Trực thăng tấn công Ka-52 "Alligator" (Cá sấu) được sản xuất tại nhà máy Progress thuộc tập đoàn trực thăng nằm ở vùng Viễn Đông Nga. Những chiếc "Alligator" và phiên bản hải quân "Katran" (Ka-52K) chỉ được sản xuất tại đây.
Vua gió lốc
Các cánh quạt chính của máy bay trực thăng tấn công-trinh sát Ka-52 "Alligator".
Cấu trúc chủ yếu của bất kỳ loại máy bay trực thăng này chính là cánh quạt. Các quốc gia sở hữu công nghệ sản xuất riêng chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay. Và các máy bay trực thăng cánh quạt đôi quay đồng trục (không có cánh quạt đuôi) chỉ được sản xuất tại Nga.
“Các lưỡi cánh quạt trên máy bay trực thăng Ka-52 hoàn toàn bằng composite. Đầu tiên, chế tạo trục đỡ chính, rất phức tạp, bao gồm hệ thống chống đóng băng, tải trọng chống rung (rung động dẫn đến hiện tượng uốn và xoắn - gây tai nạn cho máy bay). Tất cả các cơ phận này hàn thành một khối, gắn lên đó phần đuôi và đầu cánh". Lưỡi cánh quạt hoàn thiện được làm sạch và gửi sang xưởng sơn."- Ivan Tereshchenko, quản đốc nhà máy Progress nói với Sputnik.
Trực thăng làm từ titan và sợi thủy tinh
Tính tổng thể, Ka-52 có hơn một nửa cấu tạo từ vật liệu tổng hợp. Các thành phần ốp, mui trước, cửa, dầm đuôi - gần như tất cả những thứ này được làm từ các lớp sợi thủy tinh dày đặc và các tấm tổ ong đặt giữa chúng (phần bọc thép riêng biệt được ghép lên sau đó). Composite là vật liệu bền vững, nhưng cần xử lý theo cách đặc biệt.
(Ảnh: Sputnik)
"Chúng tôi đặt sợi thủy tinh thô vào khuôn có hình dạng cần thiết của thiết bị, nhồi chất có cấu trúc tổ ong làm đầy, dán keo, gói 'chiếc bánh này' vào túi chân không và chuyển đến nồi hấp để nướng.
Vật liệu tổng hợp không được uốn cong, cắt gọt. Ngoài ra, chúng cực kỳ bền, vượt trội so với kim loại cùng trọng lượng. Ví dụ, lưỡi của cánh quạt Ka-52 có chiều dài 7 mét chỉ nặng có 74 kg." - Ivan Tereshchenko nói.
Tuy nhiên, để vật liệu tổng hợp có được khả năng chịu lực cần thiết, cần phải nung trong 12 giờ ở nhiệt độ 120-170 độ C, dưới áp suất lên đến 7 atm. Ngoài ra, do độ nhớt và dạng sợi, composite sau khi nung trở nên khó cắt gọt.
Tại nhà máy Progress, có robot đặc biệt để cắt sợi thủy tinh bằng dòng nước phun áp lực mạnh với cát mịn. Một máy cắt tia nước như vậy có thể xử lý ngay cả những kim loại cứng nhất, chưa nói đến vật liệu tổng hợp.
Máy cái robot để cắt các chi tiết composite. (Ảnh: Sputnik)
Các chi tiết composite hoàn thiện được gửi đến xưởng lắp ráp tổng hợp, nơi chúng được gắn vào khung thân máy bay.
"Bộ khung xương" của trực thăng chiến đấu được làm bằng titan và nhôm. Bộ khung được chế tạo thủ công, với sự trợ giúp của các dụng cụ khí nén. Không thể làm theo cách khác vì hình dạng cấu trúc phức tạp. Thân máy bay trực thăng được lắp ráp trên các giá đỡ. Tất cả mối ghép phải thật hoàn hảo, không được phép sai lệch và có khe hở.
"Chúng tôi có hai giá đỡ chính, dây chuyền lắp ráp kép. Ban đầu, phần khung trung tâm được đưa lên giá đỡ, sau đó gắn vào đó thùng nhiên liệu, phần đuôi và mũi, tất cả được gắn ghép chắc chắn.
Việc lắp ghép thân máy bay là giai đoạn quan trọng nhất, được thực hiện dưới sự giám sát đặc biệt của bộ phận kiểm tra kỹ thuật và khách hàng. Chỉ cần một lỗi nhỏ nhất, toàn bộ chiếc trực thăng sẽ bị từ chối nghiệm thu" - Dmitry Konovalov, phụ trách xưởng lắp ráp, nói với phóng viên Sputnik.
(Ảnh: Sputnik)
Đóng gói và cất cánh
Sau khi rời khỏi giá đỡ, máy bay được lắp đặt tất cả các phần vỏ mũi, cánh, và khoang công nghệ. Để kiểm tra độ cứng trên thân máy bay, kỹ sư lắp đặt mô hình hộp số và động cơ có trọng lượng tương đương. Dưới tải trọng, nhân viên kỹ thuật kiểm tra độ trơn tru của việc đóng và mở các cửa.
