Bộ Tài chính đưa ra đề xuất về việc tăng thuế giá trị gia tăng (VAT), một số mặt hàng không chịu thuế thành chịu thuế, mức 5% lên 10% và mức phổ biến 10% lên 12% và cho rằng, thuế suất 10% là “tương đối thấp, chưa phù hợp với thông lệ quốc tế”, quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Việc tăng thuế dựa trên cơ sở như Bộ Tài chính thông báo “phù hợp với thông lệ quốc tế” và chắc chắn điều có lẽ quan trọng hơn là để bổ sung nguồn thu ngân sách. Hiện nợ công Việt Nam càng ngày càng lớn, bội chi ngân sách càng ngày càng nhiều, nhiều nguồn thu thuế thất thoát nên việc Bộ Tài chính tăng thuế giá trị gia tăng cũng là điều dễ hiểu nhưng có một số vấn đề cần làm rõ.
Cụ thể, Bộ Tài chính không đưa ra thống kê cụ thể tăng 10% lên 12% có tác dụng như thế nào với ngân sách, đồng thời phải có nghiên cứu với người dân bình thường bị tác động như thế nào, thu nhập để sử dụng sau khi trả thuế còn bao nhiêu …
Đây là sự thiếu xót mà tôi cho rằng việc tăng thuế để bổ sung cho ngân sách nhưng không có tính thuyết phục để chấp nhận đề xuất đó.
Tăng từ 10% lên 12% là mức cao đối với người dân có thu nhập thấp khi phần lớn thu nhập của họ là dành cho tiêu dùng, nếu thuế tăng 2% cho việc tiêu dùng, tỷ lệ rất lớn so với những người trung lưu và giàu có.
Tôi không tán thành việc tăng thuế giá trị gia tăng từ 10% lên 12% nhưng đồng thời, có một số thuế suất cho một số loại hàng hoá, sản phẩm, dịch vụ dưới 10% đang áp dụng 5% cần có sự xem xét và điều chỉnh.
Thay vì tăng thuế giá trị gia tăng 10% lên 12% nên điều chỉnh thuế suất này tăng lên để mức tối đa 10%, mang tính đồng đều hơn cho các loại hàng hoá tiêu dùng.
Việc chi ngân sách mức cao, chiếm 28-29% GDP, tăng thu ngân sách bằng tăng thuế nhưng chi ngân sách có những khoản chi không thoả đáng, nên chăng cần nhìn lại việc chi ngân sách thay vì tăng thu thuế, thưa ông?
Nhiều chi tiêu của Chính phủ từ chi tiêu thường xuyên đến chi tiêu đầu tư bất hợp lý và cần xem xét lại trong khi nguồn thu, một trong vấn đề là thu thuế thất thoát nên cần tăng cường kiểm soát và điều chỉnh chi phí thường xuyên và chi phí đầu tư của Chính phủ.
Ngân sách bội chi nên cần phải được đền bù bằng việc tăng thuế nhưng tăng thuế không hợp lý ở chỗ thu nhập của người Việt Nam thấp, 2.300 USD/người/năm, việc tăng thuế giá trị gia tăng là bất công cho người dân Việt Nam.
Tôi cho rằng Chính phủ cần xem xét lại các khoản bảo lãnh cho doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ, bảo lãnh sẽ thành nợ thực tại một thời điểm nào đó.
Thuế VAT đánh vào người tiêu dùng là người cuối cùng nhưng ở góc độ doanh nghiệp, ảnh hưởng như thế nào, thưa ông?
Doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng khi bán sản phẩm do người tiêu dùng vì họ có thể giảm bớt chi tiêu, doanh thu của doanh nghiệp có thể giảm bớt. Do đó Bộ Tài chính cần nhìn lại, thuế thu nhập doanh nghiệp có thể giảm, giữa 2 cái giảm và 1 cái tăng, giảm ròng hay tăng ròng sẽ xảy ra?
Bên cạnh đó, vấn đề đầu vào, nếu các doanh nghiệp phải mua và giá trị gia tăng tăng lên, chi phí hoạt động tăng lên, ảnh hưởng đến giá cả và cũng ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Cảm ơn ông!
Bộ Tài chính đã đề xuất việc tăng thuế giá trị gia tăng, áp dụng từ 1/1/2019. Cụ thể, ở nhóm đối tượng không chịu thuế VAT, Bộ Tài chính đề xuất chuyển nhóm này từ không chịu thuế VAT lên chịu thuế VAT.
Ở nhóm hàng hoá, dịch vụ như nước sạch, hoạt động văn hoá, triển lãm, thế dục thể thao, biểu diễn nghệ thuật, sản xuất phim... chịu VAT là 5% được Bộ Tài chính đánh giá là bất bình đẳng với những ngành nghề, lĩnh vực khác đang chịu VAT 10%. Bộ Tài chính đã đề xuất những hàng hoá, dịch vụ trên chuyển từ mức thuế 5% sang 10%.
Còn đối với mức thuế suất thông thường 10%, Bộ Tài chính nhận định là tương đối thấp, chưa phù hợp với thông lệ quốc tế, khó đảm bảo an toàn tài chính quốc gia.