Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. (Ảnh: Reuters)
Việc sa thải giám đốc SBU Ivan Bakanov, một người bạn từ thời thơ ấu của ông Zelensky, và Trưởng công tố Iryna Venediktova được thông báo trong các sắc lệnh hành pháp đăng trên trang web của văn phòng tổng thống.
Đây được đánh giá là hai vụ sa thải chính trị cấp cao nhất kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự ngày 24/2, buộc toàn bộ cỗ máy nhà nước của Ukraine phải tập trung vào chiến tranh.
Trong đoạn đăng trên Telegram, ông Zelensky nói rằng ông sa thải những quan chức hàng đầu này vì nhiều người trong cơ quan mà họ quản lý đã hợp tác với Nga, vấn đề từng xảy ra cả ở những cơ quan khác.
Ông Zelensky cho biết 651 trường hợp cáo buộc phản quốc và hợp tác với nước ngoài đã được phát hiện trong các cơ quan công tố và thực thi pháp luật, và có hơn 60 viên chức trong hai cơ quan do Bakanov và Venediktova quản lý đã làm việc chống lại Ukraine ở các vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát.
Số vụ án phản quốc đó cho thấy thách thức to lớn mà Ukraine đang phải đối mặt trong cuộc xung đột với Nga mà Kiev gọi là trận chiến sinh tồn.
"Một loạt vụ phạm tội chống lại nền tảng an ninh nhà nước đặt ra những câu hỏi rất nghiêm trọng với lãnh đạo cơ quan liên quan. Mỗi câu hỏi này sẽ nhận được câu trả lời thích hợp", ông Zelensky nói.
Nga đã giành được một dải đất rộng khắp miền Nam và miền Đông Ukraine từ khi triển khai chiến dịch quân sự.
Vẫn chưa rõ vì sao vùng Kherson thất thủ nhanh như vậy, tương phản với sự kháng cự quyết liệt xung quanh Kiev khiến Nga cuối cùng phải rút lui để tập trung vào vùng Donbass.
Trong bài phát biểu lúc đêm muộn, ông Zelensky nhấn mạnh vụ bắt giữ cựu giám đốc SBU gần đây với cáo buộc phản quốc. Đó là người phụ trách giám sát bán đảo Crimea mà Nga đã sáp nhập từ năm 2014.
Ông Zelensky cho biết đã sa thải quan chức an ninh hàng đầu đó ngay từ khi xung đột mới nổ ra, một quyết định đến nay đã được chứng minh là hợp lý.
"Đã thu thập đủ bằng chứng để củng cố cáo buộc phản quốc đối với người này. Tất cả hoạt động phạm tội hình sự của ông ta đều đã được ghi chép", ông nói.
Ông Bakanov được bổ nhiệm làm giám đốc SBU từ năm 2019, là một trong hàng loạt gương mặt mới nổi lên sau khi ông Zelensky đắc cử đầu năm đó.
Ông Zelensky bổ nhiệm Oleksiy Symonenko làm trưởng công tố mới trong một sắc lệnh vừa được đăng trên trang web của văn phòng tổng thống.