Thứ từng vô hiệu hóa hẳn 1 'tổng thống' tự phong vừa tái xuất ở Ukraine?

Thứ từng vô hiệu hóa hẳn 1 'nguyên thủ tự phong'?

Dzhokhar Musayevich Dudayev là Tổng thống tự phong đầu tiên của nước Cộng hòa Chechnya Ichkeria ly khai khỏi Nga năm 1991.

Dudayev là người đã lãnh đạo binh lính Chechnya chống lại Nga trong Chiến tranh Chechnya lần 1 (1994 - 1996). Năm 1995, khi Grozny thất thủ, Dudayev rời dinh Tổng thống, đưa lực lượng của mình di chuyển về vùng núi non hiểm trở miền phía nam tiếp tục chiến đấu.

Ngày 21/4/1996, khi sử dụng điện thoại vệ tinh INMARSAT, vị trí của ông này đã bị phát hiện bởi một máy bay trinh sát Nga và Dudayev đã trở thành mục tiêu của một tên lửa dẫn đường bằng laser.

Cho tới hiện tại, người ta đã xác định loại tên lửa đã tiêu diệt Dudayev nhiều khả năng là tên lửa đạn đạo chiến thuật OTR-21 "Tochka-U" (Định danh NATO là SS-21 Scarab) đã có nâng cấp.

"Tochka-U" là tổ hợp là vũ khí cấp chiến thuật của Liên Xô có thể gây ra sức tàn phá tương đương tên lửa đạn đạo chiến thuật ATACMS của Mỹ (được khai hỏa bằng M142 HIMARS và M270 MRLS).

Tochka-U sử dụng tên lửa 9M79 với động cơ nhiên liệu rắn đã được cải tiến giúp tăng tầm bắn. Không những vậy độ chính xác cũng được cải thiện bằng nâng cấp hệ thống điều khiển. Tên lửa và bệ phóng đặc biệt được đặt lên khung gầm xe cơ giới 9P129.

Điểm đáng chú ý là đầu đạn trên tên lửa của Tochka-U có thể chứa đầu đạn thông thường, đạn chùm, đạn hóa học và thậm chí là đầu đạn hạt nhân có đương lượng nổ 100 kT (tương đương 100 tấn chất nổ TNT).

Sau khi Liên Xô tan rã, người Ukraine được cho là đã tiếp nhận hàng trăm đơn vị vũ khí loại này.

Trong giai đoạn đầu tính từ khi Nga phát động "Chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine, các lực lượng của Kiev đã sử dụng tích cực OTR-21 "Tochka" trong các cuộc pháo kích tầm xa nhằm vào đối phương.

Theo thời gian, các vụ phóng Tochka-U của phía Ukraine phóng đi thưa thớt hơn và chúng dần biến mất trước các cuộc săn lùng của người Nga và sự xuất hiện của thứ khét tiếng khác - ATACMS.

Nhưng khi mọi người đã dần quên lãng Tochka-U thì chỉ ít ngày trước, một video được đăng tải trên Internet đã cho thấy người Ukraine đã một lần nữa khai hỏa tổ hợp tên lửa này. 

Từ đâu ra?

Vụ phóng Tochka-U đặt ra câu hỏi rằng tổ hợp này đến từ đâu? Nhà phân tích Phương Tây Colby Badhwar lưu ý rằng đoạn video mới của Tochka-U rất thú vị vì kho vũ khí của Kiev được cho là đã cạn kiệt thứ này.

Đối với nhiều người, điều đó cho thấy người Ukraine đã nhận được nguồn cung cấp vũ khí mới.

Vị chuyên gia cho rằng có một số gợi ý ở các nước NATO và hậu Liên Xô. Được biết Bulgaria và Kazakhstan sở hữu một số lượng nhất định Tochka-U trong kho vũ khí. Nhưng vấn đề là cả hai quốc gia đều sở hữu số lượng tên lửa rất nhỏ và có thể sẽ không muốn từ bỏ chúng.

Tới đây thì có một giả định khác đến từ chuyên gia tên lửa John Ridge.

Vị chuyên gia lưu ý rằng Ukraine vẫn có thể có lượng lớn tên lửa mà trước đây họ không sử dụng - cụ thể là loại đã hết niên hạn.

Và khi tên lửa còn niên hạn đã được sử dụng hết, Kiev có thể đã tiến hành các hoạt động kỹ thuật nhằm khôi phục khả năng chiến đấu của các tên lửa này.