp và được điều tới Đông Dương để tham gia cuộc chiến chống phát xít và giải giáp quân Nhật.
Tuy nhiên, ngay khi tới Nam Bộ và Sài Gòn năm 1946, ông Kostas Sarantidis đã chứng kiến những cảnh tượng tố cáo tội ác và sự đàn áp của chủ nghĩa thực dân với nhân dân bản địa.
Chứng kiến những tội ác như vậy, chàng thanh niên người Hy Lạp đã giác ngộ và quyết định gia nhập hàng ngũ những người Việt Nam đang kháng chiến chống quân Pháp xâm lược để giành độc lập, tự do cho dân tộc này.
Một lần trả lời phỏng vấn báo chí Việt Nam, ông Kostas Sarantidis chia sẻ:
“Ngày 2/2/1946, tôi lần đầu tiên đặt chân tới Sài Gòn và quen một người phụ nữ tên là Ly Ly, vốn là vợ một sĩ quan người Việt làm cho Pháp. Chính bà đã giác ngộ để tôi hiểu Việt Minh là những người yêu nước mình, muốn giải phóng quê hương mình chứ không phải như những gì người ta nói với tôi".
Ông Kostas Sarantidis đã tìm cách bắt liên lạc với mặt trận Việt Minh và xin gia nhập hàng ngũ những người kháng chiến chống Pháp. "Món quà" ông mang theo là một khẩu súng trường và một khẩu súng máy.
Sau khi tham gia lực lượng Việt Minh, mọi người gọi ông là với cái tên Việt Nam là Nguyễn Văn Lập. Người chiến sĩ Nguyễn Văn Lập sau đó giữ nhiều cương vị và tham gia nhiều trận đánh trong hàng ngũ quân đội Việt Nam.
Cấp bậc cao nhất của ông Nguyễn Văn Lập là Đại tá. Năm 1949, ông Nguyễn Văn Lập vinh dự được kết nạp vào Đảng Lao động Việt Nam.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp tiếp ông Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập. Ảnh: idcommunism.com
Sau Hiệp định Geneva, năm 1954, ông Nguyễn Văn Lập tập kết ra Bắc và tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Việt Nam. Năm 1958, ông lập gia đình với một cô gái Hà Nội và hai người có với nhau bốn người con, một trai ba gái, tất cả đều lấy tên Việt Nam.
Năm 1965, ông Nguyễn Văn Lập cùng gia đình xin phép trở về Hy Lạp sau khi biết tin người mẹ già đang sống tại quê nhà. Cả cuộc đời mình, ông Nguyễn Văn Lập nhiều lần nói rằng ông coi Việt Nam như quê hương, tổ quốc của mình.
Sau khi trở về Hy Lạp, ông Kostas Sarantidis (Nguyễn Văn Lập) gia nhập Đảng Cộng sản Hy Lạp (KKE) và nhiều thập niên sau đó đã nỗ lực không ngừng để hỗ trợ Việt Nam và góp sức thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Hy Lạp.
Khi sức khỏe còn cho phép, ông từng nhiều lần trở lại Việt Nam thăm chiến trường xưa, đồng đội. Ông cũng có lần tháp tùng Tổng thống Hy Lạp sang thăm Việt Nam và được các nhà lãnh đạo nước ta đón tiếp.
Ngày 9/11/2010, ông Kostas Sarantidis được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Minh Triết ký quyết định công nhận là công dân Việt Nam.
Tháng 5/2013, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã ký quyết định số 934-QĐ/CTN phong tặng ông danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Việt Nam. Ông là người nước ngoài duy nhất được phong tặng danh hiệu cao quí này.