Với hơn 130 tuổi, Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng) là thành phố du lịch nổi tiếng ở Việt Nam, nằm trên cao nguyên Lâm Viên ở độ cao 1.500 m so với mặt nước biển. Thời Pháp thuộc, Đà Lạt có hơn 1.300 biệt thự với kiến trúc đa dạng, nhiều nhất là kiến trúc phía bắc nước Pháp nên được ví là "tiểu Paris".
Quy hoạch tỉnh Lâm Đồng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nêu rõ, phấn đấu đến năm 2045, Lâm Đồng trở thành thành phố trực thuộc trung ương gồm 3 quận, 3 thị xã, 3 huyện.
Theo lộ trình đã được duyệt, đến năm 2025, Lâm Đồng sẽ nhập huyện Lạc Dương vào TP Đà Lạt. Thị trấn Lạc Dương trở thành phường của TP Đà Lạt.
Sau khi sáp nhập, diện tích tự nhiên của TP Đà Lạt sẽ tăng từ 391,15 km2 lên 1.705,09 km2, gấp 4,3 lần. Dân số cũng tăng từ 258.014 người lên 293.649 người. Theo đó, TP Đà Lạt sẽ có 22 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 12 phường, 1 thị trấn và 9 xã. Trong đó, tổng số 12 phường cũng đảm bảo tỷ lệ về số phường trên tổng số đơn vị hành chính cấp xã quy định. Thành phố mới có địa giới hành chính tiếp giáp với hai tỉnh Khánh Hòa và Đắk Lắk.
Cũng theo quy hoạch trên, đến năm 2045, TP Đà Lạt sẽ trở thành quận, thuộc khu vực nội thành thành phố trực thuộc trung ương Lâm Đồng.
Với quy mô sau mở rộng là 1.707km2, Đà Lạt sẽ trở thành quận có diện tích lớn nhất cả nước, gấp 13,6 lần quận rộng nhất Việt Nam hiện tại là Ô Môn (TP Cần Thơ) - 125,4km2.
Quy mô "quận Đà Lạt" trong tương lai lớn hơn 13 tỉnh thành gồm Hải Dương, Hải Phòng, Đà Nẵng, Nam Định, Hậu Giang, Thái Bình, Vĩnh Long, Cần Thơ, Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hà Nam, Bắc Ninh.
Thành phố đẳng cấp quốc tế
Cũng theo bản quy hoạch trên, Đà Lạt trong tương lai sẽ trở thành trung tâm du lịch chất lượng cao của cả nước và khu vực Đông Nam Á, là trung tâm giáo dục, đổi mới sáng tạo; phát triển kinh tế ban đêm, hiện đại, đẳng cấp quốc tế.
Với diện tích tự nhiên rộng gấp 4,3 lần, dân số tăng thêm gần 40.000 người, Đà Lạt mở rộng sẽ có thêm nhiều tiềm năng để phát triển du lịch - văn hóa, phát triển các ngành dịch vụ, thương mại, công nghiệp hỗ trợ du lịch. Tuy nhiên, việc sáp nhập cũng đặt ra nhiều thách thức cho Đà Lạt, đặc biệt là trong việc bảo vệ môi trường và phát triển đô thị bền vững.
Trước đó, theo nhiệm vụ điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung TP Đà Lạt và vùng phụ cận đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hồi tháng 3/2023, Đà Lạt trong tương lai được mở rộng, sẽ gồm 6 đô thị vệ tinh , lấy thành phố hiện hữu làm trung tâm hành chính, du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, bảo tồn các di sản kiến trúc. Quy mô dân số Đà Lạt và vùng phụ cận đến năm đến năm 2035 khoảng 1.100.000 - 1.150.000 người; đến năm 2045 khoảng 1.900.000 - 1.950.000 người.
Văn bản điều chỉnh cũng lưu ý địa phương cần đón đầu những dự án sắp tới mà Lâm Đồng đang triển khai để đáp ứng yêu cầu phát triển mới của thành phố như đường cao tốc, hàng không. Đáng chú ý như mối quan hệ giữa Đà Lạt và vùng phụ cận với TP Bảo Lộc; giữa sân bay Liên Khương, tuyến đường sắt Phan Rang – Đà Lạt và hệ thống đường cao tốc, quốc lộ,…
Điều này nhằm giải quyết tình trạng ách tắc giao thông, không gian đô thị đang bị phá vỡ, đặc biệt là vùng lõi của Đà Lạt; giữ cho vùng lõi Đà Lạt không bị "biến dạng" trước làn sóng đô thị hóa mạnh mẽ từ bất động sản du lịch và nhập cư.
Bên cạnh đó, UBND TP đang có định hướng phát triển mô hình kinh tế đêm trên địa bàn đến năm 2030. Cụ thể, đến hết năm 2023, triển khai 4 mô hình kinh tế ban đêm gồm: Công viên nhạc nước tại Vườn hoa TP Đà Lạt; Tuyến phố ẩm thực khu vực đường Trần Lê và hồ Hoàng Văn Thụ; Tuyến phố đêm Khu Hòa Bình, Ba Tháng Hai, Trương Công Định, Tăng Bạt Hổ, Nguyễn Chí Thanh; Khu vực quảng trường Lâm Viên.
Giai đoạn 2023 - 2030 với 4 mô hình kinh tế ban đêm: Khu phố đi bộ - đoạn từ giao lộ Đinh Tiên Hoàng - Trần Quốc Toản đến Vườn hoa thành phố với chiều dài khoảng 1.600 m; chợ đêm tại khu vực công viên Ánh Sáng; Khu vực công viên mở - Nhà triển lãm - Đường sách tại Công viên Xuân Hương; Tổ hợp các khu, điểm du lịch Thung lũng Tình yêu, Đồi Mộng mơ, Đồi Thống Nhất.
Định hướng phát triển 7 mô hình kinh tế ban đêm tương lai như: Khu Trung tâm Hòa Bình; Công viên Trần Quốc Toản; Khu dân cư Lữ Gia; Khu du lịch quốc gia hồ Tuyền Lâm; Khu du lịch hồ Prenn; Khu dân cư mới Cam Ly; Khu phố đi bộ dọc theo suối Cam Ly.