CNN đã phỏng vấn những phụ nữ Mỹ nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực về sự kiện lịch sử này.
1. Gloria Steinem:
Trong vòng bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ, Hillary Clinton đã thành công nhờ khoảng cách giới tính và chủng tộc, bởi giống như Tổng thống Obama, bà đại diện cho phần dân chúng thuộc bộ phận thường bị gạt ra ngoài lề.
Chiến thắng của ông Obama và bà Clinton đồng nghĩa với việc: Chúng ta cuối cùng cũng tiến tới một nền dân chủ, mà ở đó người ra quyết định có điểm chung và đại diện cho những người chịu nhiều ảnh hưởng nhất từ những quyết định ấy.
Bây giờ, chuyện bầu cho Hillary Clinton phụ thuộc vào chúng ta.
Bà có lẽ là ứng viên Tổng thống dạn dày kinh nghiệm nhất lịch sử. Không như Tổng thống Obama trong lần đầu tranh cử, Hillary vốn đã có tiếng tăm. Bà không còn là một gương mặt mới mà chúng ta nhìn vào và vẽ nên những giấc mơ viển vông. Bà đã là một phần của tiến trình dân chủ.
Điều mà ta biết là: nơi nào có Hillary thì bà sẽ đem lại một kết quả công bằng hơn. Đó là lí do vì sao chúng ta cần Hillary, dù đại diện phía bên kia là ai, đặc biệt ở đây là một Donald Trump hiếu chiến và bất công.
Cuộc vận động bầu cử này sẽ rất khó khăn, nhưng kết quả cuối cùng sẽ rất xứng đáng. Khi Barack Obama bước vào tòa Bạch ốc, bản thân hình ảnh ấy đã bõ cho cả một đời làm chiến dịch.
Khi Hillary Rodham Clinton bước vào Nhà Trắng, hình ảnh người phụ nữ được tôn vinh, không chỉ vì bà là một người vợ, người mẹ hay ai khác, mà vì trí tuệ, tình cảm và công sức của chính bà. Hình ảnh ấy sẽ là khởi đầu cho một kỷ nguyên mới.
2. Alyssa Milano
Phụ nữ chúng tôi, có thể thay đổi thế giới nếu được trao cơ hội. Tôi từng không nhận ra điều này, không nhận ra năng lực bẩm sinh của chính mình, cho tới khi có con gái và tận mắt thấy sức mạnh của nó.
Bằng lòng trắc ẩn và sức mạnh của mình, con bé đã thay đổi thế giới của tôi. Tôi biết, nếu sở hữu một nền tảng không rào cản, con bé có thể thay đổi cả thế giới này.
Đây không phải câu chuyện về chính trị, mà về con gái tôi, về chuyện nó đã nhận ra sức mạnh của mình khi còn trẻ tuổi. Đây là câu chuyện về cảm giác của nó, cảm giác có thể trở thành bất cứ ai bởi nó thông minh, mạnh mẽ và không gì có thể chia rẽ chúng tôi.
Còn nhiều phụ nữ cần thành công để có được cảm giác như thể chúng ta đã cập bến con thuyền văn hóa Mỹ. Việc bà Hillary Clinton được chọn hi vọng sẽ là điểm khởi đầu.
3. Barbara Ehrenreich
Năm 1984 tôi đem theo cô con gái 13 tuổi tới Manhattan để tham gia một cuộc tuần hành có liên quan tới ứng viên Phó Tổng thống Geraldine Ferraro của Đảng Dân chủ.
Tôi vốn không hâm mộ cuộc đua giữa Mondale/Ferraro và ủng hộ Jesse Jackson trong vòng sơ bộ, nhưng cuộc công kích đầy phân biệt đối xử nhắm vào Ferraro - những bình luận rằng kỳ mãn kinh sẽ khiến bà đãng trí và đồng bóng - đã khiến tôi phải tham gia.
Con gái của tôi đã cùng tôi len lên phía trước để nhìn cho rõ. "Một ngày nào đấy, đó có thể là con", tôi nói với con gái và nhận thấy một ánh nhìn lấp lánh trong mắt bé.
30 năm sau, sau Abu Ghraib, Condoleeza Rice và hàng loạt bê bối của Hillary Clinton, tôi không còn nhiều lý do để tin rằng nữ giới trội hơn về mặt đạo đức. Tôi nhiệt thành ủng hộ Bernie Sanders. Nhưng nếu Clinton thắng, tôi và các cháu gái sẽ theo dõi lễ nhậm chức trên truyền hình và tôi sẽ nói điều tương tự với chúng: "Đó có thể là các cháu".
