Bản kế hoạch trên được Bộ trưởng quốc phòng James Mattis đệ trình lên Nhà Trắng hồi tháng 4 vừa qua, trong đó vạch ra lịch trình cả năm cho các cuộc tuần tra qua biển Đông của hải quân Mỹ - trang Breibart News dẫn lời một quan chức Mỹ tiết lộ ngày 22/7.
Động thái này được xem là thách thức nhằm vào các yêu sách chủ quyền phi lý mà Trung Quốc áp đặt trên biển Đông thông qua cái gọi là "đường chín đoạn".
Theo quan chức trên, Nhà Trắng sẽ biết trước lịch trình của tất cả "chiến dịch tuần tra tự do hàng hải", và do đó không "bất ngờ" khi được yêu cầu phê chuẩn. Các chiến dịch sẽ được thông qua nhanh hơn trước.
Quy trình phê duyệt nhanh chóng hơn đồng nghĩa với các cuộc tuần tra trên biển có thể được tiến hành "định kỳ, rất thường xuyên", như một phần của chương trình duy trì vùng biển quốc tế mở, thay vì chỉ là các hoạt động mang tính "một lần" như thời gian qua.
Hiện chưa rõ liệu kế hoạch trên có nằm trong một chiến lược lớn hơn của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương, hay chỉ đơn thuần nhằm thúc đẩy các cuộc tuần tra diễn ra thường xuyên hơn ở biển Đông.
Bộ quốc phòng Trung Quốc chưa lên tiếng trước đề nghị bình luận về thông tin mới hé lộ.
Trong cuộc tuần tra biển Đông đầu tiên dưới thời chính quyền Trump, tàu khu trục USS Dewey của Hải quân Mỹ đã tiến vào khu vực 12 hải lý của Đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, hiện bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp.
Chuyên gia quân sự Lý Kiệt ở Bắc Kinh cho biết không có gì đáng ngạc nhiên khi các cuộc tuần tra như vậy trở nên thường xuyên hơn dưới thời ông Trump, bởi ông nhận sự cố vấn từ các quan chức có quan điểm cứng rắn như Bộ trưởng James Mattis.