Quân đội Ukraine phóng tên lửa chống tăng từ xe tải vào tháng 5/2022. Ảnh: Lực lượng vũ trang Ukraine
Hơn 6 tháng kể từ Nga phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine, Mỹ và các đồng minh NATO đã cung cấp số lượng lớn vũ khí trị giá hàng tỷ USD cho Kiev. Mặc dù quân đội Ukraine hưởng lợi rất nhiều từ khoản viện trợ an ninh đó, nhưng họ cũng đã áp dụng cách thức chuyển đổi các phương tiện sẵn có thành vũ khí sát thương ít ai ngờ tới.
Người Ukraine đã vận dụng nhiều kỹ năng trong cuộc chiến với Nga. Chẳng hạn, Ukraine đã chuyển đổi xe bán tải và xe SUV thành xe quân sự có gắn súng máy ở phía sau, hoặc phát triển tên lửa chống hạm Neptune dựa trên thiết kế của một loại tên lửa diệt hạm của Liên Xô nhưng được cải thiện đáng kể về tầm bắn và hệ thống điện tử. Ukraine tuyên bố đã sử dụng tên lửa này để đánh chìm soái hạm Moskva thuộc Hạm đội Biển Đen của Nga hồi tháng 4 vừa qua.
Họ cũng phát triển một kho vũ khí gồm các hệ thống không người lái bằng cách biến UAV thương mại thành những phương tiện thả lựu đạn sát thương để gây thương vong và đe doa quân đội đối phương.
Trong vòng vài tuần kể từ khi Nga bắt đầu cuộc tấn công vào ngày 24/2, nhiều cửa hàng và nhà máy nhỏ đã mọc lên trên khắp Ukraine nhằm chuyển đổi xe bán tải và xe SUV – đa số được nước ngoài cung cấp, thành những phương tiện chiến đấu trên chiến trường, tích hợp giáp bảo vệ, giá treo vũ khí và nhiều phụ kiện khác trước khi bàn giao cho quân đội nước này.
Kỹ thuật chuyển đổi tương đối dễ thực hiện, không yêu cầu khắt khe về chuyên môn. Nhiều video trên thực địa cho thấy người Ukraine khá sáng tạo trong việc sử dụng chúng.
Cấu hình tiêu chuẩn của xe quân sự được chuyển đổi từ xe bán tải hoặc SUV bao gồm một súng máy hạng nặng 12,7mm có nguồn gốc Liên Xô hoặc một khẩu pháo cỡ nòng 50mm do phương Tây chế tạo ở phía sau xe, ngoài ra còn những cải tiến kỹ thuật khác.
Lực lượng Ukraine đã sử dụng loại xe quân sự này để tạo ra những đơn đơn vị phòng không di động chống lại máy bay chiến đấu hoặc máy bay không người lái của Nga.
Trong một ví dụ khác, quân đội Ukraine đã biến xe quân sự thành hệ thống phóng tên lửa tạm thời, nã tên lửa vào các cứ điểm của Nga trước khi thay đổi vị trí.
Ngoài ra, Ukraine cũng phóng tên lửa chống tăng FGM-148 Javelin từ xe bán tải Peugeot. Quân đội Ukraine đã sử dụng các phương tiện này để di chuyển nhanh chóng xung quanh chiến trường, nhằm tránh hỏa lực của Nga.
Một cựu thành viên của Lực lượng đặc nhiệm Delta Force của quân đội Mỹ cho biết: "Các loại xe bán tải hoặc SUV được chuyển đổi thành xe quân sự giúp tăng cường tính linh hoạt và cơ động trong chiến đấu. Các lực lượng Mỹ thường hay sử dụng chúng vì chúng cho phép chúng tôi tiến gần mục tiêu hơn mà không bị tấn công, nhưng người Ukraine sử dụng chúng vì đây là một trong những phương tiện sẵn có của họ".
"Những gì tôi chứng kiến cho thấy, các phương tiện này đã đứng vững trước thách thức của một chiến trường hiện đại. Mặc dù cuộc chiến đang tiếp diễn và không bên nào giành ưu thế nhưng cách chuyển đổi vũ khí của quân đội Ukraine đã giúp họ giảm bớt khó khăn khi đương đầu với một quân đội vượt trội về nhiều mặt".
Các loại phương tiện mang vũ khí hạng nặng hoặc máy bay chiến đấu trang bị vũ khí hạng nặng là một trong những yếu tố cơ bản của chiến trường hiện đại. Nhưng các loại xe độ thêm vũ khí cũng đóng vai trò quan trọng không kém, đặc biệt là trong cuộc chiến chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu.
Các nhân viên của Cục tình báo trung ương Mỹ cùng lực lượng đặc nhiệm của Mỹ đã bắt đầu sử dụng chúng trong những ngày đầu tiến hành hoạt động quân sự ở Afghanistan vào năm 2001.
Theo thời gian, chúng đã trở thành một phần không thể thiếu trong kho vũ khí của lực lượng đặc nhiệm. Tuy vậy, mối đe dọa từ các thiết bị nổ tự chế đã buộc quân đội Mỹ phải sử dụng nhiều xe bọc thép hạng nặng hơn.
"Chúng tôi sử dụng chúng bất cứ khi nào có cơ hội vì chúng dễ điều khiển và có thể di chuyển hầu hết trên mọi địa hình. Loại xe tốt nhất để chuyển đổi thành xe quân sự là xe Toyota Hilux. Chúng có khả năng chịu lực rất tốt", cựu thành viên của Lực lượng đặc nhiệm Delta Force cho biết.
Lực lượng đặc nhiệm Delta Force – chuyên thực hiện hoạt động giải cứu con tin và chống khủng bố đã phát triển những phương tiện quân sự trông giống như những chiếc Toyota thông thường nhưng được trang bị lựu đạn khói, radio và cửa sổ chống đạn.
"Do chúng giống các phương tiện thông thường nên đối phương hoặc bất cứ ai khác sẽ khó phát hiện ra sự hiện diện của chúng tôi, và do vậy, việc sử dụng những phương tiện chuyển đổi này giúp cung cấp thêm một lớp an ninh bổ sung".