Giám đốc Trung tâm hạt nhân Sarov, ông Valentin Kostyukov cho biết, việc chế tạo hệ thống Tsar Laser UFL-2M mới của Nga đang diễn ra đúng tiến độ và hệ thống sẽ đạt công suất tối đa trong vòng 4-5 năm nữa.
“Chúng tôi đã hoàn thiện công nghệ, vật lý và mô hình vật lý, đồng thời triển khai giai đoạn đầu tiên của nền tảng vật lý liên quan đến hệ thống kỹ thuật của Tsar Laser UFL-2M. Tôi nghĩ rằng trong vòng 4-5 năm tới, hệ thống này có thể hoạt động hết công suất và sẽ tạo ra kết quả”, Tiến sĩ Valentin Kostyukov cho biết trong một cuộc phỏng vấn với truyền hình Nga ngày 12/8.
Buồng tương tác của Laser UFL-2M Tsar ở Sarov. Ảnh: Sputnik
Ý tưởng về hệ thống laser UFL-2M được hình thành vào cuối những năm 1980 sau khi xây dựng hệ thống laser Iskra-5 12 kênh mang tính đột phá. UFL-2M được phát triển vì mục đích thực hiện các thí nghiệm quy mô lớn về phản ứng tổng hợp nhiệt hạch có kiểm soát bằng cách sử dụng giới hạn plasma quán tính.
Mô-đun đầu tiên của UFL-2M đi vào hoạt động vào năm 2020 và các hoạt động nghiên cứu hữu ích được thực hiện vào năm 2021 và 2022.
Khi hoạt động hoàn toàn, UFL-2M sẽ có công suất lên đến 4,6 megajoule (MJ), lớn hơn nhiều so với các hệ thống laser của Mỹ và Pháp.
Laser của Phòng thí nghiệm Lawrence Livermore ở Mỹ, nơi đã lập kỷ lục thế giới về công suất năng lượng laser vào tháng 10/2-23, đạt công suất 2,2 MJ, tạo ra năng suất hữu ích là 3,4 MJ năng lượng nhiệt hạch.
Cơ sở laser Mégajoule của Pháp ở ngoại ô Bordeaux có công suất năng lượng lên tới 2 MJ.
Cùng với triển vọng đạt được phản ứng tổng hợp nhiệt hạch có kiểm soát để tạo ra năng lượng sạch - giấc mơ của các nhà khoa học trên toàn thế giới trong nhiều thập kỷ, “Tsar Laser” còn có nhiều ứng dụng tiềm năng khác, bao gồm mô hình hóa các quá trình xảy ra tại thời điểm xảy ra vụ nổ hạt nhân, khiến nó trở nên vô cùng hữu ích đối với nghiên cứu vũ khí nhiệt hạch mới.
Hệ thống laser này cũng có thể hỗ trợ nghiên cứu đột phá trong lĩnh vực vật lý mật độ năng lượng cao, cụ thể là nghiên cứu các đặc tính của vật chất ở trạng thái cực độ, bao gồm áp suất và nhiệt độ cực cao, đặc trưng trong các vụ nổ mạnh. Điều này có thể hữu ích khi nghiên cứu về quá trình xảy ra trong Mặt trời của chúng ta và các ngôi sao khác.
Theo một nghĩa nào đó, bản thân “Tsar Laser” cũng là một mặt trời thu nhỏ được tạo ra trong môi trường phòng thí nghiệm.
Nga là quốc gia tiên phong và dẫn đầu trong lĩnh vực công nghệ laser. Các nhà khoa học Liên Xô Valentin Fabrikant, Alexander Prokhorov, Nikolai Basov và Zhores Alferov đã nghĩ ra, phát triển và xây dựng các công nghệ laser đầu tiên trên thế giới vào những năm 1950 và đầu những năm 1960.