4. Donna Brazile
Lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, một phụ nữ trở thành ứng viên Tổng thống của một chính đảng. Đây là khoảnh khắc đáng tự hào đối với tất cả người Mỹ, dù quan điểm chính trị của họ là gì.
Cách đây 40 năm, tôi cũng cảm thấy như vậy khi ngồi tại nhà ở Louisiana và xem Nghị sĩ Barbara Jordan phát biểu trong Hội nghị Quốc gia Dân chủ. Bà là người phụ nữ đầu tiên, người Mỹ gốc Phi đầu tiên làm được điều đó.
Tôi cũng có cảm giác này ở nhiều dấu mốc trong lịch sử đương đại, trước những thành tựu của Shirley Chisholm, Patsy Mink, Sandra Day O'Connor, Condi Rice, Nancy Pelosi, Barbara Mikulski, Sonya Sotomayor, Loretta Lynch, và rất nhiều người khác nữa.
32 năm sau khi Geraldine Ferraro trở thành người phụ nữ đầu tiên tham gia vào cuộc đua đoạt tấm vé Phó Tổng thống, chúng ta đã đạt được một dấu mốc quan trọng.
Đây là một cuộc hành trình. Vậy ta đã tới đích chưa? Cũng không hẳn, nhưng chúng ta đang tiến về phía trước. Và tôi cảm thấy may mắn khi có được chỗ ở hàng đầu.
10 năm sau bài phát biểu lịch sử của Jordan, tôi gặp Hillary Clinton lần đầu tiên, khi đang thực hiện dự án cho Quỹ Bảo vệ Trẻ em.
Bà là một phụ nữ ấn tượng, nhưng tôi không mảy may nghĩ rằng cuối cùng bà sẽ là người đầu tiên phá vỡ "trần kính" (Rào cản vô hình đối với phụ nữ trong sự nghiệp và cuộc sống do bất bình đẳng giới).
Tôi đã nghĩ về điều đó khi gặp những người phụ nữ ngày hôm nay, đặc biệt là những người trẻ. Bạn không bao giờ biết được trong số họ, ai sẽ bứt phá và làm nên lịch sử.
5. Barbra Streisand
Tôi cảm thấy vô cùng tự hào bởi người phụ nữ này (Hillary Clinton) thừa đủ khả năng để làm Tổng thống. Không thú vị sao khi mà rào cản tưởng chừng không thể vượt qua lại có thể sụp đổ? Tôi hi vọng các cô gái trên khắp đất nước này đều nghĩ: "Đó có thể là mình". Và như tôi đã nói sau khi người phụ nữ đầu tiên đạt giải đạo diễn xuất sắc nhất, "Đã tới lúc rồi".
6. Jane Fonda
Đây là một khoảnh khắc đầy cảm xúc. Tôi đã biết Hillary Clinton từ những năm 90, khi bà muốn nói chuyện với tôi về những thách thức của người nổi tiếng trong việc nuôi dạy con cái.
Bà thân thiện, dễ chịu và bà có thể làm nên sự thay đổi. Bây giờ, mọi người chỉ cần ra khỏi nhà, bỏ phiếu và "giữ lửa" cho bà.
7. Terry O'Neill
Không phải tôi chưa từng nghĩ tới ngày phụ nữ được chọn để ứng cử Tổng thống. Bởi là một người ủng hộ nữ quyền, một người mẹ và lãnh đạo Tổ chức Phụ nữ quốc gia, tôi biết ngày này sẽ tới.
Nhưng tôi đặc biệt tự hào khi Hillary Clinton làm nên lịch sử ngày hôm nay.
Cũng như tôi, Hillary Clinton lớn lên trong một gia đình trung lưu, theo học các trường tốt và có bằng luật. Bà đã bắt đầu sự nghiệp bằng việc đấu tranh cho quyền trẻ em và vẫn đang tiếp tục tranh đấu. Đó là nguồn cảm hứng thúc đẩy tôi tiếp tục theo đuổi những gì mình đang làm.
Hillary Clinton đã trở thành nữ ứng cử viên Tổng thống đầu tiên dù các giá trị kép luôn áp vào những phụ nữ mạnh mẽ, tài năng. Bà đã cho thấy: Chúng ta có thể đập vỡ không chỉ "trần kính", mà còn cả "lăng kính đang bóp méo quan điểm của nữ giới trên chính trường.
