Cuộc thi ca hát: Tứ mã song hành
Khi Sao mai điểm hẹn lần đầu ra mắt năm 2004 với một phiên bản mới lạ ngay lập tức nó đã trở thành tâm điểm chú ý của công chúng. Cũng từ cuộc thi này rất nhiều gương mặt mới đã được sản sinh cho nhạc Việt và tạo nên những cơn gió mới. Đó là những: Tùng Dương, Thái Thùy Linh, Phạm Anh Khoa, Hà Anh Tuấn, Hà Linh, Ngọc Khuê… Cho đến bây giờ họ vẫn là những tên tuổi không thể thay thế trong làng nhạc Việt. Có thể nói, Sao mai điểm hẹn là chương trình truyền hình thực tế về ca hát ra đời sớm nhất.
Ba năm sau đó, Vietnam Idol chính thức chào sân mùa giải đầu tiên. Với sức ảnh hưởng và thành công của phiên bản gốc tại Mỹ, cuộc thi thực sự mang đến một làn gió mới mẻ thu hút hàng nghìn bạn trẻ tham gia. Và những cái tên chiến thắng mùa đầu tiên như Phương Vy, Ngọc Minh… đã hoàn toàn khiến công chúng hài lòng.
5 năm sau Vietnam Idol, showbiz Việt lại có thêm một phiên bản cuộc thi ca hát mới, ấn tượng hơn, cạnh tranh khốc liệt hơn và cũng lắm chiêu trò hơn. Ngay sau khi lên sóng số đầu tiên, the Voice đã làm nên những hiện tượng như: Hương Tràm, Bùi Anh Tuấn… Họ chính là những nhân tố mới mẻ góp phần tạo nên những cơn sốt nhẹ cần thiết cho âm nhạc Việt. Trong suốt chiều dài cuộc thi, the Voice cũng chứng kiến nhiều bất ngờ với nhiều cá tính âm nhạc đã được xác lập.
Và một năm sau khi The Voice về Việt Nam, The winner is – Tôi là người chiến thắng cũng kịp ra mắt, thậm chí trước cả nước Mỹ. Có thể nói tính đến thời điểm này dù không thành công như mong đợi nhưng cuộc thi này dường như là sự tổng hòa của ba cuộc thi ca hát đình đám nói trên. Sự phong phú về các bảng thi đấu, 101 giám khảo cùng những phần thương lượng hấp dẫn qua từng vòng thi là nhân tố khiến Tôi là người chiến thắng giành được nhiều thiện cảm.
Cho đến thời điểm này, 4 cuộc thi ca hát nói trên vẫn đang song hành và mỗi cuộc thi có thế mạnh riêng. Bước qua 5 lần tổ chức, Sao mai điểm hẹn vẫn chứng tỏ đây là một cuộc thi đầy tính học thuật. Vietnam Idol với tiêu chí biến thí sinh “from zero to hero” – từ số 0 thành anh hùng cũng đã làm tròn vai. Giọng hát Việt có lẽ là cuộc thi đình đám nhất cả trên mặt truyền thông cũng như sức ảnh hưởng với công chúng. Trong khi đó Tôi là người chiến thắng chưa kết thúc mùa đầu tiên nhưng cũng chứng minh một cuộc thi công bằng và sạch sẽ.
Cuối năm nay khi X Factor về Việt Nam mùa đầu tiên, làng nhạc Việt sẽ chứng kiến cuộc đua của “ngũ mã” mà mỗi chú ngựa chiến đều có những thế mạnh riêng.
Ở lĩnh vực ca hát còn có thêm Cặp đôi hoàn hảo. Tuy nhiên đây là một chương trình thiên về tính giải trí nhiều hơn là một cuộc thi phát hiện ra các nhân tài ca hát.
