Trong một nỗ lực nhằm lấy lại hình ảnh của Saudi Arabia sau vụ nhà báo Khashoggi bị sát hại, Quốc vương nước này Salman bin Abdul Aziz vừa thực hiện cuộc đại cải tổ bộ máy chính quyền với việc thay thế hàng loạt quan chức trong nội các. Nỗ lực tái cấu trúc chính phủ của Saudi Arabia còn được cho là nhằm mục đích củng cố quyền lực cho Thái tử Mohammed bin Salman.
Quyết định thay đổi thành phần nội các của Quốc vương Salman được đưa ra giữa lúc Saudi Arabia trở thành tâm điểm chú ý của cộng đồng quốc tế sau vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại tại lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ gần 3 tháng trước. Giới quan sát nhận định, cuộc “đại tu” bộ máy chính quyền lần này của Saudi Arabia một phần nhằm xoa dịu cộng đồng quốc tế giữa tâm bão chỉ trích về cái chết của nhà báo người Saudi Arabia này.
Trả lời phỏng vấn Kênh truyền hình PressTV của Iran, ông Saeed Shehabi, một chuyên gia phân tích chính trị đã đưa ra nhận định về một số lý do khiến Saudi Arabia thực hiện cuộc cải tổ mạnh tay lần này như sau: “Theo tôi, chủ yếu là do hình ảnh nói chung của Saudi Arabia đang bị lu mờ trong con mắt quốc tế sau vụ sát hại nhà báo Khashoggi.
Lý do khác là do các chính sách về ngân sách của nước này bị tác động từ việc chi tiêu quá mức cho những dự án không cần thiết. Hay mọi chú ý đang đổ dồn về Thái tử Saudi Arabia, người đứng trước cáo buộc có vai trò trong vụ nhà báo Khashoggi bị sát hại, cũng như sự can thiệp vào cuộc nội chiến tại Yemen.”
Theo sắc lệnh hoàng gia được công bố trực tiếp trên truyền hình, Quốc vương Salman đã bãi nhiệm nhà ngoại giao hàng đầu của nước này. Ngoại trưởng Adel al-Jubeir đương nhiệm bị giáng cấp xuống thành Quốc vụ khanh phụ trách Đối ngoại và người thay thế là cựu Bộ trưởng Tài chính kỳ cựu, ông Ibrahim Al-Assaf.
Với sự thay đổi này, các chuyên gia phân tích nhận định, việc bổ nhiệm ông Assaf giữ chức Ngoại trưởng cho thấy Saudi Arabia muốn tập trung vào "ngoại giao kinh tế" khi vương quốc này tìm cách trấn an các nhà đầu tư nước ngoài trước vụ lùm xùm liên quan tới cái chết của nhà báo Khashoggi.
Quốc vương Salman cũng chỉ định Hoàng tử Abdullah bin Bandar làm người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Quốc gia. Một số sắc lệnh hoàng gia khác cũng được ban hành, trong đó có việc thay thế các Bộ trưởng Giáo dục và Bộ trưởng Truyền thông nước này.
Tuy nhiên, đợt cải tổ này không ảnh hưởng tới quyền lực của Thái tử Salman, thậm chí còn được cho là góp phần tăng cường sức mạnh cho vị thái tử kế vị này với việc bổ nhiệm các cố vấn và thành viên hoàng gia được cho là những đồng minh thân cận của ông.
Ngoài ra, Quốc vương Salman còn ra lệnh tái cấu trúc Hội đồng các vấn đề chính trị và an ninh dưới sự chủ trì của Thái tử Mohammed bin Salman, cũng như tái cấu trúc Hội đồng các vấn đề kinh tế và phát triển.
Quốc vương Saudi Arabia, với tư duy cải cách, cũng đang tìm cách đa dạng hóa nền kinh tế lớn nhất thế giới A-rập và giảm phụ thuộc vào xuất khẩu dầu mỏ./.