Trống dong cờ mở
Theo lịch trình, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn đang ở thăm Mỹ sẽ hội đàm với người đồng cấp Mỹ Chuck Hagel tại Lầu Năm Góc ngày mai (19/8).
Một quan chức quân sự cao cấp giấu tên của Mỹ nhận định: “Cuộc gặp này là cơ hội để hai bên trao đổi sâu về một loạt vấn đề gắn liền với quan hệ Mỹ-Trung, quan hệ giữa hai quân đội, vấn đề song phương và khu vực cũng như các vấn đề mang tính chuyên biệt như an ninh mạng”.
Còn người phát ngôn của quân đội Mỹ, Đại tá Steve Warren, khẳng định mục tiêu của chuyến công du này là duy trì đà tích cực của quan hệ quân sự Mỹ-Trung trong một năm rưỡi nay.
Trong những tháng gần đây, quân đội Mỹ và Trung Quốc đã có nhiều hoạt động chung. Vào tuần tới, hải quân hai bên sẽ có một cuộc tập trận chung chống hải tặc tại vịnh Aden.
Vào năm 2014, Hải quân Trung Quốc dự kiến sẽ lần đầu tiên tham gia vào RIMPAC, cuộc tập trận hải quân đa quốc gia lớn nhất thế giới được tổ chức hai năm một lần ngoài khơi Hawaii dưới quyền chỉ huy của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ.
Báo chí Trung Quốc cũng nhấn mạnh đây là lần gặp gỡ đầu tiên giữa tân Bộ trưởng Quốc phòng hai nước.
Theo đó, cuộc gặp nhằm thực thi nhận thức chung đạt được giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Barack Obama tại trang viên Sunnylands (đầu tháng 6/2013) về việc xây dựng quan hệ nước lớn kiểu mới, tôn trọng lẫn nhau, hợp tác cùng thắng.
Tháp tùng ông Thường Vạn Toàn có Phó Tư lệnh Hải quân Đinh Nhất Bình, Phó Tư lệnh Pháo binh II (tên lửa chiến lược) Vương Cửu Vinh và Tư lệnh Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) tại Hong Kong Vương Hiểu Quân.
Trước khi tới Lầu Năm Góc, ông Thường Vạn Toàn đã có các cuộc gặp riêng rẽ với Tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương Mỹ, Đô đốc Samuel Locklear tại Hawaii và Tư lệnh Bộ Chỉ huy Bắc Mỹ, Tướng Charles Jacoby tại bang Colorado. Tại hai cuộc gặp, hai bên thảo luận về việc mở rộng hợp tác trong lĩnh vực cứu trợ nhân đạo vào khắc phục hậu quả thiên tai.
Những ý kiến lạc quan đối với chuyến đi này của ông Thường Vạn Toàn lấy cơ sở là sự hợp tác quốc phòng Mỹ -Trung thời gian qua với các chuyến thăm cấp cao.
Tháng 9/2012, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khi đó là ông Leon Panetta đã đón người đồng cấp Trung Quốc, Đại tướng Lương Quang Liệt. Vào tháng 4 vừa qua, bộ trưởng quốc phòng hai nước đã có cuộc điện đàm và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Đại tướng Martin Dempsey đã tới thăm Trung Quốc.
Sợ Mỹ lật mặt
Trong chuyến thăm của ông Thường Vạn Toàn, hai bên không thể bỏ qua các vấn đề nóng trong khu vực như việc Mỹ trở lại châu Á-Thái Bình Dương, an ninh biển, chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Nhưng mức độ thảo luận sẽ chỉ mang tính hình thức và “điểm sự kiện”.
Giới phân tích Trung Quốc cho rằng chuyến thăm Mỹ lần này của ông Thường Vạn Toàn phần nhiều mang ý nghĩa “ném đá dò đường”. Hai bên sẽ giữ miếng để thăm dò đối phương.
Nguồn tin tiếp cận với quân đội Trung Quốc của tờ “Thương báo” Hong Kong cũng thẳng thắn thừa nhận chuyến thăm Mỹ của ông Thường Vạn Toàn lần này hoàn toàn mang tính chất thông lệ, sẽ không đi sâu thảo luận vấn đề cụ thể nào.
Phó Tổng Thư ký Trung tâm Chính trị Thế giới của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, ông Hồng Nguyên nhận định căn cứ vào kinh nghiệm trước đây, người Mỹ thường đưa ra chính sách không “hữu hảo” sau khi phía Trung Quốc kết thúc chuyến thăm. Vị chuyên gia này cho rằng Trung Quốc cần phải cảnh giác với khả năng Mỹ tiếp tục sách lược hai mặt.
Rất có thể sau khi ông Thường Vạn Toàn kết thúc chuyến thăm, phía Mỹ sẽ đưa ra biện pháp mới bất lợi cho Trung Quốc. Khả năng này gần như chắc chắn xảy ra, nên theo ông Hồng Nguyên, Trung Quốc cần phải cảnh cáo miệng trước, đồng thời phải định liệu và làm tốt biện pháp đối phó.
