Nhà báo Jamal Khashoggi là nạn nhân của một "vụ hành quyết có tính toán trước", báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc kết luận trong cuộc điều tra độc lập đầu tiên về cái chết của nhà báo người Saudi Arabia.
Báo cáo được công bố hôm thứ Tư (19.6).
Điều tra viên Liên Hợp Quốc Agnes Callamard nói rằng, Saudi Arabia phải chịu trách nhiệm theo luật pháp quốc tế về vụ "giết người khi chưa đưa ra xét xử" nhà báo Khashoggi.
Cây viết của tờ Washington Post bị sát hại khi đi vào lãnh sự quán Saudi ở Istanbul vào tháng 10.2018. Ban đầu, Riyadh phủ nhận có bất kỳ thông tin nào về vụ việc. Tuy nhiên, các quan chức Saudi sau đó cho hay, một nhóm điệp viên, trong đó có nhiều người cấp dưới của Thái tử Mohammed bin Salman , chịu trách nhiệm cho cái chết của nhà báo. Bộ trưởng Tư pháp Saudi sau đó thừa nhận nhà báo Khashoggi bị sát hại trong một vụ giết người được lên kế hoạch trước.
Theo CNN, báo cáo viên đặc biệt không đưa ra bất kỳ kết luận nào về sự liên quan của Thái tử và Nhà vua Saudi Arabia. Thay vào đó, bà Callamard nói rằng có "bằng chứng đáng tin cậy" đủ để một cơ quan có thẩm quyền thích hợp điều tra thêm.
"Có một bằng chứng đáng tin cậy, đủ lý do xác đáng để điều tra thêm về trách nhiệm pháp lý cá nhân của các quan chức cấp cao Saudi, trong đó có cả Thái tử" - CNBC dẫn lời bà Callamard.
Cũng theo báo cáo viên của Liên Hợp Quốc, ông Khashoggi đã "nhận thức đầy đủ về những quyền lực của Thái tử" và tỏ ra sợ hãi về những gì sẽ xảy ra với bản thân nếu trở lại vương quốc.
Riyadh quả quyết rằng cả Thái tử bin Salman và Nhà vua Salman đều không biết đến hoạt động liên quan tới nhà báo Khashoggi. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cho rằng, một nhiệm vụ với 15 người được điều đi từ Riyadh, không thể được thực hiện nếu không có sự cho phép của Thái tử bin Salman.
Theo báo cáo, sau khi vào lãnh sự quán, ông Khashoggi bị tiêm thuốc an thần sau đó trùm túi nilon đến ngạt thở.
Báo cáo cũng dẫn bản ghi âm bên trong lãnh sự quán, trong đó Khashoggi được nghe thông báo rằng sẽ bị đưa về Saudi Arabia. "Chúng tôi sẽ phải đưa ông trở lại. Có lệnh từ Interpol" - một người đàn ông nói.
Nhà báo người Saudi đáp lại rằng, "không có vụ án nào nhắm vào tôi" đồng thời cảnh báo có người đang chờ ông bên ngoài lãnh sự quán.
Những nam giới tại lãnh sự quán chỉ đạo Khashoggi viết một tin nhắn cho con trai ông và tranh luận về nội dung nên viết, sau đó có một giọng nói yêu cầu: "Cắt ngắn đi".
"Có một cái khăn ở đây. Có phải các anh sẽ cho tôi thuốc" - ông Khashoggi hỏi.
"Chúng tôi sẽ gây mê với ông" - một người đáp.
Những nội dung trao đổi sau đó không thể nghe rõ cho tới khi có một người hỏi có phải ông Khashoggi đã chết không. "Ông ta ngẩng đầu lên", "Đẩy tiếp đi", "Đẩy ở đây, đừng bỏ tay ra, đẩy nó đi" - CNN dẫn những lời trao đổi.
Trước báo cáo ngày 19.6, có những báo cáo cho biết, sau khi nhà báo Khashoggi bị giết, thi thể của ông bị phân mảnh và đưa ra khỏi lãnh sự quán trong các túi khác nhau. Các mảnh thi thể vẫn chưa được tìm thấy.
Cũng theo CNN, báo cáo viên đặc biệt đã tìm thấy bằng chứng đáng tin cậy chỉ ra rằng cuộc điều tra của Saudi Arabia về vụ việc này đã không thiện chí, thậm chí có thể đã cản trở công lý.
Bà Callamard đến Thổ Nhỹ Kỳ đầu năm nay cùng với một nhóm các chuyên gia pháp y và chuyên gia pháp lý để điều tra vụ việc. Bà cho biết đã nhận được các bằng chứng từ giới chức Thổ Nhĩ Kỳ.