Cuộc thi cho các giọng hát nhí: Đồ Rê Mí không lo lép vế The Voice Kids
Vừa mang tính chất của một show truyền hình thực tế, vừa đậm chất giải trí qua 7 mùa tổ chức Đồ Rê Mí đã trở thành một sân chơi quen thuộc dành cho các tài năng âm nhạc nhí. Ở đó, qua hàng loạt các vòng sơ tuyển gắt gao từ tuyển sinh qua điện thoại, vòng thử giọng các khu vực… các thí sinh xuất sắc được đòi hỏi rất cao.
Một điểm vô cùng thú vị đó là trong bối cảnh các cuộc thi ca hát đang làm “lão hóa” các thí sinh thì Đồ Rê Mí về cơ bản vẫn giữ được thần thái và nét trẻ trung của các em nhỏ. Tuy có sự can thiệp và dàn dựng của nhà tổ chức nhưng từ cách chọn bài, dàn dựng ca khúc, biên đạo các tiết mục đều có mục tiêu chung để các em sống đúng lứa tuổi và giữ được nét hồn nhiên.
Cho đến nay, các thí sinh bước ra từ cuộc thi như: Thanh Trúc, Trí Dũng,Thu Hoài, Cát Tường… đều đã thành công khá lớn.
Là cuộc thi ca hát chuyên biệt thứ hai dành cho các thí sinh nhí, The Voice Kids cũng được đánh giá cao. Với độ tuổi mở rộng hơn so với Đồ Rê Mí (từ 9 đến 14) cuộc thi được dịp thu hút nhiều nhân tài.
Khán giả có thể dễ dàng bắt gặp nhiều thí sinh nhí từ Đồ Rê Mí hay Vietnam’s Got Talent đến với cuộc thi này. Vừa kết thúc vòng giấu mặt và chuẩn bị bước sang đối đầu, The Voice Kids hứa hẹn mang đến nhiều nhân tài cho nền âm nhạc Việt khi các thí sinh được chọn đều đầy tiềm năng. Dù việc chọn các ca khúc quá người lớn hay các bài hát tiếng Anh bất hủ nhưng không thể phủ nhận cuộc thi bước đầu đã rất thành công.
Mỗi cuộc thi một tiêu chí và kim chỉ nan khác nhau xem ra đây là mặt trận mà cuộc đua cũng sẽ quyết liệt không kém.
Cuộc thi về nhảy: Đường đua mới khốc liệt
Trong số các chương trình truyền hình thực tế lĩnh vực nhảy múa có vẻ như ít các đại diện nhất.
Có mặt tại Việt Nam sớm nhất là Bước nhảy hoàn vũ ra mắt năm 2010 và đã thành công vang dội với sự lên ngôi của Ngô Thanh Vân. Những nhân tố xuất sắc khác không thể không kể đến những: Siu Black, Đoan Trang, Minh Béo…
Qua 3 mùa tổ chức tiếp theo, cuộc thi cũng phát hiện thêm nhiều ông hoàng, Nữ hoàng bước nhảy sáng giá. Đó là Thu Minh, Thủy Tiên, Minh Hằng, Nguyên Vũ, Trương Nam Thành, Ngô Kiến Huy…
Với mục đích chính là một sân chơi đậm chất giải trí cuộc thi cũng góp phần không nhỏ trong việc phổ cập và đại chúng hóa bộ môn dancesport đến với công chúng. Sau 4 mùa giải, Bước nhảy hoàn vũ cũng được đánh giá là chương trình truyền hình thực tế hiếm hoi còn tạo được sức hút.
Năm 2012 khi Thử thách cùng bước nhảy chính thức về Việt Nam nó nghiễm nhiên trở thành cuộc thi nhảy múa chuyên nghiệp đầu tiên.
Mang đúng tính chất là cuộc thi dành cho các vũ công chuyên nghiệp nơi đó họ thỏa sức khẳng định tài năng bằng năng lực thực sự của mình. Cũng lần đầu tiên trên truyền hình khán giả có dịp được mục sở thị một bức tranh hậu trường đa sắc về giới nhảy múa.
