Theo Nhà xuất bản Đại học Oxford (chịu trách nhiệm thực hiện Oxford English Dictionary từ cuối thế kỷ 19) thì "Oxford Word of the Year" là danh hiệu dành cho từ hoặc thành ngữ, phản ánh đặc tính, tâm trạng hoặc mối bận tâm của số đông trong năm qua.
Ngoài ra, nó phải có tiềm năng lâu dài như trở thành thuật ngữ văn hóa, xuất hiện trên nhiều lần trên Internet.
Oxford Word of the Year - 2018
Và danh hiệu Oxford Word of the Year năm nay được trao cho "toxic".
"Toxic" là một tính từ chỉ sự độc hại, có độc. Nó được người dùng Internet nhắc đến vô số lần trong năm 2018, không chỉ vì tình hình biến đổi khí hậu, ô nhiễm gia tăng trên toàn thế giới. Tính từ này còn chỉ sự hằn học, tiêu cực trong hành vi, suy nghĩ và thái độ của cá nhân, nhóm người hoặc cộng đồng.
Chính xác thì, "toxic" xuất hiện ở mọi nơi trên thế giới, theo cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen.
Bạn có thể hiểu "toxic" theo hình ảnh này
... hoặc cả cái này nữa
Những từ điển uy tín như Oxford, Merriam-Webster, Macquarie và Dictionary.com đã chọn ra từ ngữ của năm chủ yếu theo tần suất tra cứu. Từ ngữ của năm 2017 là "youthquake" - chỉ làn sóng mạnh mẽ của giới trẻ khi tham gia các phong trào thời trang, âm nhạc...
Theo dữ liệu của năm 2018, từ "toxic" đã tăng 45% về số lần nó được tra cứu trên từ điển Oxford online. Sau "toxic", dưới đây là 10 từ ngữ được tra cứu nhiều nhất/xuất hiện nhiều nhất trong năm 2018:
- Chemical (hóa chất)
- Masculinity (sự nam tính)
- Substance (chất, vật chất)
- Gas (khí gas, khí độc)
- Environment (môi trường)
- Relationship (mối quan hệ)
- Culture (văn hóa)
- Waste (chất thải)
- Algae (tảo)
- Air (không khí)
Khi ghép "toxic" với 10 từ ngữ bên dưới, chúng đều có ý nghĩa. Ví dụ như "toxic masculinity" - dịch thoát khá khó, hãy hiểu đơn giản là phụ nữ luôn muốn rời bỏ những anh chàng nam tính theo kiểu độc đoán hằn học (khi đó là toxic relationship, mối quan hệ độc hại, gây hại).
"Toxic chemical" thì sao? Hóa chất độc hại là điều mà con người thế kỷ 21 rất quan tâm vì chúng gây ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến môi trường và sức khỏe.
Trên thực tế, từ "toxic" có lịch sử khá lâu đời. Nó đã xuất hiện lần đầu tiên trong những văn bản viết bằng tiếng Anh từ giữa thế kỷ 17, nghĩa là "bị đầu độc" hoặc "tẩm độc".
"Toxic" là từ vay mượn của "toxicum" trong tiếng Latin cổ, còn trong nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp là "toxikon pharmakon" - loại chất độc tẩm vào mũi tên của các chiến binh cổ đại, giúp lấy mạng kẻ thù dễ dàng hơn.
Còn khoảng 1 tháng rưỡi nữa là hết năm 2018, cùng hy vọng năm 2019 sẽ bớt "toxic" đi, càng nhiều càng tốt.