Tranh giành Bắc Cực, Mỹ cấp tốc phát triển xe đa địa hình khí hậu lạnh

Vấn đề thay thế

Vào đầu những năm 1980, Quân đội Mỹ đã tổ chức cuộc thi Xe hỗ trợ đơn vị nhỏ (Small Unit Support Vehicle - SUSV), mà người chiến thắng là công ty Hägglunds của Thụy Điển (nay thuộc Tập đoàn BAE Systems) với phương tiện bánh xích Bv 206 mang tên SUSV M973 và đã trở thành phương tiện vận tải chính của các đơn vị Bắc Cực thuộc Lục quân và Thủy quân lục chiến.

Chiếc SUSV M973 lỗi thời cần được thay thế; Nguồn: topwar.ru

Đến thời điểm hiện tại, hoạt động của các máy SUSV đang gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng. Biến thể "kiểu Mỹ" của Bv 206 đã bị ngừng do khó khăn trong việc sửa chữa vì thiếu phụ tùng thay thế. Số lượng SUSV đang hoạt động đã giảm xuống mức tối thiểu, và vào năm tài chính 2023 sẽ bị loại biên hoàn toàn.

Nhằm tìm kiếm một phương tiện hiện đại thay thế SUSV, năm 2018, Lầu Năm Góc đã khởi động chương trình Xe hỗ trợ mọi thời tiết liên quân (Joint All Weather All Terrain Support Vehicle - JAASV).

Sau một thời gian ngắn, chương trình này đã được nâng lên một cấp độ mới và được đổi tên - từ tháng 5/2019, việc tìm kiếm phương tiện mới được thực hiện trong khuôn khổ dự án Xe chạy trên mọi địa hình thời tiết lạnh (Cold Weather All-Terrain Vehicle - CATV).

Trong năm 2019-2020, Lầu Năm Góc đã chấp nhận và xem xét các đơn đăng ký từ những nhà sản xuất tiềm năng với hai mẫu xe do hai tổ chức phát triển được chọn để tiếp tục giai đoạn sau của chương trình CATV.

Mẫu đầu tiên được cung cấp bởi công ty Oshkosh Defense của Mỹ và ST Engineering của Singapore; mẫu thứ hai được BAE Systems chào hàng, có sự tham gia của cả Hägglunds.

Trong tương lai gần

Ngày 5/4 vừa qua, Lầu Năm Góc đã ký hợp đồng với hai liên doanh sản xuất và cung cấp thiết bị cho các cuộc thử nghiệm so sánh. Một số lượng hai mẫu xe sẽ được chuyển giao trước ngày 14/6 cho Bộ Quốc phòng.

Kinh phí của các hợp đồng chưa được thông tin cụ thể, nhưng cho việc mua sắm thiết bị CATV trong năm tài chính 2021, 9,25 triệu USD đã được phân bổ; ngoài ra, trong năm nay, 6 triệu USD khác sẽ được chi cho nghiên cứu và thử nghiệm.

Các cuộc thử nghiệm so sánh hai xe vận tải sẽ được thực hiện tại Alaska, tại một trong những trung tâm huấn luyện quân đội, bắt đầu từ tháng 8 đến tháng 12/2021, nhằm kiểm tra thiết bị tại các địa bàn và trong các điều kiện thời tiết khác nhau, điển hình cho tất cả các mùa.

Tiếp theo, quá trình phân tích dữ liệu thu thập được và lựa chọn thiết kế sẽ bắt đầu. Người chiến thắng của chương trình CATV sẽ được xướng danh vào cuối quý 3 năm tài chính 2022, tức chậm nhất là giữa mùa hè năm 2022.

Sau đó, hợp đồng sản xuất hàng loạt sẽ được ký kết và đến đầu năm 2023, các nhà sản xuất sẽ phải cung cấp những chiếc CATV đầu tiên để thay thế những chiếc SUSV đã lỗi thời. Kế hoạch hiện tại dự kiến mua 110 xe CATV vào giữa thập kỷ, đủ để tái trang bị cho các đơn vị Lục quân và Thủy quân Lục chiến tại Bắc Cực.

Tùy theo tiến độ sản xuất và kết quả hoạt động thực tế, đơn hàng có thể tăng gấp rưỡi (số liệu trước đó - lên đến 200 chiếc).

Dự án quốc tế

Một trong những ứng cử viên cho hợp đồng là một chiếc xe đa dụng của Oshkosh Defense và ST Engineering. Mẫu dự thi được thực hiện trên cơ sở xe Bronco 3, đã trải qua một số thay đổi và nhận được thiết bị mới phù hợp với yêu cầu của Lầu Năm Góc và tiêu chuẩn của Quân đội Mỹ.

