Sách Trắng được công bố trong bối cảnh quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ đang căng thẳng sau chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi. Cuốn sách có tên “Vấn đề Đài Loan và sự nghiệp thống nhất Trung Quốc trong kỷ nguyên mới”.
Trung Quốc tập trận gần Đài Loan. Ảnh: Reuters.
Đây là Sách Trắng thứ 3 về vấn đề Đài Loan được Trung Quốc phát hành kể từ năm 1993. Theo truyền thông Trung Quốc, việc ban hành Sách Trắng lần này là nhằm tiếp tục tái khẳng định một thực tế và hiện trạng rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc, thể hiện “ý chí và quyết tâm của Đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC) và nhân dân Trung Quốc” trong việc thống nhất đất nước, đồng thời nêu rõ lập trường và chính sách của Đảng và chính phủ Trung Quốc trong việc thúc đẩy thực hiện thống nhất đất nước trong kỷ nguyên mới.
Sách Trắng nhấn mạnh, nguyên tắc Một Trung Quốc là đồng thuận chung của cộng đồng quốc tế. “Chỉ có một Trung Quốc trên thế giới, sự thật lịch sử và pháp lý rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc không thể chối cãi, vị thế của Đài Loan chưa bao giờ là một quốc gia mà là một phần của Trung Quốc không thể thay đổi”.
Sách Trắng cho biết, “CPC luôn coi việc giải quyết vấn đề Đài Loan và thống nhất hoàn toàn đất nước là sứ mệnh lịch sử không thay đổi của mình”, đồng thời khẳng định việc thống nhất hoàn toàn Trung Quốc được quyết định bởi lịch sử và văn hóa của dân tộc Trung Hoa, cũng như “thời và thế của quá trình phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa”. Sách Trắng cho rằng, Trung Quốc “đang tiến gần hơn, tự tin hơn và có khả năng hơn trong việc thực hiện mục tiêu thống nhất hoàn toàn đất nước” so với bất kỳ thời kỳ lịch sử nào.
Sách Trắng nhấn mạnh, “thống nhất trong hòa bình và một quốc gia, hai chế độ” là phương châm cơ bản trong giải quyết vấn đề Đài Loan và là cách tiếp cận tốt nhất để thực hiện thống nhất đất nước. Tuy nhiên Trung Quốc “sẽ không để bất kỳ khoảng trống nào” cho các hoạt động ly khai đòi “Đài Loan độc lập”, “không cam kết từ bỏ sử dụng vũ lực và bảo lưu lựa chọn thực hiện mọi biện pháp cần thiết, nhằm vào sự can thiệp của các thế lực bên ngoài và thiểu số các phần tử ly khai đòi ‘Đài Loan độc lập’ và các hoạt động ly khai”, nhấn mạnh “phương thức phi hòa bình sẽ là biện pháp cuối cùng được thực hiện trong trường hợp bắt buộc”.
Trước đó, hồi tháng 8/1993 và tháng 2/2000, chính phủ Trung Quốc từng hai lần phát hành Sách Trắng về vấn đề Đài Loan. Trong một phát biểu sau khi Sách Trắng mới nhất được công bố, người phát ngôn Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc cho rằng, “trước tình hình mới, việc công bố Sách Trắng mới về thống nhất đất nước là cần thiết”, đồng thời tuyên bố, công cuộc phục hưng dân tộc Trung Hoa “đã bước vào một tiến trình lịch sử không thể đảo ngược” và Trung Quốc “đã có điều kiện hơn, có niềm tin hơn và có khả năng hơn để hoàn thành sự nghiệp vĩ đại thống nhất đất nước”./.