“Nếu tất cả mọi thứ đóng mở tự do và không có biến dạng, chúng tôi đưa vào vòi phun nước để kiểm tra độ kín. Hệ thống đặc biệt tưới nước bằng áp lực cao trong 20 phút. Bên trong, mọi thứ phải khô ráo" - Dmitry Konovalov nói tiếp.
(Ảnh: Sputnik)
“Bước đầu tiên tại đây là lắp các đường ống dẫn nhiên liệu, chữa cháy và thủy lực. Sau đó bố trí hệ thống dây điện. Mỗi nút nối dây đều được kiểm tra cẩn thận, không được phép sai sót. Khi tất cả các hệ thống dây dẫn hoàn thành, các bộ phận thiết bị điện được lắp đặt".
Bước cuối cùng - lắp đặt hộp số và động cơ. Có hai chiếc động cơ trong chiếc "Alligator" - tuabin khí VK-2500 được sản xuất tại công ty Klimov (St. Petersburg). So với TV3-117VMA được sử dụng trên hầu hết các máy bay trực thăng Nga, VK-2500 có công suất mạnh hơn. Chúng sẽ phải nâng được "Cá sấu" lên tới độ cao 5000 mét.
Vì vậy, các động cơ được đặt đúng vị trí, tất cả các ống và đầu nối điện được kết nối. Máy bay một lần nữa được kiểm tra tỉ mỉ bởi đại diện của phòng kiểm soát kỹ thuật nhà máy và đại diện quân đội - sĩ quan VKS hoặc Hải quân.
Máy bay trực thăng Ka-52 trên dây chuyền lắp ráp cuối cùng. (Ảnh: Sputnik)
Chiến tranh chuồn chuồn
Nếu không có khiếm khuyết nào, máy bay sẽ đến xưởng thử nghiệm kiểm tra, nơi được lắp đặt vũ khí và chuẩn bị khả năng chiến đấu để chuyển đến trạm bay thử nghiệm.
“Ban đầu trực thăng được các kỹ sư và phi công của nhà máy kiểm định. Họ điều chỉnh động cơ, hộp số và thử nghiệm cánh quạt chống rung. Do đó, khi máy bay được chuyển giao cho quân đội, chúng đã quen với sự rung động. Theo đánh giá của các phi công chiến đấu, Ka-52 cực kỳ "ngoan ngoãn" và có thể dự đoán được trong chuyến bay" - Dmitry Konovalov nói.
(Ảnh: Sputnik)
Có đủ các giải pháp kỹ thuật độc đáo trên chiếc "Cá sấu". Đó là hệ thống cứu hộ phi công tránh va vào lưỡi cánh quạt, bố trí chỗ ngồi cạnh nhau không bình thường đối với một trực thăng tấn công (như trong Mi-8 hoặc máy bay ném bom Su-34), lớp bọc giáp mạnh mẽ, khả năng tàng hình. Và về tải trọng chiến đấu, tốc độ và trần bay, "Alligator" vượt qua các đối thủ chính: Longbow AH-64D Apache của Mỹ và Tiger Eurocopter từ châu Âu.
Ka-52 được trang bị pháo tự động 30 mm 2A42-1, hệ thống tên lửa Sagittarius, mang theo các tên lửa dẫn đường như Attack và Vortex-1, cũng như các thùng chứa tên lửa không điều khiển S-8.
Hình bóng chim săn mồi và tiếng rít trục cánh quạt của "Cá sấu" không bị nhầm lẫn với bất cứ điều gì. Ka-52 thực sự gây ra sự kinh hoàng khi tấn công. Nhìn từ dưới đất, bạn sẽ vô thức hiểu rằng không nên nằm trong tầm ngắm của nó.
Ý kiến của phi công chiến đấu
Đại tá Makar Aksyonenko, phi công trực thăng giàu kinh nghiệm, đánh giá về "Alligato" và phiên bản hải quân "Katran".
“Kinh nghiệm hoạt động thực chiến của trực thăng Ka-52 cho thấy cỗ máy này là những 'chú ngựa chiến' tốt. 'Alligator' và phiên bản hải quân 'Kartan' thích nghi với mọi điều kiện khí hậu khắc nghiệt, có khả năng giải quyết một loạt các nhiệm vụ chiến đấu, hoạt động độc lập và phối hợp với các lực lượng mặt đất, hải quân, phòng thủ bờ biển và các đơn vị cơ động đặc biệt.
Với tư cách phi công, tôi coi Ka-52 là một máy bay tuyệt vời, vẫn còn chưa được khai thác đầy đủ khả năng chiến thuật. Nhưng qua những phẩm chất chiến đấu đã được chứng minh, dòng trực thăng Kamov-52 có thể được coi là tổ hợp hàng không tiên tiến nhất của quân đội hiện nay" - Makar Aksyonenko đánh giá.