Mặc dù Manila tuân thủ nguyên tắc một Trung Quốc nhưng quyết định trên “đã gây ra mối quan ngại rộng rãi và nghiêm trọng đối với người dân Trung Quốc”, Đại sứ Trung Quốc tại Philippines Huang Xilian hồi cuối tuần vừa rồi đã phát biểu như vậy tại một diễn đàn ở thủ đô Manila về quan hệ Trung Quốc-Philippines.
Philippines trong tháng này đã xác định bốn địa điểm quân sự mới mà quân đội Mỹ có quyền tiếp cận theo Thỏa thuận hợp tác quốc phòng nâng cao, hay EDCA. Ba trong số 4 căn cứ nói trên nằm gần vùng lãnh thổ Đài Loan và chiếc thứ tư hướng ra Biển Đông đang tranh chấp.
Các địa điểm mới nâng số địa điểm quân sự mà Mỹ có thể tiếp cận trên lãnh thổ Philippines lên 9 địa điểm, theo hiệp ước được ký năm 2014 cho phép Mỹ luân phiên triển khai quân đội trong thời gian lưu trú dài ngày cũng như xây dựng và vận hành các cơ sở trên các căn cứ đó.
“Rõ ràng, Mỹ có ý định tận dụng các địa điểm mới theo EDCA để can thiệp vào tình hình trên eo biển Đài Loan nhằm phục vụ các mục tiêu địa chính trị và thúc đẩy chương trình nghị sự chống lại Trung Quốc của mình,” ông Huang nói đồng thời cảnh báo thêm rằng Mỹ làm điều đó bằng cách hy sinh lợi ích của Philippines và khu vực.
Bộ Quốc phòng Philippines cho biết trong một tuyên bố sau đó cũng vào cuối tuần vừa rồi rằng, trong bối cảnh căng thẳng ở eo biển Đài Loan, “cần thận trọng chuẩn bị cho mọi tình huống bất ngờ để đảm bảo an toàn cho người Philippines ở nước ngoài, đặc biệt là những người sống ở Đài Loan”. Có khoảng 150.000 người Philippines đang làm việc ở đó.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Arsenio Andolong nhấn mạnh Philippines tuân thủ chính sách một Trung Quốc và việc thực thi EDCA “không nhằm chống lại bất kỳ quốc gia nào”.