Cảnh vắng lặng tại một nhà ga ở Bắc Kinh vào ngày đầu tiên của kỳ Xuân vận năm 2021.
Vào thời điểm này trong năm, hàng trăm triệu người Trung Quốc đã và đang trên hành trình bằng đường bộ, đường sắt và đường hàng không để về quê đón Tết Nguyên đán cùng gia đình.
Nhưng năm nay, cuộc di cư thường niên lớn nhất lịch sử nhân loại phải tạm hoãn vì đại dịch Covid-19, theo CNN. Nhà chức trách Trung Quốc đã dùng nhiều biện pháp, từ kêu gọi đến hạn chế người dân tránh về quê đón Tết, đề phòng khả năng tái bùng phát dịch Covid-19.
Đối với nhiều người Trung Quốc, dịp Tết Nguyên đán là cơ hội duy nhất để họ có thể trở về nhà đoàn tụ cùng gia đình. Không ít cha mẹ để con lại quê nhà, còn bản thân lên thành phố làm việc. Không về nhà trong dịp Tết Nguyên đán nghĩa là họ có thể phải chờ đến 12 tháng nữa mới được gặp con.
Để hạn chế người dân về quê đón Tết, Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (NHC) ban hành quy định mới, yêu cầu những người về quê phải có kết quả xét nghiệm âm tính trong vòng 7 ngày trước khi khởi hành. Những người này cũng phải tự cách ly 14 ngày sau khi trở về quê.
Một số chính quyền địa phương ở Trung Quốc cũng áp đặt các quy định hạn chế riêng để những người mong muốn về quê cảm thấy nản lòng, ví dụ như yêu cầu cách ly tập trung 14 ngày thay vì tự cách ly ở nhà.
Quy định mới dẫn đến làn sóng phẫn nộ và thất vọng của không ít người dân Trung Quốc.
“Tôi muốn đặt câu hỏi, rằng liệu chính quyền có suy nghĩ kỹ trước khi ban hành các quy định này?”, một cư dân mạng Trung Quốc viết trên Weibo.
Một nhân viên y tế làm nhiệm vụ khử trùng tại một nhà ga ở tỉnh Hồ Bắc.
"Điều kiện y tế ở các vùng nông thôn rộng lớn có cho phép mọi người xét nghiệm 7 ngày một lần không? Tập trung xét nghiệm có gây nguy cơ lây nhiễm cao hơn không?”
“Không ít người trong chúng tôi chỉ được nghỉ 7 ngày, nhưng lại phải cách ly 14 ngày. Tôi không hiểu nhà chức trách đang nghĩ gì?”, một người khác viết.
Năm nay, các nhà ga ở Bắc Kinh vắng bóng người đáp chuyến tàu về quê ăn Tết. Trong ngày đầu tiên của đợt Xuân vận dài 40 ngày, bắt đầu từ 28.1, sân bay quốc tế Bắc Kinh giảm 86% lượng khách khởi hành so với cùng kỳ năm ngoái. Trên khắp Trung Quốc, lượng khách đi máy bay trong ngày này giảm 71% so với năm ngoái.
Bộ Giao thông Trung Quốc ước tính 1,15 tỷ chuyến đi diễn ra trong 40 ngày Xuân vận năm nay, giảm 60% so với năm 2019 và 22% so với năm ngoái. Đây cũng sẽ là mức thấp nhất kể từ khi nhà chức trách Trung Quốc công bố số liệu vào năm 2003.
"Mỗi người Trung Quốc đều có những ký ức về Tết. Nhưng Tết năm nay sẽ khác trước. Hàng chục nghìn người đã chọn ở lại đón Tết Nguyên đán. Họ ở lại là để có những cuộc đoàn tụ hạnh phúc hơn trong tương lai", tờ Nhân dân Nhật báo viết.
Bài xã luận nhận được vô số bình luận không hài lòng của cư dân mạng. "Đừng cảm ơn họ. Tất cả họ đều muốn về nhà. Đó là sự thật", một bình luận nhận được nhiều lượt "thích" nhất, viết.
“Chính quyền đặt ra vô số rào cản để ngăn người dân trở về nhà. Không thể tin được là truyền thông nhà nước lại cảm thấy tự hào vì điều này”, một bình luận khác viết.
Không ít người Trung Quốc sẽ không thể về quê đón Tết Nguyên đán 2021.
“Tất cả chúng tôi đều biết không thể về nhà Tết này và cảm thấy rất buồn, nhưng các ông cứ nhắc đi nhắc lại chuyện đó. Liệu có ai muốn nghe lời cảm ơn của các ông?", người thứ ba bình luận. Tất cả những bình luận này sau đó đều bị xóa.
Trên mạng xã hội, nhiều người cũng phàn nàn rằng chính quyền địa phương ở quê nhà của họ đã áp đặt các yêu cầu bổ sung khắt khe. "Tôi nghĩ chính sách này quá hà khắc", Dan Di, sinh viên 21 tuổi ở thành phố Quảng Châu, nói.
Để về quê đón Tết, Dan Di đã phải trải qua 21 ngày cách ly, bao gồm 2 tuần ở Chu Hải và một tuần ở Quảng Châu. Dan Di cảm thấy mình may mắn vì có thời gian và tiền bạc để cách ly. Nhưng anh cho rằng đa số người lao động ở Trung Quốc không thể có điều kiện như vậy.
"Tết là dịp duy nhất và quan trọng nhất để họ về nhà, đoàn tụ cùng gia đình", anh nói.
Đến ngày 5.2, Bộ Nội vụ Trung Quốc ban hành hướng dẫn giới chức địa phương tăng cường chăm sóc 7 triệu trẻ em không thể gặp bố mẹ dịp Tết năm nay.
Các địa phương khuyến khích phụ huynh gọi điện thoại và video cho con. Một số địa phương còn hỗ trợ tiền mặt cho những lao động không thể về quê đón Tết.
Thành phố Hàng Châu cấp một khoản tiền mặt 1.000 tệ (155 USD) cho mỗi lao động nhập cư không thể về đón Tết. Các thành phố khác tặng phiếu mua sắm, giảm giá tiền thuê nhà và thậm chí hứa sẽ cho họ tiêm vaccine Covid-19 sớm.