Nếu là một fan của series “American Gods” hẳn bạn sẽ biết đến nhân vật Anansi – một trong số các cựu thần với những câu nói mặn chát.
Tuy nhiên, không nhiều người biết rằng, hình tượng nguyên mẫu của Anansi trong thần thoại thậm chí còn mặn mà hơn thế. Nhện Anansi được xem là vua của những kẻ lừa đảo, người pha trò, người kể chuyện và cũng là thầy dạy của những kẻ muốn học những trò này.
HÌNH DẠNG CỦA ANANSI
Không phải ngẫu nhiên mà Anansi gắn liền với loài nhện. Truyền thuyết của người Ashanti ở Ghana và vùng Tây Phi nói chung đều miêu tả Anansi mang hình dáng của một con nhện, hoặc một người đàn ông mang những nét giống nhện, hay thậm chí là hòa trộn của cả hai: một con nhện có khuôn mặt hoặc đầu người hoặc một người đàn ông có tám chân.
Anansi trong truyền thuyết luôn là người kể các câu chuyện, lừa đảo và chọc phá kẻ khác. Tuy nhiên, Anansi lại là vị thần tối quan trọng, bởi Anansi mang đến những câu chuyện và sự thông thái.
CÁC CHIẾN CÔNG CỦA ANANSI
Dù có hình dáng kỳ quái và đại diện cho những kẻ lừa lọc, thế nhưng không phải vô lý mà Anansi lại được dân chúng tôn thờ. Tương truyền, khi thế giới vẫn còn rất ảm đạm vì thiếu đi cả sự thông thái lẫn những câu chuyện kể, Anansi đã leo lên trời bằng sợi tơ của mình và xin cha là thần Nyame hãy ban cho con người các câu chuyện kể để họ học được sự thông thái.
Thần Nyame ấn tượng với cách Anansi tìm lên trời nên đã đặt ra bốn nhiệm vụ khó khăn để thử thách con mình. Nyame đưa điều kiện nếu Anansi có thể mang đến cho ông bốn sinh vật hung hiểm nhất thế gian là: Onini – con trăn khổng lồ; Osebo – con báo đói; ong bắp cày Moboro – sinh vật chết chóc; và nàng tiên vô hình Mmoatia – người nổi tiếng vì lòng kiêu hãnh, tham lam, nóng nảy.
Tuy nhiên, trái với dự tính của thần Nyame, cho rằng Anansi không thể bắt được cả bốn sinh vật này, thì Anansi lại lần lượt thu phục chúng bằng mưu kế cũng như sự thông minh của mình. Đây được xem là bốn chiến công của Anansi.
Bắt Onini: Anansi cầm một cây gậy tìm đến nơi ở của Onini, giả vờ quan sát nó chăm chú và khi con quái vật hỏi lý do làm vậy, Anansi lừa nó rằng mình đang tranh cãi với vợ xem Onini có thể dài bằng cây gậy hay không.
Điều này khiến Onini đưa ra đề xuất đo chiều dài của nó bằng cây gậy, chỉ chờ có vậy Anansi lừa con trăn cuộn mình dọc theo gậy rồi đưa thẳng đến chỗ Nyame.
Bắt Osebo: Osebo là sinh vật có sức mạnh khủng khiếp, vì thế Anansi buộc phải nghĩ ra một mưu kế khác để bắt nó. Vị thần nhện đào một cái hố sâu để lừa Osebo ngã xuống, vào sáng hôm sau, Anansi đề nghị giúp kéo Osebo lên khỏi hố bằng sợi dây tơ của mình.
Vậy là Osebo bám vào sợi tơ nhện để leo lên, nhưng càng leo cao thì con quái vật càng mắc kẹt chắc hơn vào tơ nhện. Cho đến khi lên đến nơi, nó hoàn toàn sa vào lưới do Anansi dệt ra.
Bắt đàn ong bắp cày Moboro: Anansi đục một lỗ nhỏ trên quả bầu và lừa đàn ong chui vào đó để tránh mưa. Không mất quá nhiều sức, Anansi vẫn có thể tóm gọn cả đàn ong hung hãn.
Bắt nàng tiên Mmoatia: Vì Mmoatia là kẻ tham lam, nóng nảy nên Anansi đã dụ nàng ta bằng cách tạo ra một đứa trẻ bằng nhựa cây cao su (loại dùng chế tạo kẹo cao su sau này) và chọc tức nàng tiên.
Qúa tức tối để nàng ta đánh đứa trẻ. Chất cao su bám dính đấy Mmoatia, càng tức tối, Mmoatia càng bị dính chặt hơn vào đứa trẻ. Anansi bắt được nàng ta và giao cho Nyame.
Vậy là nhờ bốn chiến công này, thần nhện đã đem được các câu chuyện đến với trần gian. Nhờ những câu chuyện mà con người học được sự khôn ngoan, thông thái.