Hồ Crater ở bang Oregon là hồ nước sâu nhất ở Mỹ, nước ở hồ có màu xanh đặc trưng mà khi nhìn vào bạn có thể nghĩ rằng hồ nước đã được nhuộm phẩm màu.
Năm 1896, nhà thám hiểm địa chất Joseph Diller đã phát hiện ra một thân cây nổi, thường được gọi là “Ông già của hồ nước”. Điều đặc biệt là thân cây này nổi theo phương thẳng đứng, nổi cao hơn mặt nước khoảng 1,2 m.
Năm 1902, Diller công bố nghiên cứu đầu tiên của ông về thân cây nổi, theo đó thân cây không chỉ nổi nhấp nhô ở một nơi cố định, mà trong vòng 5 năm sau khi phát hiện ra thân cây, nó đã di chuyển khoảng 400 m trên hồ Crater.
Trong lần thứ hai nghiên cứu, từ ngày mùng 1/7 đến 30/10 năm 1938, chỉ ra rằng thân cây đã di chuyển xa hơn, nhờ có tác động của sóng và gió, thân cây “Ông già” đã di chuyển ít nhất 99,9 km trên bề mặt hồ nước.
“Có thể các bạn nghĩ rằng phần nổi của thân cây giống như chiếc buồm nhỏ, nhưng đôi khi thân cây lại di chuyển ngược gió,” Mark Buktenica, nhà nghiên cứu thuỷ sinh cho Công viên Quốc gia ở Nam Oregon nói với Conor Knighton của hãng tin CBS News.
Như trong bức ảnh bên dưới, phần nhô lên của thân cây đã bị vỡ vụn rất nhiều và bị mặt trời chiếu khô, nhưng nó vẫn có thể nổi và đủ lớn để nâng được trọng lượng của một người.
Vậy thì gốc cây bí ẩn này đến từ đâu?
Được cho là thân của một cây độc cần, “Ông già của hồ nước” đã nổi trên hồ Crater ở Vường Quốc gia Nam Oregon ít nhất đã 120 năm, nhưng niên đại của carbon trong thân cây cho thấy rằng ít nhất nó đã 450 tuổi.
Vùng hồ hình lòng chảo, nó giống như một nồi áp suất khổng lồ được hình thành vào khoảng 7.700 năm trước khi núi lửa Mazama bị sụp xuống trong một biến cố địa chất lớn.
Bản thân hồ nước sâu khoảng 592 m, biến nó trở thành hồ nước sâu nhất ở Mỹ và là hồ nước sâu thứ 9 trên thế giới.
Hồ nước có một đặc điểm khá bất thường, nó có rất ít sinh vật sinh sống. Theo Công viên Quốc gia Mỹ, các loài cá không có nguồn gốc từ hồ nước và các loài thuỷ sinh có mặt hiện nay được đưa vào từ năm 1888 đến 1941.
Có sáu loài ban đầu được đưa vào nhưng chỉ có hai loài tồn tại được là cá hồi vân và cá hồi kokanee.
Sự thiếu vắng các loài thuỷ sinh của hồ Crater là lý do chính tạo nên màu sắc đáng kinh ngạc của hồ nước.
Ở độ sâu khoảng 120 m, một loại rêu từ chi Fontinalis được tìm thấy là có phát triển, ngoài ra loài rêu này chỉ được tìm thấy ở vùng mặt nước gần “Ông già”.
Điều này cho thấy rằng thân cây nổi có thể đã tiếp xúc với vùng nước sâu hơn trong hồ trong hơn 120 năm qua.
Nhưng làm thế nào mà nó có thể đứng thẳng được trong nước, và làm sao mà nó có thể đứng như vậy trong một thời gian dài?
Thông thường, khi một khúc gỗ dài nổi trên mặt nước nó sẽ nổi theo phương nằm ngang, và với một khúc gỗ ngắn thì nó sẽ nổi theo chiều dọc. Với chiều dài là 9 m và đường kính khoảng 61 cm, đáng lẽ ra “Ông già của hồ nước” phải nổi theo phương nằm ngang. Vậy cái gì đã làm nó nổi theo phương thẳng đứng?
Chưa ai có thể giải đáp được điều này, nhưng nó được cho rằng đã trôi xuống hồ nước hơn một thế kỷ trước, đá đã bị quấn vào rễ của cây gỗ, vì vậy mà nó làm cho cây gỗ nổi theo phương thẳng đứng.
Vấn đề duy nhất với giả thiết này là không hề có đá gắn với thân cây hiện tại, và cũng không có bằng chứng thuyết phục về việc đã từng có đá bị quấn vào rễ cây. Vì vậy giả thuyết này không thuyết phục được nhiều người.
Có một giả thuyết khác cho rằng sau một thời gian bị ngâm trong nước, gốc của cây gỗ trở nên nặng dần và nó chìm dần xuống trong khi phần đầu trên nổi dần lên và được ánh nắng mặt trời hong khô.
“Trạng thái cân bằng này giúp nó nổi ổn định trong nước,” đội nghiên cứu hồ Crater giải thích.
Sự thật đằng sau “Ông già của hồ nước” có thể bị che khuất mãi mãi nhưng cũng như đại diện Vườn Quốc gia, ông Mark Buktenica nới với CBS “Tôi hài lòng với việc bí ẩn đó không được giải thích.”
Tham khảo Sciencealert