Cuộc họp nhằm giảm bớt căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn thứ hai và thứ ba thế giới được tổ chức vào thời điểm Tokyo lo ngại rằng Bắc Kinh sẽ sử dụng vũ lực để kiểm soát Đài Loan sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraine. Nhật Bản lo ngại bị lôi kéo vào cuộc xung đột giữa Trung Quốc và Đài Loan đồng thời cũng lo ngại cuộc xung đột này sẽ phá vỡ thương mại toàn cầu.
Nhật Bản vào tháng 12 năm ngoái cho biết họ sẽ tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng trong vòng 5 năm tới lên 2% tổng sản phẩm quốc nội - tổng cộng là 320 tỷ USD - để ngăn chặn Trung Quốc sử dụng hành động quân sự. Bắc Kinh đã tăng chi tiêu quốc phòng lên 7,1% vào năm ngoái và ngân sách quốc phòng của Trung Quốc nhiều gấp bốn lần so với Nhật Bản.
Tokyo có kế hoạch mua các tên lửa tầm xa hơn để có thể tấn công Trung Quốc đại lục và tích trữ các loại vũ khí khác mà nước này cần để có thể đảm bảo sức mạnh cho họ nếu một cuộc xung đột xảy ra với nước láng giềng.
"Tình hình an ninh quốc tế đã trải qua những thay đổi lớn và chúng ta đang chứng kiến sự quay trở lại của chủ nghĩa đơn phương, chủ nghĩa bảo hộ và tâm lý Chiến tranh Lạnh", Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Sun Weidong đã phát biểu như vậy khi khai mạc cuộc họp tại thủ đô Tokyo với Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Shigeo Yamada.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản, chiếm khoảng 1/5 kim ngạch xuất khẩu và gần 1/4 kim ngạch nhập khẩu của nước này. Trung Quốc cũng là một cơ sở sản xuất chính cho các công ty Nhật Bản.
Ông Yamada đã nói với người đồng cấp Sun rằng: “Mặc dù quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc có rất nhiều triển vọng, nhưng chúng ta cũng đang phải đối mặt với nhiều vấn đề và mối lo ngại”.
Ông Yamada đã nói đến cuộc tranh chấp giữa hai nước xung quanh một quần đảo ở Biển Hoa Đông mà Nhật Bản gọi là Senkaku và Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, các cuộc tập trận quân sự chung gần đây của Bắc Kinh với Moscow cũng như việc Nhật Bản phát hiện các khinh khí do thám được cho là của Trung Quốc ít nhất ba lần kể từ năm 2019.
Sau vụ Mỹ bắn rơi một khinh khí cầu của Trung Quốc, Nhật Bản tuần trước cho biết họ có kế hoạch làm rõ các quy định để cho phép các máy bay chiến đấu của họ bắn hạ các khinh khí cầu vi phạm không phận của họ.