Hai mẫu xe sẽ được gửi đi thử nghiệm - một chiếc gồm khoang phía sau chở hàng-hành khách và chiếc thứ hai được trang bị thùng chở hàng.

Bronco 3 là xe bọc thép hai thân với khả năng vận chuyển người và hàng hóa cũng như hỗ trợ hỏa lực.

Cỗ máy này có tổng chiều dài 8,6 m với trọng lượng khi chở hàng 10,2 tấn, hai thân có khung gầm giống nhau. Một động cơ công suất 325 mã lực được gắn ở thân trước và hộp số tự động 6 cấp để dẫn động hai dải xích. Bronco 3 có khả năng chống đạn nhờ lắp đặt thêm các mô đun bảo vệ; đáy cũng được thiết kế hình chữ V để chống mìn.

Trong thân bọc thép, phương tiện có thể chứa 12 người - 4 người ở thân trước và 8 người ở thân sau; và có thể lắp đặt các vũ khí cần thiết. Với khả năng chuyên chở 6,3 tấn, xe bọc thép này có thể di chuyển trên đường với tốc độ 65 km/h và bơi với tốc độ 5 km/h.

Trên cạn, xe có thể di chuyển trên cát, tuyết dày và các bề mặt khác mà không bị giảm nghiêm trọng tính di động.

Thách thức mang tên Thụy Điển

BAE Systems cung cấp phương tiện vận chuyển đa năng BvS 10 Beoulf cho cuộc thi CATV. Đây là một trong những lựa chọn hiện đại cho sự phát triển sâu của Bv 206 cũ, được vận hành ở các quốc gia khác nhau, bao gồm Mỹ.

BvS 10 mới khác với phiên bản tiền nhiệm ở kích thước, trọng lượng và tải trọng tăng lên. Một phiên bản bọc thép của loại xe như vậy đã được phát triển và đang được sản xuất hàng loạt. BvS 10 có chiều dài 7,6 m và khối lượng ít nhất 8,5 tấn.

Xe được chia thành hai thân với bộ truyền động bánh xích riêng và cơ cấu khớp nối thủy lực, được trang bị động cơ diesel 275 mã lực và một hộp số tự động với công suất đầu ra cho cả 4 băng xích. Theo yêu cầu của khách hàng, BvS 10 có thể được trang bị giáp chống đạn/chống mảnh, được dự định lắp đặt nhiều mẫu súng máy và súng phóng lựu khói.

Chiếc BvS 10 Beowulf của BAE Systems - ứng viên thay thế SUSV M973; Nguồn: topwar.ru

Thân xe phía trước có thể chứa 4 người, trong khi thân phía sau có 8 chỗ ngồi; có thể vận chuyển hàng hóa có kích thước phù hợp. Về đặc tính cơ bản, BvS 10 ngang ngửa với Bronco 3 - tốc độ lên tới 65 km/h trên cạn và 5 km/h khi bơi. Phần gầm hiện đặc trưng bởi áp lực lên mặt đất thấp và cung cấp khả năng việt dã cao trên nhiều loại địa hình.

Thách thức và lựa chọn

Đến tháng 6/2021, hai nhà sản xuất thiết bị trên phải cung cấp cho Lầu Năm Góc mẫu xe để thực hiện các cuộc thử nghiệm so sánh, kéo dài đến cuối năm, sau đó, phân tích thông tin tích lũy được và chọn ra người chiến thắng.

Hiện vẫn chưa rõ loại xe đa dụng nào sẽ tới tay Quân đội Mỹ - lực lượng được cho sẽ phải gặp những khó khăn nhất định do đặc tính kỹ chiến thuật, tác chiến của Bronco 3 và BvS 10 gần như ngang nhau.

Họ sẽ phải tính đến không chỉ các đặc điểm chính của xe mà còn phải tính đến các thông số khác.

Điều này có nghĩa là sẽ không mất nhiều thời gian để sản xuất thiết bị thử nghiệm và nhờ đó, Lầu Năm Góc có thể tin tưởng vào việc hoàn thành kịp thời mọi công việc theo kế hoạch - bắt đầu tái trang bị cho các đơn vị ở Bắc Cực vào năm 2023.

Mặc dù số lượng xe mua trong tương lai hạn chế, thành công của cuộc thi CATV có tầm quan trọng lớn đối với sự phát triển của quân đội Mỹ.

Công nghệ mới sẽ giúp duy trì hoặc tăng khả năng chiến đấu của các đơn vị Bắc Cực - điều đặc biệt quan trọng với các kế hoạch mới của Mỹ trong việc phát triển kinh tế và sức mạnh quân sự trong khu vực.