Pháo binh Ukraine phóng hỏa lực từ một vị trí gần chiến tuyến Kharkiv, ngày 26/8/2022. Ảnh: AFP
Ukraine tuyên bố những bước tiến
Từ giữa tuần này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ca ngợi "tin tốt" từ khu vực Kharkiv ở phía đông bắc đất nước, sau một cuộc phản công bất ngờ buộc quân đội Nga phải lùi về phòng thủ và khiến chính quyền ủng hộ Nga ở địa phương phải kêu gọi sơ tán.
Trong bài phát biểu hàng đêm vào ngày 7/9, Tổng thống Ukraine Zelensky đã không nhắc đến cụ thể các khu dân cư được lực lượng Kiev giành lại, nhưng ông đã cảm ơn ba lữ đoàn tham gia vào các hoạt động phản công, giành lại quyền kiểm soát lãnh thổ ở đó.
“Tuần này chúng ta có tin tốt từ vùng Kharkiv”, ông Zelensky nói, "Có lẽ, tất cả các bạn đều đã xem các báo cáo về hoạt động của những người phòng vệ Ukraine. Và tôi nghĩ, mọi người dân đều cảm thấy tự hào về những người lính của chúng ta. Đó là một niềm tự hào rất xứng đáng”.
Theo đài CNN, người đứng đầu chính quyền thành phố Kupiansk, thuộc tỉnh Kharkiv (đông bắc Ukraine) do Nga kiểm soát, Vitaly Ganchev, đã kêu gọi phụ nữ và trẻ em sơ tán khỏi thành phố khi các lực lượng Ukraine tiếp cận. Ông Ganchev cho biết thành phố, nằm về phía tây của vùng Donbas và cách khoảng 110km về phía đông của thành phố Kharkiv, hứng chịu "các cuộc tấn công tên lửa liên tục từ Lực lượng vũ trang Ukraine.".
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa) sau cuộc họp báo ở Kiev ngày 9/9/2022. Ảnh: AP
Các quan chức Ukraine đã từ chối bình luận về cuộc tấn công ở phía đông bắc đất nước, nhưng đoạn video mà CNN có được cho thấy các lực lượng Ukraine đã ở thị trấn Volokhiv-Yar, cách Kupiansk khoảng 50 km vào ngày 7/9, và họ cũng xuất hiện ở ngoại ô phía nam Balakliya, thuộc Kharkiv.
Đêm 8/9, Tổng thống Zelensky tiếp tục khen ngợi quân đội vì những thành tựu của họ ở miền đông, nói rằng lực lượng Ukraine đã giành lại hơn 30 khu định cư ở khu vực Kharkiv kể từ khi bắt đầu cuộc phản công tại đây trong tuần này. "Chúng tôi đang dần kiểm soát nhiều khu định cư hơn, trả lại lá cờ Ukraine và sự bảo vệ cho người dân của chúng tôi”, ông Zelensky nói.
Ngày 9/9, các lực lượng Ukraine cũng tuyên bố thành công mới trong cuộc phản công chống lại lực lượng Nga ở miền đông đất nước, giành quyền kiểm soát một ngôi làng lớn và tiến đến một nút giao thông quan trọng. Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken và Tổng thư ký NATO đã ghi nhận những tiến bộ, nhưng cảnh báo rằng cuộc xung đột có thể sẽ kéo dài trong nhiều tháng.
Ở mặt trận miền nam, quân đội Ukraine cho biết họ cũng đã tiến hành các cuộc tấn công mới vào các cây cầu phao của Nga được sử dụng để đưa nguồn cung cấp qua sông Dnepr tới Kherson, một trong những thành phố lớn nhất do Nga kiểm soát và khu vực lân cận. Bộ chỉ huy miền Nam của quân đội Ukraine cho biết các cuộc tấn công bằng pháo và tên lửa đã khiến tất cả các cây cầu thông thường bắc qua sông không thể sử dụng được.
Binh sĩ Ukraine chuyển vũ khí cho nhau ở khu vực Kherson. Ảnh: Getty Images
Cuộc tấn công nói trên dường như được thiết kế để khiến các lực lượng Nga mất cảnh giác, sau khi giao tranh gia tăng ở miền nam Ukraine gần thành phố Kherson.
