Những động thái quân sự
Vài ngày trở lại đây, Thổ Nhĩ Kỹ triển khai nhiều hoạt động quân sự ở đông bắc Syria và Iraq. Các chuyên gia quân sự đều nhận ra, mỗi khi Thổ Nhĩ Kỳ liên tiếp thực hiện các chiến dịch quân sự đều là để dọn đường cho một kế hoạch lớn, một kỳ vọng lớn của lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ. Sau thời gian thất thế trên chiến trường, Thổ Nhĩ Kỳ đã hành động và kỳ vọng thay đổi tình hình, vực dậy vị thế.
Ngày 24/4, Thổ Nhĩ Kỳ triển khai chiến dịch Claw-Lightning. Chiến dịch này được tuyên bố là hành động quân sự nhằm mục đích chấm dứt hoàn toàn sự hiện diện của mối đe dọa khủng bố nhằm vào biên giới phía nam của Thổ Nhĩ Kỳ.
Quân đội chính quy và lực lượng đặc biệt của Thổ Nhĩ Kỳ đã được triển khai trong khu vực.
Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã chia sẻ đoạn video cho thấy, các cuộc không kích nhằm vào các căn cứ của Đảng Công nhân Kurdistan (PKK). Lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã xử lý các quả bom tự chế do các tay súng người Kurd bỏ lại ở khu vực Kurdistan.
Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố, 31 thành viên PKK đã bị “vô hiệu hóa” tính đến ngày 25/4. Hồi tháng 2, khi Ankara thực hiện chiến dịch Claw-Eagle 2 cũng ở khu vực Kurdistan, họ đã vô hiệu hóa 48 thành viên PKK.
Thổ Nhĩ Kỳ tự tin tuyên bố, đây là thành công vang dội của quân đội.
Bên cạnh việc trấn áp “những kẻ khủng bố ở Kurdistan”, Thổ Nhĩ Kỳ cũng tăng cường củng cố vị trí của mình ở Syria.
Ngày 24/4, tại Idlib, Thổ Nhĩ Kỳ đã thiết lập căn cứ thứ 64 trong khu vực. Các căn cứ của Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib có hàng nghìn binh sĩ cùng vũ khí hạng nặng, gồm xe tăng, xe bọc thép, bộ binh, pháo binh, bệ phóng tên lửa, hệ thống giám sát, thiết bị gây nhiễu và hệ thống phòng không.
Sau khi Moscow và Ankara ký thoả thuận ngừng bắn tại Idlib vào năm 2018, Thổ Nhĩ Kỳ đã thiết lập 13 căn cứ để giám sát lệnh ngừng bắn. Trong 2 năm qua, số lượng căn cứ của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên nhiều lần, khi Quân đội Ả Rập Syria và lực lượng hỗ trợ của Nga liên tiếp giành chiến thắng trước “phe đối lập ôn hòa” ở Idlib.
Mặc dù Ankara tuyên bố, mục tiêu của lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ ở Ankara là ngăn chặn sự lộng hành của các nhóm khủng bố có liên kết với Al-Qaeda trong khu vực như Hay’at Tahrir al-Sham, thể nhưng thực tế lại không như vậy. Các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ lại đang hoạt động như một lá chắn.
Lệnh ngừng bắn ngắn ngủi
Cách Idlib không xa, ở al-Qamishli, nhóm an ninh của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF)- Asayish và phe ủng hộ chính phủ Lực lượng Phòng vệ Quốc gia (NDF) đã có những trận giao tranh quyết liệt. Ít nhất 30 người thiệt mạng chỉ trong vài ngày và nhiều người khác bị thương.
Một lệnh ngừng bắn do Nga làm trung gian đã đạt được vào ngày 24/4, nhưng nó không kéo dài được lâu. Các cuộc giao tranh vẫn diễn ra dữ dội sau đó.
Ilham al-Abdullah, một chỉ huy của Asayish tuyên bố xung đột ở al-Qamishli sẽ không kết thúc cho đến khi NDF bị đánh bật khỏi quận Tayy.
Về cơ bản, điều này có nghĩa là SDF từ chối công nhận các lực lượng ủng hộ chính phủ là hợp pháp và cố gắng đẩy lùi quyền kiểm soát của Damascus.
Tình hình ở al-Qamishli là một đòn giáng nghiêm trọng khác vào quan hệ giữa Damascus và SDF.
Nỗ lực bình ổn
Thổ Nhĩ Kỳ triển khai chiến dịch lớn tại khu vực Kurdistan.
Mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ và Nga là 2 lực lượng chiếm ưu thế ở Syria nhưng vai trò cũng như ảnh hưởng của Ankara bị đánh giá kém hơn Nga. Vài tháng trở lại đây, các khu vực do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát trở nên hỗn loạn vì các cuộc giao tranh.
Thổ Nhĩ Kỳ dường như mất khả năng kiểm soát trong chính các nhóm vũ trang mà họ hậu thuẫn. Bằng chứng là các cuộc giao tranh giữa các nhóm này thường xuyên xảy ra. Bản thân lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ cũng thường xuyên bị tấn công.
Tuy nhiên, dù có thế nào, tại Syria Thổ Nhĩ Kỳ vẫn là một lực lượng đáng gờm. Ankara cũng có tiềm lực quân sự chẳng kém ai. Có lẽ, cái họ cần lúc này chính là một đối sách linh hoạt nhưng vẫn đủ cứng rắn để đảm bảo tính răn đe.
Gần đây, Thổ Nhĩ Kỳ và các phe phái mà nước này hậu thuẫn cũng đang nỗ lực trong việc thúc đẩy các lợi ích của Ankara. Trên một số mặt trận, họ đã đạt được thống nhất, giao tranh giữa các nhóm uỷ nhiệm vẫn còn nhưng đang giảm dần. Thổ Nhĩ Kỳ đã có những hành động cần thiết để kiểm soát tình hình.
Các chiến dịch Thổ Nhĩ Kỳ triển khai trong những ngày gần đây cho thấy, chỉ cần Ankara hành động, trật tự sẽ được lập lại.