Sáng 17/3, Ban Thường vụ Đảng uỷ Quốc hội đã họp để cho ý kiến một số nội dung về Đề án phương hướng bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XVI và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; Báo cáo tiến độ công việc liên quan tới sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết tại cuộc họp này, Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội sẽ cho ý kiến về một số nội dung nhằm phục vụ việc sắp xếp tinh gọn bộ máy để trình cấp có thẩm quyền.
Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội trao đổi, thảo luận về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; Đề án phương hướng bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành cuộc họp - Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Tại buổi họp, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy đang đi vào giai đoạn thứ hai, chuẩn bị sắp xếp bộ máy cấp xã. Sau khi sửa đổi Hiến pháp mới đi vào nghiên cứu xem xét việc bỏ cấp huyện, sắp xếp cấp tỉnh.
Do đó, ông yêu cầu từng cơ quan, đơn vị phải lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường thật tốt công tác chính trị, tư tưởng trong cán bộ, đảng viên, nhân dân làm chặt chẽ từ trung ương tới địa phương để thống nhất cả trong nhận thức và hành động thực hiện chủ trương của Đảng vì sự phát triển của đất nước; đề phòng các thế lực thù địch lợi dụng cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy để chống phá, xuyên tạc.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị, tất cả các nội dung thuộc Đảng uỷ Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trình cấp có thẩm quyền thì các cơ quan của Quốc hội phải tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Chính phủ để đảm bảo tiến độ, chất lượng công việc theo yêu cầu đặt ra.
Không thể kết thúc hoạt động của huyện ngay cùng với xã
Liên quan đến vấn đề sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, tại buổi họp lần thứ nhất Ban Chỉ đạo hôm 13/3, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết có ý kiến cho rằng, nên làm đồng thời cả tỉnh, cả huyện và xã nhưng nếu làm đồng thời thì sẽ có những bất cập. Vì vậy, phương án tối ưu là sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trước khi kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện.
"Huyện là nơi nắm rõ các xã nhất, biết rõ xã nào, xã nào cho nên khi còn tồn tại cấp huyện thì giao nhiệm vụ cho các địa phương mà trực tiếp là tỉnh ủy, huyện ủy quyết định" Phó Thủ tướng lý giải và cho biết khi cấp huyện kết thúc sứ mệnh chính trị thì huyện cũng phải hoàn thành việc sắp xếp các xã thế nào để huyện trình lên cho tỉnh.
Việc sắp xếp các xã phải giao cho đơn vị cụ thể mà cơ quan gần nhất, thuận lợi nhất chính là huyện. Do đó, Phó Thủ tướng cho rằng rất cân nhắc câu chuyện này và "không thể kết thúc hoạt động của huyện ngay cùng với xã".
Phó Thủ tướng cũng cho biết trong đề án Chính phủ trình có khoảng 1/3 nhiệm vụ của huyện chuyển lên tỉnh, 2/3 chuyển xuống xã - xuống cơ sở.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại cuộc họp - Ảnh: VGP/Đình Hải
Mới đây nhất, ngày 16/3, Thông tấn xã Việt Nam dẫn lời Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết sau cuộc họp của Bộ Chính trị, toàn bộ những nội dung liên quan, số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh phải sắp xếp, sáp nhập lại đã rõ.
Đồng thời cũng rõ được mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (chính quyền cấp tỉnh và cấp dưới tỉnh) như thế nào, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã, hay còn gọi là cấp cơ sở, như thế nào.
Bà Trà cũng cho biết, sau cuộc họp của Bộ Chính trị, Đảng ủy Chính phủ gửi đề án lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, sau đó tổng hợp và báo cáo Ban Chấp hành Trung ương, dự kiến vào trung tuần tháng 4/2025.
Nói về việc tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã, Bộ trưởng Nội vụ cho hay, hiện cả nước đang có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, sẽ tổ chức lại quy mô chỉ còn khoảng 2.000 xã, mỗi xã "gần như là một huyện nhỏ". Việc này thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có thể làm ngay sau Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương.
