Kể từ sau khi ông Duterte trở thành Tổng thống Philippines vào tháng 6/2016, Manila đã tìm kiếm cơ hội mua các loại vũ khí hiện đại và vũ khí loại nhỏ phục vụ cuộc chiến chống các tay súng Hồi giáo có mối liên hệ với tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS hoạt động ở quốc gia này.
Tuy nhiên, trước những cáo buộc vi phạm nhân quyền liên quan tới chiến dịch chống ma túy của Tổng thống Duterte, Mỹ đã từ chối bán súng trường cho Philippines. Hành động của Mỹ buộc ông Duterte phải đi tìm nhà cung cấp mới. Dù lâu nay phụ thuộc lớn vào nguồn cung cấp vũ khí từ Mỹ, Philippines giờ buộc phải chuyển sang mua khí tài của Nga và Trung Quốc.
Thực tế, người Mỹ không hề tôn trọng lời nói của họ”, RT dẫn lời ông Duterte phát biểu trước đám đông gồm các ngư dân và nông dân tập trung ở một phòng tiếp đón của phủ Tổng thống hôm 5/3 nhằm giải thích lý do nhà lãnh đạo Philippines tìm kiếm các đối tác mới cung cấp vũ khí.
Theo ông Duterte, Nga và Trung Quốc đã ủng hộ quyết định của Tổng thống Philippines và còn hứa cung cấp miễn phí một số mặt hàng vũ khí.“
“Khi tôi tới Trung Quốc, tôi đã đề nghị nhà lãnh đạo Tập Cận Bình giúp đỡ. Tôi đã nói là ‘cần vũ khí’ và ông Tập nói ‘Không thành vấn đề. Không cần trả tiền cho chúng tôi, tất cả sẽ là của ngài”, ông Duterte nói.
“Khi tôi có mặt ở Nga, tôi nói ‘Tôi đến đây để tìm kiếm sự giúp đỡ’. 'Được thôi, tôi sẽ cho ngài miễn phí'”, ông Duterte thuật lại đoạn hội thoại trong cuộc gặp hồi năm ngoái với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Sau chuyến thăm tới Moscow hồi tháng 5/2017 của ông Duterte, Nga đã chuyển cho Philippines một tàu chở vũ khí. Còn vào tháng 10/2017, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu đã đích thân giám sát hoạt động chuyển giao 5.000 khẩu Kalashnikov và 1 triệu viên đạn cho Philippines. Đây là một phần trong động thái tăng cường quan hệ giữa Moscow và Manila. Ngoài súng máy và đạn dược, Hạm đội Thái Bình Dương của Nga còn chuyển 20 xe tải quân sự cho Các lực lượng vũ trang Philippines.
Về phần mình, Bắc Kinh cũng đã chuyển hàng loạt vũ khí cho Manila. Cụ thể, Trung Quốc đã tài trợ hàng ngàn khẩu súng trường cùng hàng trăm súng bắn tỉa và đạn dược cho Philippines trong tháng 6 và 10 năm ngoái. Động thái này nhằm thể hiện “mối quan hệ thân thiện và hợp tác” giữa hai nước.
Tuy nhiên, Tổng thống Duterte cũng nhấn mạnh việc mua vũ khí của Nga và Trung Quốc không có nghĩa là Philippines muốn tách khỏi Mỹ và tham gia vào khối liên minh quân sự với Bắc Kinh hoặc Moscow.
“Không hề có liên minh quân sự nào. Tôi cũng không sẵn lòng để làm việc này. Cho tới ngày hôm nay, Nga và Trung Quốc chưa từng đòi hỏi một mảnh giấy hay cái bút nào. Nhưng nếu máy bay chở tôi nổ tung hoặc xảy ra một vụ đánh bom bên đường, hãy hỏi CIA. Đó là kinh nghiệm của tôi và tôi muốn chia sẻ với các bạn”, ông Duterte nói.