Bạn muốn một cuộc cách mạng ư? Đây chính là một cuộc cách mạng.
8. Leah Ward Sears
Thành công của Hillary Clinton cho thấy phụ nữ Mỹ đã gặt hái những thành tựu to lớn. Và đó là một bước đi đúng hướng.
Tuy nhiên, tôi không tin điều đó sẽ đem lại nhiều thay đổi cho cảnh ngộ của những phụ nữ bình thường, đang cố gắng cân bằng giữa gia đình và sự nghiệp.
Mặc dù trong những năm gần đây, phụ nữ đã đạt được những vị trí cao trên nấc thang sự nghiệp, vẫn có những quan niệm lỗi thời, rằng phụ nữ chỉ nên chú tâm vào chăm nom gia đình.
9.Anne - Marie Slaughter
Bất cứ ai có thể làm toán cũng biết ngày này sẽ tới, ngày mà chính đảng của Mỹ có một nữ ứng viên Tổng thống.
Khi nói chuyện điện thoại với một người bạn hồi sáng, giọng tôi đột nhiên run rẩy và họng thì nghẹn lại.
"Chúng ta đang tạo nên lịch sử", tôi nói "Một người phụ nữ sẽ làm Tổng thống Mỹ".
Bạn tôi, ủng hộ Đảng Cộng hòa nhưng e ngại Donald Trump đã nhanh chóng sửa lời tôi, "Đó không chỉ là một phụ nữ", cô ấy nói "Mà là một người phụ nữ phù hợp. Chúng ta sẽ an toàn. Chúng ta sẽ thành công. Chúng ta sẽ được che chở".
Tình huống này có thể coi là đúng người, đúng lúc. Nếu Hillary Clinton là đàn ông, tôi cũng sẽ vui vẻ nhìn người mình ủng hộ giành được vị trí ứng viên. Nhưng tôi sẽ không cảm nhận được sự xúc động sâu sắc mà tôi chắc sẽ cảm thấy khi chứng kiến bà nhận đề cử tại Hội nghị toàn quốc đảng Dân chủ.
Hillary Clinton đang làm nên lịch sử. Nhưng đó là điều đáng chúc mừng (thậm chí có thể rơi nước mắt), chỉ khi bạn nghĩ lịch sử đang đi đúng hướng.
10. Erica Jong
Khi Hillary Clinton để mất vị trí ứng viên vào tay Barack Obama năm 2008, tôi đã viết trong cuốn sổ tay, "Không thể tin nổi mình cảm thấy buồn bã thế nào".
Cũng như khi đàn ông da màu giành được quyền bỏ phiếu năm 1870 mà phụ nữ mãi tới 50 năm sau, năm 1920 mới được đi bỏ phiếu, chúng ta đã có một Tổng thống da màu trước một nữ Tổng thống.
Càng ngưỡng mộ Barack Obama bao nhiêu, tôi càng buồn bởi lại một lần nữa, phụ nữ chỉ về thứ hai. Con gái tôi, khi ấy 30 tuổi, tin rằng Obama tốt hơn Clinton. Nhưng tôi thấy Obama là một luật sư tài giỏi ít kinh nghiệm - còn Hillary Clinton là một luật sư tài giỏi giàu kinh nghiệm. Bà đã có lá phiếu của tôi trong vòng sơ bộ.
Khi Clinton hỗ trợ Obama trong cuộc vận động tranh cử, tôi buồn nhưng rất tự hào. Khi bà có bài phát biểu "18 triệu vết nứt trên trần kính", tôi đã rơi nước mắt.
Bà sẽ là một Tổng thống vĩ đại, người sẽ hết mình vì sự đoàn kết của đất nước.
11. Sahar Aziz
Việc bà Clinton trở thành ứng viên Tổng thống đã đưa ra một thông điệp mạnh mẽ cho xã hội Mỹ, rằng phụ nữ không còn phải lùi lại phía sau, thay đổi tính cách của mình hay che giấu kỹ năng lãnh đạo bẩm sinh để thành công trong sự nghiệp.
Vì điều này sẽ trở thành một tiêu chuẩn mới, tôi hi vọng con gái tôi và các thế hệ sau có thể là chính mình, thoát khỏi định kiến giới tính đang cản trở thế hệ tôi đập vỡ trần kính.