Không ồn ào trên truyền thông nhưng cuộc thi đã tạo được dấu ấn lớn trong lòng công chúng bởi sự công bằng và những màn trình diễn hết mình của các thí sinh. Đây cũng là chương trình mang đúng tính chất thực tế nhất.
Khi Thử thách cùng bước nhảy bước vào mùa thứ 2 thì một phiên bản cuộc thi nhảy múa khác cũng rục rịch khởi động đó là Got to dance. Có nhiều điểm tương đồng như cuộc thi trên, tuy nhiên liệu nó có thành công và làm nên sức hút hay không câu trả lời vẫn đang còn ở phía trước. Tuy nhiên, điều mà khán giả rất dễ dàng nhận thấy đó là sự đối đầu đầy chủ ý và quyết liệt từ hai ông lớn mang hai phiên bản này về Việt Nam.
Chân dài và giới thời trang: Những cuộc đua khốc liệt không kém
Không ồn ào như các cuộc thi ca hát nhưng các cuộc thi về lĩnh vực người mẫu, thời trang cũng có sức cạnh tranh không kém.
Có mặt từ rất sớm và hiện vẫn được duy trì đó là giải thưởng Siêu mẫu Việt Nam được diễn ra hàng năm từ năm…. Cuộc thi cũng là mảnh đất vinh danh nhiều gương mặt “mẫu vàng” cho sàn catwalk Việt như: Bình Minh, Thanh Hằng, Hồ Ngọc Hà,….. Tuy nhiên, càng về sau này tính chất của cuộc thi càng bớt cạnh tranh hơn khi các gương mặt được vinh danh cao nhất đều không khó để đoán trước. Trường hợp của Phương Mai tại cuộc thi năm 2012 là ví dụ điển hình.
Đối đầu với Người mẫu Việt Nam là Vietnam Next Top Model. Cũng có tiêu chí khá giống với Việt Nam Idol sân chơi này có mục tiêu biến những chú “vịt con xấu xí thành thiên nga”. Thực tế là qua 3 mùa giải chiến thắng của Huyền Trang, Hoàng Thùy hay Mai Giang đã là bằng chứng thuyết phục.
Mang đúng nghĩa là một chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm chân dài, cuộc thi rõ ràng thể hiện sự chuyên nghiệp và một cuộc cạnh tranh khốc liệt.
Cũng liên quan đến lĩnh vực thời trang Project Runway/Nhà thiết kế thời trang Việt Nam là chương trình đầu tiên dành cho những “phù thủy trang phục”. Ở đó, những nhà thiết kế từ chuyên nghiệp cho đến nghiệp dư mặc sức sáng tạo của mình với một lịch trình đầy thách thức. Là một phiên bản mới lạ tuy nhiên điều đáng tiếc đó là ngay trong năm đầu tiên ra mắt cuộc thi đã không được thành công như mong đợi.
Thời gian tới đây, Nhà thiết kế thời trang sẽ có một đối thủ khác đó là Ngôi sao thiết kế Việt Nam 2013. Đây là một cuộc thi nhằm tìm kiếm ngôi sao thiết kế thời trang, là sân chơi để các nhà thiết kế có thể sáng tạo những bộ sưu tập các mẫu thiết kế đẹp nhất, thời trang, ấn tượng nhất và cập nhật xu hướng mới nhất của thế giới. Chương trình là phiên bản quốc tế của show Fashion Star đình đám.
Trong bối cảnh nở rộ của truyền hình thực tế và những món hời mà nó mang lại rõ ràng các ông lớn đang ngày càng thể hiện sự bành trướng của mình nhằm tạo ra những chương trình hot nhất, có độ phủ sóng và sức ảnh hưởng lớn đối với công chúng. Tuy nhiên, giá trị cốt lõi từ những chương trình này là gì và tính chất nhân văn của nó chính là câu hỏi mà công chúng luôn mong nhận được những câu trả lời thỏa đáng nhất.
