Thông tin được Bộ Tài chính đưa ra trong báo cáo gửi tới Thủ tướng mới đây về tình hình thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2021 và các tháng đầu năm 2022.
Kiểm tra 5 công ty phát hành trái phiếu cho Tân Hoàng Minh
Theo Bộ Tài chính, Tập đoàn Tân Hoàng Minh là tổ chức mua phần lớn trái phiếu doanh nghiệp của các công ty con, sau đó bán lại cho nhà đầu tư cá nhân thông qua hình thức ký kết hợp đồng hợp tác đầu tư.
Trước đó, bộ đã hủy 9 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp quy mô 10.030 tỉ đồng của 3 doanh nghiệp: Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty CP Cung điện mùa đông, Công ty CP Đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil (các công ty con trực thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh).
Sau đó Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam ông Đỗ Anh Dũng - chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh - và các cá nhân liên quan về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Bộ Tài chính cũng cho hay các công ty con của Tân Hoàng Minh như Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty CP Cung điện mùa đông, Công ty CP Đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil đã cung cấp các báo cáo tài chính có thông tin giả mạo (mặc dù báo cáo tài chính đã được kiểm toán).
Tài liệu về tài sản đảm bảo của trái phiếu đã được thẩm định giá nhưng giá trị định giá không đúng giá trị tài sản.
Những sai phạm của Tân Hoàng Minh cho thấy tính tuân thủ và đạo đức nghề nghiệp của một số doanh nghiệp phát hành và tổ chức cung cấp dịch vụ phát hành trái phiếu chưa cao, Bộ Tài chính nhận định.
Liên quan việc hủy 9 đợt phát hành trái phiếu của 3 công ty con thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, Bộ Tài chính đang chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán nhà nước (UBCKNN) kiểm tra 5 công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ tư vấn phát hành, đại lý phát hành, đại lý đăng ký, lưu ký trái phiếu cho 9 đợt chào bán, nếu phát hiện vi phạm sẽ xử lý nghiêm theo đúng quy định.
Một số doanh nghiệp giả mạo hồ sơ phát hành trái phiếu
Đối với những tổ chức cung cấp dịch vụ phát hành trái phiếu thời gian qua, theo Bộ Tài chính, có hiện tượng một số tổ chức tư vấn xây dựng hồ sơ chào bán trái phiếu có lợi cho doanh nghiệp phát hành để huy động vốn mà không cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin công bố cho nhà đầu tư.
Có hiện tượng giả mạo hồ sơ, tài liệu liên quan tới mục đích sử dụng vốn, tài sản bảo đảm và báo cáo tài chính.
Một số tổ chức phân phối trái phiếu đã lôi kéo khách hàng cá nhân từ danh sách khách hàng sẵn có nhưng cung cấp thông tin không đầy đủ, không đúng bản chất của sản phẩm trái phiếu để chào mời mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Trong năm 2021, UBCKNN đã kiểm tra 9 công ty chứng khoán và 2 doanh nghiệp bất động sản, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính với Công ty CP Tập đoàn Vset Group và Công ty CP Tập đoàn Apec Group, mỗi doanh nghiệp 600 triệu đồng, buộc thu hồi trái phiếu đã chào bán do vi phạm việc chào bán trái phiếu ra công chúng nhưng không nộp hồ sơ đăng ký với UBCKNN.
Bộ Tài chính đã chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra sai phạm của Công ty CP Tập đoàn Vset Group. Đồng thời, bộ gửi 3 công văn cung cấp thông tin về hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp đến Bộ Công an để phối hợp giám sát thị trường.
Mới đây, Bộ Tài chính cũng có văn bản yêu cầu UBCKNN và các đơn vị liên quan khẩn trương báo cáo kết quả thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch đã được phê duyệt đối với việc tuân thủ pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp và các tổ chức cung cấp dịch vụ tư vấn phát hành trước ngày 31-7.
Trường hợp phát hiện vi phạm các quy định pháp luật thì theo mức độ vi phạm, thực hiện xử phạt hành chính theo quy định, hoặc chuyển cơ quan công an xử lý theo quy định pháp luật.
Bộ Tài chính đã lên danh sách kiểm tra các công ty chứng khoán có hoạt động tư vấn đối với các doanh nghiệp có khối lượng phát hành lớn, phát hành trái phiếu không rõ mục đích phát hành, không có tài sản bảo đảm, hệ số dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cao gấp nhiều lần vốn chủ sở hữu, có tỉ lệ nhà đầu tư tư nhân nắm giữ trái phiếu cao.
Từ nay tới cuối năm, bộ sẽ tiếp tục triển khai các đoàn kiểm tra hoạt động phát hành, giao dịch và cung cấp dịch vụ liên quan đến phát hành trái phiếu doanh nghiệp.