Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu từ Nhà Trắng ngày 16-8 sau khi lực lượng Taliban nắm quyền kiểm soát thủ đô Kabul. Ảnh: AP
Phát biểu về tình hình Afghanistan từ Nhà Trắng ngày 16-8, Tổng thống Biden nhấn mạnh ông kiên quyết giữ nguyên quyết định của mình.
"Sau 20 năm, tôi đã học được một cách khó khăn rằng không bao giờ là thời điểm thích hợp để rút lực lượng Mỹ. Đó là lý do tại sao chúng ta vẫn ở đó. Chúng tôi hiểu những rủi ro. Chúng tôi đã lên kế hoạch cho mọi kịch bản bất thường. Nhưng tôi luôn hứa với người dân Mỹ rằng tôi sẽ thẳng thắn với các bạn".
Ông Biden nói rằng ông sẽ không lặp lại "những sai lầm trong quá khứ" bằng cách chiến đấu trong một cuộc xung đột không còn vì lợi ích của Mỹ. Sự sụp đổ của các lực lượng vũ trang Afghanistan là một dấu hiệu cho thấy rút quân là một quyết định đúng đắn.
Bởi vì theo ông Biden, "sự thật là điều này diễn ra nhanh hơn chúng tôi dự đoán. Vậy điều gì đã xảy ra? Các nhà lãnh đạo Afghanistan đã bỏ cuộc và chạy trốn khỏi đất nước. Quân đội Afghanistan sụp đổ, đôi khi không cần cố gắng chiến đấu".
Ông Biden cho biết: "Khi tôi nhậm chức, tôi được thừa hưởng một thỏa thuận mà Tổng thống Trump đã đàm phán với Taliban. Theo thỏa thuận đó, các lực lượng Mỹ sẽ rời Afghanistan vào ngày 1-5-2021, chỉ hơn ba tháng sau khi tôi nhậm chức.
Quân Mỹ giảm trong thời chính quyền Trump từ khoảng 15.500 xuống còn 2.500 quân. Taliban khi ấy đang ở thời kỳ mạnh nhất về mặt quân sự kể từ năm 2001.
Sự lựa chọn mà tôi phải đưa ra với tư cách là tổng thống là tuân theo thỏa thuận đó hoặc chuẩn bị quay lại chiến đấu với Taliban vào giữa mùa giao tranh mùa xuân".
Tổng thống Biden thừa nhận sự sụp đổ của các lực lượng vũ trang Afghanistan diễn ra nhanh hơn dự đoán nhưng khẳng định các kế hoạch dự phòng đã được thực hiện. Mỹ "đã tạo mọi cơ hội cho họ để xác định tương lai của chính mình nhưng không thể cho họ ý chí chiến đấu vì tương lai đó".
Tổng thống Biden cho biết ông thà nhận tất cả những lời chỉ trích về thảm họa xảy ra ở Afghanistan hơn là chuyển quyết định này cho một tổng thống Mỹ khác. "Bởi vì đó là quyết định phù hợp, đó là quyết định đúng đắn cho dân tộc ta.
Các tay súng Taliban xuất hiện ở sân bay Kabul hôm 16-8. Ảnh: Reuters
Sự lựa chọn phù hợp cho các thành viên dũng cảm của chúng tôi, những người đã liều mạng sống để phục vụ đất nước. Và đó là lựa chọn phù hợp cho nước Mỹ" – nhà lãnh đạo Mỹ nêu rõ.
Ông Biden khẳng định:
"Chúng tôi sẽ bảo vệ người dân của chúng tôi bằng vũ lực tàn khốc nếu cần thiết. Nhiệm vụ quân sự hiện tại của chúng tôi rất ngắn về thời gian, giới hạn về phạm vi và tập trung vào các mục tiêu: Đưa người dân và đồng minh đến nơi an toàn và nhanh chóng nhất.
Và một khi chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ này, chúng tôi sẽ kết thúc việc rút quân của mình. Chúng ta sẽ kết thúc cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ sau 20 năm dài đổ máu".
Theo tổng thống Mỹ, "chúng tôi đã nói rõ với Taliban, nếu họ tấn công nhân viên của chúng tôi hoặc làm gián đoạn hoạt động của chúng tôi, Mỹ sẽ có mặt nhanh chóng và phản ứng sẽ nhanh chóng, mạnh mẽ. Chúng tôi sẽ bảo vệ người dân của chúng tôi bằng vũ lực tàn khốc nếu cần thiết".
Một quan chức quốc phòng cho biết Mỹ có ý định đưa hàng chục ngàn người Afghanistan, những người làm việc cho chính phủ Mỹ rời khỏi Afghanistan và đang tìm chỗ ở tạm thời cho họ tại Fort McCoy ở bang Wisconsin và Fort Bliss ở bang Texas.
Bài phát biểu của Tổng thống Biden được đưa ra sau những cảnh hỗn loạn tại sân bay Kabul, nơi những người Afghanistan tuyệt vọng được nhìn thấy đang bám vào máy bay quân sự của Mỹ để cố gắng thoát khỏi sự tiếp quản của Taliban.