Vai trò chủ chốt trong tham vọng Made in China 2025
Sự bùng phát của dịch bệnh do virus chủng corona mới, gọi tắt là nCoV, đang tạo ra các tác động trực tiếp tới ngành sản xuất của Trung Quốc, đặc biệt là tại tỉnh Hồ Bắc, nơi đóng vai trò chiến lược trong tham vọng "Made in China 2025" của nước này, và là trung tâm của ngành công nghiệp sản xuất ô tô.
Hiện tại, các hoạt động sản xuất tại thành phố Vũ Hán, nơi bùng phát dịch bệnh, đã được hạn chế ở mức tối đa, khi đa phần công nhân được khuyến khích ở nhà.
Dưới sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, một số công ty sản xuất thép, hoá chất và sản phẩm bán dẫn, cũng như điện lực, vẫn tiếp tục hoạt động, qua đó cho thấy một số ưu tiên nhất định cho Vũ Hán của chính quyền Bắc Kinh.
Nằm ở vị trí chiến lược và điểm giao nhau của 2 con sông lớn là Trường Giang và Hán Thuỷ, Vũ Hán đã trở thành một trung tâm công nghiệp quan trọng của Trung Quốc, một phần là bởi những lợi thế lớn về mặt hậu cần.
Tỉnh Hồ Bắc, với thủ phủ là Vũ Hán, hiện chiếm khoảng 4% GDP của Trung Quốc. Vũ Hán đóng vai trò chủ chốt trong tham vọng Made in China 2025.
Các công ty đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch công nghiệp này đều đóng tại Vũ Hán. Tsinghua Unigroup, một công ty sản xuất chất bán dẫn lớn ở Vũ Hán, là doanh nghiệp Trung Quốc đầu tiên sản xuất quy mô lớn chip thẻ nhớ 3D NAND.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm nhà máy sản xuất chip ở Vũ Hán của Yangtze Memory Technologies, một công ty con của Unigroup vào năm 2018, hành động cho thấy chính quyền Bắc Kinh muốn đẩy nhanh sự phát triển ngành sản xuất chất bán dẫn.
Vũ Hán cũng được coi là trung tâm trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm làm giảm sự phụ thuộc vào các công ty sản xuất chip nước ngoài, nhất là khi Mỹ đưa ra lệnh trừng phạt đối với công ty sản xuất điện thoại ZTE vào năm ngoái.
Ngoài ra, BEO Technology Group, một công ty sản xuất tấm nền màn hình lớn tại Trung Quốc, cũng có nhà máy tại Vũ Hán.
Dự án xe không người lái là một trong những ưu tiên của Made in China 2025, trong đó Vũ Hán đã trở thành thành phố đầu tiên tại Trung Quốc cho phép hoạt động dịch vụ xe buýt tự lái. Hiện thành phố đã cho phép một số công ty, bao gồm cả hãng tìm kiếm Baidu, thử nghiệm dịch vụ này trên đường phố.
Hãng sản xuất điện thoại Xiaomi hiện có một trung tâm phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) tại Vũ Hán, đã thông báo cho phép nhân viên làm việc tại nhà, hoặc chờ đợi thông tin từ nhà chức trách để quay trở lại các phòng thí nghiệm.
Ngoài ra, Vũ Hán cũng có vai trò quan trọng đối với ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc. Các nhà máy tại tỉnh Hồ Bắc sản xuất 2,42 triệu xe vào năm 2018, đóng góp 10% tổng sản lượng xe ô tô tại Trung Quốc và vượt qua số lượng sản xuất tại Pháp, Anh và Thái Lan. General Motors, Honda Motor và PSA Groupe đều có các liên doanh tại đây. Bên cạnh đó, hơn 500 hãng sản xuất các bộ phận ô tô cũng có nhà máy tại Vũ Hán.
Đình trệ vì virus Corona
Các công ty tại Hồ Bắc đã kéo dài thời gian nghỉ Tết cho đến ít nhất là 13/2, lâu hơn thời điểm đi làm lại ở Thượng Hải và Bắc Kinh. Hiện đã có hơn 5.000 người bị nhiễm nCoV tại Vũ Hán, và hơn 10.000 người khác trên toàn tỉnh Hồ Bắc.
Một chuyên gia trong lĩnh vực chất bán dẫn đã mô tả tình hình tại Vũ Hán trong những ngày qua:"Các công nhân về quê sau dịp nghỉ lễ Tết nguyên đán không thể quay trở lại thành phố, và quan trọng hơn là các công ty đặt hàng không thể vào Vũ Hán để kiểm tra chất lượng sản phẩm, do đó ảnh hưởng tới việc vận hành các dây chuyền sản xuất".
"Trong thời điểm các cuộc kiểm tra an toàn bị đình trệ, việc chuẩn bị cho kế hoạch thương mại hoá không thể tiến hành", một chuyên gia tại công ty phát triển xe tự lái cho biết.
"Kể cả khi các nhà máy được đưa vào hoạt động trở lại, chúng tôi không thể đưa việc sản xuất trở lại như bình thường, nhất là khi các linh kiện được mua từ nhiều thành phố khác nhau", một nhân viên tại công ty sản xuất ô tô Dongfeng Motor Group nói.
F-Tech, một công ty con của Honda Motor, đã quyết định sản xuất các sản phẩm phanh xe ô tô tại Philippines, thay vì nhà máy ở Vũ Hán.
Lãnh đạo một công ty sản xuất ô tô Nhật Bản cho biết, năng lực sản xuất ô tô tại Trung Quốc có thể sẽ bị tác động tiêu cực. "Chúng tôi đã bắt đầu xem lại nguồn cung hàng để tính toán khả năng sản xuất các bộ phận ô tô ở bên ngoài Trung Quốc", ông nói.
Công ty nghiên cứu Gasgoo Auto Research dự báo doanh số bán xe trên toàn cầu trong năm 2020 sẽ giảm từ 3 - 6% so với năm 2019 do dịch bệnh từ nCoV.
Khi thị trường vẫn còn đang thích ứng với tình hình mới, một câu hỏi được đặt ra là tác động thực chất của dịch bệnh đối với tăng trưởng kinh tế Trung Quốc và toàn cầu.
Trên tạp chí tài chính Caijing, Zhang Ming, một nhà nghiên cứu tại Viện khoa học xã hội Trung Quốc, dự báo tăng trưởng kinh tế của nước này trong quý 1 sẽ giảm xuống còn 5%, thấp hơn 1% so với quý trước.
Ngành sản xuất thép đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế của Vũ Hán, một phần là bởi vị trí quan trọng trong tuyến đường kết nối với phần còn lại của Trung Quốc. Baowu Steel Group, công ty sản xuất thép lớn nhất Trung Quốc và thứ 2 thế giới, đặt nhà máy sản xuất quy mô lớn tại đây. Chính nguồn thép sản xuất tại đây đã tạo đà cho sự phát triển của ngành sản xuất ô tô tại thành phố.