Trong khi đó, đài RT (Nga) cho biết các báo cáo xác nhận giao tranh ác liệt diễn ra xung quanh thành phố Balakleya và Kupyansk, đều thuộc tỉnh Kharkiv. Tuy nhiên, các quan chức địa phương cho rằng quân tiếp viện của Nga đang lật ngược tình thế.
Rocket của Nga phóng từ vùng Belgorod sang Kharkiv vào chiều tối 9/9/2022. Ảnh: AP
“Các lực lượng vũ trang Ukraine đã rút hết quân dự bị và giờ họ đang cố gắng tuyên bố chiến thắng... Họ chịu những tổn thất khổng lồ, lên tới hàng nghìn [binh sĩ]”, người đứng đầu chính quyền quân sự - dân sự thành phố Kupiansk, Vitaly Ganchev nói với kênh Russia-24 TV của Nga ngày 9/9.
Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga vào cùng ngày cũng cho biết, tại mặt trận Kherson, các lực lượng Ukraine “thực hiện một số nỗ lực tấn công không thành công” và đã “rút lui sau khi nhận tổn thất” hơn 270 người, 3 xe tăng và 11 xe bọc thép.
Chiến lược của Ukraine
Theo các quan chức Ukraine, trong những tuần gần đây, Nga đã bố trí lại một số lực lượng xuống phía nam để củng cố hàng ngũ của mình trước cuộc phản công của Ukraine ở khu vực Kherson.
Trong khi mặt trận phía nam có vẻ là một trong những “sân khấu” chính trong thời điểm cuộc xung đột đang dần bước vào mùa đông, thì một cuộc tấn công mới của Ukraine ở Kharkiv, thuộc vùng đông bắc, có thể kéo dãn quân Nga qua hai khu vực khác nhau.
Ngoại trưởng Mỹ, Antony Blinken (trái) và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg dự họp báo sau cuộc họp của các đại sứ NATO tại tổng hành dinh khối ở Brussels, ngày 9/9/2022. Ảnh: AP
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một nhóm phân tích có trụ sở tại Washington, đánh giá rằng, Ukraine "có khả năng đã sử dụng yếu tố bất ngờ chiến thuật để tiến ít nhất 20 km vào vùng lãnh thổ do Nga nắm giữ ở phía đông Vùng Kharkiv vào ngày 7/9, giành lại khoảng 400 km2".
ISW cho biết: “Các lực lượng Ukraine có thể đã tận dụng thận trọng lợi thế của việc Nga đang phân bổ lại quân đội, trang thiết bị và trọng tâm hoạt động tổng thể, để triển khai các lực lượng phản công cục bộ tới các điểm quan trọng ở tỉnh Kharkiv”.
Các nhà phân tích và blogger quân sự Nga cũng thông tin về việc lực lượng Ukraine tiến tới Kupiansk nhằm cắt đứt các đường tiếp tế tới thành phố chiến lược Izium ở miền nam.
Tổng thống Ukraine Zelensky đang tỏ ra lạc quan. Phát biểu đêm 8/9 ông cho rằng lực lượng Nga “càng khó khăn, tổn thất càng nhiều, thì vị trí phòng thủ của chúng ta ở Donbas sẽ càng tốt, việc phòng thủ Zaporizhzhia, Mykolaiv, và các thành phố của vùng Dnipropetrovsk càng tốt, chúng ta càng nhanh sẽ có thể giải phóng khu vực Azov và toàn bộ miền nam”.
Tuần trước, Ukraine đã mở các cuộc tấn công nhiều tham vọng nhất kể từ khi xung đột bắt đầu, sau khi liên tục tấn công vào các sở chỉ huy, kho đạn và kho dự trữ nhiên liệu ở xa phía sau chiến tuyến.
Một quan chức cấp cao của Mỹ nói với CNN rằng, Washington đã quan sát thấy các lực lượng Ukraine đạt được một số thành công trong nỗ lực tấn công các tuyến tiếp tế của Nga, với ý định cắt đứt và cô lập quân đội Nga hiện đang triển khai ở phía tây sông Dnipro, Vùng Kherson.