Theo đó, những khu vực đã có quy hoạch, đã có chủ trương đầu tư, chủ trương thu hồi đất hoặc quyết định thu hồi đất, nhưng chậm hoặc chưa triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư như khu đô thị Bắc Nhà Bè- Nam Bình Chánh, khu đô thị Tây Bắc Củ Chi… đã làm hạn chế quyền lợi của người dân.
Theo UBND TP.HCM, nguyên nhân khách quan do nguồn gốc sử dụng đất trên địa bàn thành phố rất phức tạp, trong khi hồ sơ dữ liệu về quản lý đất đai, theo dõi biến động trong sử dụng đất chưa đầy đủ, kịp thời. Bên cạnh đó, chất lượng quy hoạch chưa cao, chưa thực tế, đã dẫn đến thường xuyên phải điều chỉnh nhiều dự án.
Về nguyên nhân chủ quan, một số cấp ủy, địa phương, đơn vị và lãnh đạo sở ngành thiếu sâu sát, quyết liệt trong công tác lãnh đạo, thiếu đề xuất các giải pháp tháo gỡ vướng mắc.
Do đó, TP.HCM đã giao UBND các quận huyện rà soát, giao Sở Tài nguyên Môi trường tham mưu, đề xuất UBND TP.HCM hủy bỏ việc thu hồi đất để thực hiện dự án, hoặc chuyển mục đích sử dụng đất đối với phần diện tích đã ghi trong kế hoạch sử dụng đất; công bố việc hủy bỏ cho người dân được biết để thực hiện các quyền của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Theo báo cáo của các đơn vị chuyên môn, hiện nay trên địa bàn vẫn còn khá nhiều quy hoạch không triển khai được vì thiếu vốn, nhiều dự án khi giao đất nhà đầu tư chậm triển khai… UBND TP.HCM cũng sẽ rà lại quy hoạch, nếu dự án nào không khả thi dứt khoát xóa để trả lại quyền lợi cho dân.
Theo đó, sở Tài Nguyên Môi trường cho biết sẽ phối hợp cùng UBND H.Nhà Bè và các đơn vị liên quan triển khai công tác thu hồi khu đất 23 ha xã Phước Kiển và khu đất 89,61 ha xã Nhơn Đức và Phước Lộc để lấy quỹ đất hoàn vốn cho dự án xây cầu Cần Giờ theo hình thức BT.
Sở cũng sẽ triển khai thu hồi 263,9 ha tại phường Long Trường, Trường Thạnh, Phú Hữu (Q.9) để tạo quỹ đất hoàn vốn xây dựng đường Vành đai 2.
Sở này cũng trình UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương thu hồi tạo quỹ đất hoàn vốn xây dựng đường Vành đai 2, với tổng diện tích 144 ha tại phường Bình Chiểu, Linh Đông, Tam Phú, Tam Bình (Q.Thủ Đức).
Ngoài ra, năm 2018 Sở cũng triển khai thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng khu đất 8,6 ha P.Phú Hữu (Q.9).
Hiện nay cơ quan này và các quận huyện của thành phố đang tiếp tục rà soát tình trạng sử dụng đất giai đoạn 2016-2020, với số lượng khoảng 1.283 dự án và qua rà soát ban đầu cho thấy, trên 280 dự án có dấu hiệu chậm tiến độ.
Hiện nay, TP.HCM vẫn còn 927,4 ha đất chưa sử dụng, 13.930 căn hộ và nền đất đã được hình thành trong nhiều năm nhưng chưa bố trí sử dụng, phần nào gây lãng phí ngân sách.
Qua kiểm tra, thanh tra của Sở Tài nguyên Môi trường với 346 khu đất do 10 tổng công ty và công ty nhà nước đang quản lý sử dụng, có 112 địa chỉ sử dụng sai mục đích hoặc bỏ trống, cho thuê lại, cho thấy trên địa bàn vẫn còn một số dự án chậm triển khai, quy hoạch nhiều năm chưa thực hiện, đặc biệt là đối với các công trình công cộng.
Đặc biệt, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong cũng yêu cầu Sở TN-MT rà soát lại các dự án bất động sản ở huyện Bình Chánh và huyện Nhà Bè.
"Khu vực này hiện có 85 dự án bất động sản treo, gây khó khăn cho đời sống người dân", lãnh đạo thành phố nhận xét và yêu cầu Sở TN-MT lập tổ công tác để rà soát lại và xem xét thu hồi với các dự án không thể triển khai, không để xảy ra tình trạng phân lô bán nền phá vỡ quy hoạch.
Trong số 85 dự án tại huyện Nhà Bè đang còn hiệu lực triển khai, có đến 26 dự án chưa khởi công; 28 dự án đang thực hiện các khâu giải tỏa đền bù, san lấp mặt bằng và xây dựng công trình.
Thậm chí, có những dự án mặc dù đã giải tỏa đền bù được 80-90% nhưng vẫn chưa thể triển khai, như dự án khu đô thị tại xã Phước Lộc do Công ty Tân Hải - Đại Nhân làm chủ đầu tư rộng 70ha…
Đó là chưa kể nhiều dự án nhà ở chủ đầu tư bồi thường dở dang nhưng đã hết chủ trương đầu tư, như khu nhà ở xã Phước Kiển do Công ty CP Đầu tư Minh Thành làm chủ đầu tư, khu dân cư xã Phước Kiển do Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng Tân Thuận làm chủ đầu tư; khu dân cư xã Phước Kiển do Công ty CP Phát Đạt làm chủ đầu tư…
Cá biệt toàn bộ xã Hiệp Phước được quy hoạch thành khu đô thị cảng, riêng phần cảng đã có chủ đầu tư nhưng phần đô thị với diện tích quy hoạch 1.531ha vẫn chưa có chủ đầu tư. Hiện nay huyện đang kiến nghị TP.HCM để tháo gỡ khó khăn tại dự án này.
Song song đó, TP.HCM cũng đã đề xuất giải pháp xử lý dự án khu đô thị Thanh Đa - Bình Quới vì đã giao cho nhà đầu tư hơn 20 năm nay nhưng vẫn không triển khai hạng mục gì. Tình trạng trên làm cho người dân mỏi mệt đi cũng dở mà ở cũng không xong.
Mới đây tại cuộc họp báo về kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND TP.HCM đã yêu cầu rà soát lại các dự án nhà ở trong khu tái định cư 160ha, dự án nào giao đất không đúng quy định, giao xong nhưng chậm triển khai, TP.HCM cương quyết thu hồi để đấu giá.
UBND TP.HCM yêu cầu UBND quận, huyện giúp Sở TN-MT, không để kéo dài tình trạng này thêm. Bởi vì có những dự án giao cho chủ đầu tư nhưng kéo dài không chấp nhận được.
Sở TN-MT phải rà soát các dự án chậm triển khai và phải thực hiện xong trong quý 3/2018 để báo cáo cấp có thẩm quyền. Sở Quy hoạch Kiến trúc phải rà lại một số quy hoạch chứ không thể chấp nhận những quy hoạch kéo dài nhiều năm mà không triển khai được rồi để người dân khổ.